Ωστόσο, θεωρεί ότι υπάρχουν κάποιες ρυθμίσεις που κατά τη γνώμη της είναι άδικες, και, άρα, πρέπει να υπάρξουν οι σχετικές διορθώσεις.
Έτσι, στο υπόμνημά της, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Παραγωγών Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά παρουσιάζει: τις θέσεις της και τα σημεία του νομοσχεδίου που η Ομοσπονδία θεωρεί ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, τις ενστάσεις της για ρυθμίσεις που εκλαμβάνει ως άδικες ή προβληματικές, καθώς και τις προτάσεις της για τις αναγκαίες βελτιώσεις σε κρίσιμα άρθρα, και συγκεκριμένα τα 56, 59 και 61. Μεταξύ άλλων, επισημαίνουμε την ανάγκη να εξεταστούν με χωριστή γραμμή αξιολόγησης τα αιτήματα για ΣΑΗΕ που έχουν κατατεθεί στο ΔΕΔΔΗΕ (900 ΜW) με αυτά του ΑΔΜΗΕ, καθώς θεωρεί ότι τα πρώτα είναι ώριμα, έχουν σημαντικά σύντομη περίοδο υλοποίησης και μπορούν να συμβάλουν άμεσα στη βελτίωση της λειτουργίας και ευελιξίας του δικτύου διανομής. Παράλληλα, η σειρά προτεραιότητας δεν επηρεάζεται από γεωγραφικά κριτήρια όπως συμβαίνει στον ΑΔΜΗΕ, αλλά με απλή σειρά πρωτοκόλλου.
Αναλυτικά, η ΠΟΣΠΗΕΦ καταθέτει στο υπόμνημά της Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής της παρακάτω προτάσεις:
«ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 56
Ως ΠΟΣΠΗΕΦ επισημαίνουμε την ανάγκη να εξεταστούν ταυτόχρονα τα αιτήματα για ΣΑΗΕ που έχουν κατατεθεί στο ΔΕΔΔΗΕ (900 ΜW) με αυτά του ΑΔΜΗΕ με χωριστή γραμμή αξιολόγησης.
Τα συγκεκριμένα έργα του ΔΕΔΔΗΕ, είναι ώριμα και έχουν σημαντικά σύντομη περίοδο υλοποίησης και μπορούν να συμβάλουν άμεσα στη βελτίωση της λειτουργίας και ευελιξίας του δικτύου διανομής. Παράλληλα, η σειρά προτεραιότητας δεν επηρεάζεται από γεωγραφικά κριτήρια όπως συμβαίνει στον ΑΔΜΗΕ, αλλά με απλή σειρά πρωτοκόλλου.
Αντίθετα, τα γεωγραφικά κριτήρια που έχουν τεθεί στην περίπτωση εξέτασης των αιτημάτων στον ΑΔΜΗΕ, θα προκαλέσουν σωρεία ενστάσεων και συνεπώς σημαντικών καθυστερήσεων στην οριστικοποίηση της λίστας των δικαιούχων.
Επιπλέον, η παράλληλη και ανεξάρτητη αξιολόγηση των αιτημάτων ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ δεν επηρεάζει την ταχύτητα αξιολόγησης των έργων που έχουν κατατεθεί στον ΑΔΜΗΕ, καθώς θεσπίστηκαν διαφορετικά κριτήρια αξιολόγησης για τα έργα αυτά.
Αντιθέτως, η μικτή αξιολόγηση των αιτημάτων ΣΑΗΕ του ΔΕΔΔΗΕ με αυτά που έχουν υποβληθεί στον ΑΔΜΗΕ θα οδηγήσει σε αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στην αδειοδοτική πρόοδο των έργων διανομής διότι τα έργα του ΑΔΜΗΕ είναι πολύπλοκα ενέχουν τον μεγάλο κίνδυνο ενστάσεων και άρα καθυστέρησης. Είναι εντελώς παράλογο να καθυστερήσουν τα απλά και εύκολα για τα περίπλοκα και δύσκολα .
Μια δίκαιη και ορθολογική σειρά εξέτασης των αιτημάτων με ξεχωριστές και παράλληλες διαδικασίες για ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ είναι κρίσιμη για να προχωρήσουν άμεσα επενδύσεις αποθήκευσης που μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην ασφάλεια εφοδιασμού και τη σταθερότητα του συστήματος.
Σε περίπτωση που η Διοίκηση επιμένει στην ύπαρξη ενιαίας γραμμής Αξιολόγησης ζητάμε την κατά προτεραιότητα εξέταση των αιτημάτων του ΔΕΔΔΗΕ διότι είναι απλούστατα και πολύ γρήγορα θα ολοκληρωθούν .
Επίσης, σχετικά με την πρόβλεψη για το άρθρο 11Γ του 4685/2020 περί προσθήκης μονάδων αποθήκευσης σε υφιστάμενους Φ/Β Σταθμούς, θεωρούμε άδικο το να εφαρμόζεται μόνιμος περιορισμός της μέγιστης ισχύος παραγωγής του σταθμού στο 60% της εγκατεστημένης ισχύος. Από τη μία δηλαδή σωστά αναγνωρίζει το υπουργείο το πρόβλημα με τις περικοπές και τις μηδενικές τιμές και δίνει τη δυνατότητα εγκατάστασης μονάδων αποθήκευσης σε υφιστάμενους Φ/Β σταθμούς και από την άλλη τιμωρεί με μόνιμο περιορισμό 40% πρακτικά όσους το επιλέξουν! Είναι μία προφανώς αντιφατική και άδικη ρύθμιση και ζητούμε να ισχύει για τους Φ/Β Σταθμούς που δεν έχουν υποβάλλει Δήλωση Ετοιμότητας μέχρι την έναρξη ισχύος του Νόμου.
ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 59
Η προτεινόμενη διάταξη σχετικά με τις Ενεργειακές Κοινότητες έχει αναδρομικό και δυσανάλογο χαρακτήρα, καθώς αναιρεί καταστάσεις που διαμορφώθηκαν νομίμως βάσει της Εγκυκλίου του ΥΠΕΝ (2020) και των άρθρων 160 ν. 4759/2020 και 4513/2018. Δημιουργεί πρακτικά ανυπέρβλητα προβλήματα σε ήδη χρηματοδοτημένα έργα και αντίκειται στην αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, της ασφάλειας δικαίου και της αναλογικότητας. Επιπλέον, παραβιάζει το άρθρο 22 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 περί μη διακριτικής συμμετοχής ενεργειακών κοινοτήτων στην αγορά ενέργειας, ενώ είναι μία ρύθμιση προφανώς αντισυνταγματική.
ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ:
Κατά το άρθρο 2 του ΑΚ, ο νόμος ορίζει για το μέλλον και δεν έχει αναδρομική δύναμη, δηλαδή δεν εφαρμόζεται σε σχέσεις που είχαν δημιουργηθεί πριν από την έναρξη ισχύος του.
Παρά ταύτα δεν υπάρχει στο Σύνταγμα γενική απαγόρευση αναδρομικότητας του νόμου (Ολ. ΑΠ 13/2006 και 1067/1979, ΑΠ 541/2011, ΑΠ 1781/2007) αρκεί να μη παραβιάζονται το άρθρο 4 παρ. 1 "περί ισότητας" (ΑΠ 541/2011) και το άρθρο 17 του Συντάγματος "περί προστασίας της ιδιοκτησίας" (Ολ. ΑΠ 4 και 7/1990).
Έτσι, δεν αποκλείεται, παρά την κατευθυντήρια διάταξη του άρθρου 2 ΑΚ, ένας νόμος να έχει αναδρομική ισχύ, αν αυτό ορίζεται ρητώς με διάταξή του ή αν η αναδρομικότητα προκύπτει σαφώς από το όλο περιεχόμενο του νόμου.
Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του Συντάγματος, "οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου". Η διάταξη αυτή εμπεριέχει επιταγή προς τον κοινό νομοθέτη, επί ουσιωδώς ομοίων πραγμάτων, σχέσεων ή καταστάσεων και κατηγοριών προσώπων, να μη μεταχειρίζεται τις περιπτώσεις αυτές κατά τρόπο ανόμοιο, εισάγοντας εξαιρέσεις και κάνοντας εν γένει διακρίσεις, εκτός αν η διαφορετική τους ρύθμιση δεν είναι αυθαίρετη, διότι επιβάλλεται από λόγους γενικότερου κοινωνικού ή δημόσιου συμφέροντος, η συνδρομή των οποίων υπόκειται στον έλεγχο των δικαστηρίων (ΟλΣτΕ 1913/2001, ΑΠ1186/2001 πρβλ. ΟλΑΠ 6/2001).
Εξάλλου, με τη διάταξη τού άρθρ. 5 παρ. 1 του Συντάγματος, που ορίζει ότι καθένας έχει το δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα και τα χρηστά ήθη, σκοπείται η κατοχύρωση της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ανθρώπου, που αποτελεί το κύριο περιεχόμενο της αξιοπρέπειάς του και πραγματώνεται με την ελευθερία του ατόμου για την αδέσμευτη, μέσα στα όρια που διαγράφονται από τη διάταξη, επιχείρηση ενεργειών που αναφέρονται στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική δραστηριότητά του (ΟλΑΠ 10/2000, 2/1997).
Η καθιερούμενη με τη διάταξη αυτή προστασία της οικονομικής και επαγγελματικής ελευθερίας δεν είναι απόλυτη και είναι δυνατό να επιβάλλονται σε αυτή νομοθετικοί περιορισμοί, εφόσον αυτοί είναι αντικειμενικοί και δικαιολογούνται από λόγους γενικότερου δημοσίου ή κοινωνικού συμφέροντος (ΑΠ 1651/2011).
Επίσης, με το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής σύμβασης, για την προστασία των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (ΕΣΔΑ), που κυρώθηκε (μαζί με τη Σύμβαση) με το Ν.Δ. 53/1974 και έχει, σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος, αυξημένη έναντι των κοινών νόμων ισχύ, ορίζεται, ότι "παν φυσικόν ή νομικόν πρόσωπον δικαιούται σεβασμού της περιουσίας του. Ουδείς δύναται να στερηθεί της περιουσίας αυτού, ειμή δια λόγους δημοσίας ωφελείας και υπό τους προβλεπομένους υπό του νόμου και των γενικών αρχών του διεθνούς δικαίου όρους. Αι προαναφερόμεναι διατάξεις δεν θίγουν το δικαίωμα παντός Κράτους όπως θέσει εν ισχύι νόμους ήθελε κρίνει αναγκαίους προς ρύθμισιν της χρήσεως αγαθών συμφώνως προς το δημόσιο συμφέρον ή προς εξασφάλισιν της καταβολής φόρων ή άλλων εισφορών ή προστίμων".
Με τη διάταξη αυτή και την προρρηθείσα συνταγματική τοιαύτη, κατοχυρώνεται ο σεβασμός της περιουσίας του προσώπου, το οποίο μπορεί να τη στερηθεί μόνο για λόγους δημόσιας ωφέλειας.
Στην έννοια της περιουσίας περιλαμβάνονται όχι μόνο τα εμπράγματα δικαιώματα, αλλά και όλα τα δικαιώματα "περιουσιακής φύσεως" και τα κεκτημένα "οικονομικά συμφέροντα".
Κατόπιν όλων των παραπάνω προτείνεται η διάταξη να ισχύσει μόνο για νέες κοινότητες που συστήνονται μετά τη θέση του νόμου σε ισχύ ή να εξαιρεθούν ρητά οι Ενεργειακές Κοινότητες που έχουν συνάψει ή αιτηθεί Σύμβαση ΣΕΔΠ/ΣΕΣΤ προ της ισχύος της διάταξης.
Στην ουσία η σχετική ρύθμιση συνεπάγεται δήμευση περιουσίας.
Περαιτέρω, προτείνουμε στο υπουργείο να εντάξει στη ρύθμιση την έννοια των «συνδεδεμένων νομικών προσώπων» λαμβάνοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ενισχύσεων, όπως αυτή ορίζεται από την Οδηγία 2013/34/ΕΕ, τον κανονισμό (ΕΕ) 2023/2381 για τις κρατικές ενισχύσεις de minimis και τον νόμο 4174/2013 (άρθρο 21) με τον οποίο ενσωματώνονται τα παραπάνω στο ελληνικό δίκαιο.
Έτσι προτείνουμε η παρ. 1. Άρθρου 59 να διαμορφωθεί ως εξής:
- Νομικά πρόσωπα που συμμετέχουν ως μέλη σε ενεργειακή κοινότητα του ν. 4513/2018 (Α΄ 9), σε κοινότητα ανανεώσιμης ενέργειας του ν. 3468/2006 (Α΄ 129) ή σε ενεργειακή κοινότητα πολιτών του ν. 4001/2011 (Α΄ 179) (εφεξής ενεργειακές κοινότητες), δεν επιτρέπεται να συνδέονται μεταξύ τους, σύμφωνα με τις προβλέψεις περί συνδεδεμένων επιχειρήσεων του Ν4174/2013. Ο έλεγχος των μελών διενεργείται από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) κατά τη σύσταση των ενεργειακών κοινοτήτων ή την τροποποίηση της σύνθεσής τους, ή κατόπιν ενημέρωσης που λαμβάνει από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.) στην περίπτωση σχετικής καταγγελίας.
Με τον τρόπο αυτό, δεν θα υφίσταται ζήτημα και αναφορικά με τυχόν κρατικές ενισχύσεις αλλά και δεν θα επικρατήσει ο παραλογισμός ένα φυσικό πρόσωπο να έχει 0,5% σε δύο νομικά πρόσωπα και τα νομικά αυτά πρόσωπα να θεωρούνται συνδεδεμένα μεταξύ τους ή κοινών συμφερόντων, κάτι που προφανώς είναι ανυπόστατο και στερείται κοινής λογικής.
ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 61
Το συγκεκριμένο άρθρο προβλέπει «αναβίωση» αδειών παραγωγής οι οποίες έχουν λήξει διότι οι ιδιοκτήτες δεν πλήρωσαν το απαιτούμενο τέλος. Δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί πρέπει να αναβιώνουν χαριστικά τέτοιες άδειες, τη στιγμή που η χώρα μας έχει επιτύχει τους στόχους του ΕΣΕΚ για τις ΑΠΕ, έχουμε ήδη περικοπές 2TWh το 2025 και περιμένουν στην ουρά να αδιεοδοτηθούν άλλα 80GW ΑΠΕ. Ζητούμε να αποσυρθεί η συγκεκριμένη διάταξη.
Ελπίζουμε ότι οι παραπάνω προτάσεις μας θα γίνουν δεκτές και είμαστε στη διάθεση σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση.
Τέλος εκφράζουμε την έντονη απογοήτευσή μας για τη μη πρόσκληση της ΠΟΣΠΗΕΦ στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, του μοναδικού δευτεροβάθμιου φορέα εκπροσώπησης μικρομεσαίων παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ΦΒ στη χώρα, ο οποίος εκπροσωπεί περισσότερους από 2.000 παραγωγούς από όλη την Ελλάδα, παρά την υπόδειξή του από αρκετά κοινοβουλευτικά κόμματα, όπως και κανενός άλλου φορέα των ΑΠΕ, πολλώ δε μάλλον όταν το εν λόγω νομοσχέδιο περιέχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο με ρυθμίσεις που αφορούν τις ΑΠΕ. Θεωρούμε ότι τέτοιες πρακτικές δεν τιμούν τις κοινοβουλευτικές μας διαδικασίες».