ότι οι κίνδυνοι απορρέουν από σειρά ετερόκλητων παραγόντων και όχι μόνον από τα δισεκατομμύρια δολάρια που επενδύονται στην τεχνητή νοημοσύνη ή από την ενδεχόμενη φούσκα στον κλάδο. Συσσωρεύονται, αντιθέτως, πολλαπλές εστίες κινδύνου από τη διείσδυση των κρυπτονομισμάτων στο τραπεζικό σύστημα και από τις ακραίες αυξομειώσεις στην αξία αυτών των κρυπτονομισμάτων, καθώς και από τις πτωχεύσεις πολλών δισεκατομμυρίων εξαιτίας του δανεισμού από σκιώδεις τράπεζες. Και πρωτίστως αυξάνονται διαρκώς οι κίνδυνοι από το δυσθεώρητο χρέος που έχουν συγκεντρώσει οι ΗΠΑ, όπως και πολλές άλλες οικονομίες, αλλά και από τις απρόβλεπτες και αντιφατικές πολιτικές του Αμερικανού προέδρου.
Μιλώντας στους New York Times, ο Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητής Οικονομικών στο Χάρβαρντ, αποδίδει την εκτόξευση των χρηματιστηριακών αξιών στο ότι «οι εταιρείες πιστεύουν πως η τεχνητή νοημοσύνη θα τονώσει την ανταγωνιστικότητά τους και θα τους δώσει τη δυνατότητα να μειώσουν το προσωπικό τους». Οι επικριτές των δυσθεώρητων επενδύσεων και των υπερβολικών προσδοκιών από την τεχνητή νοημοσύνη υπογραμμίζουν ότι η ανάπτυξη και ο πλούτος που παράγονται από τις επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη έχουν παραπλανητικά χαρακτηριστικά, καθώς υπάρχει απλώς ένας μικρός αριθμός εταιρειών, μεταξύ των οποίων και η Nvidia, που ουσιαστικά αγοράζουν και πωλούν μεταξύ τους σε ένα είδος κυκλικών συμφωνιών διογκώνοντας έτσι τη χρηματιστηριακή τους αξία. Την ανησυχία της για τις δυσθεώρητες χρηματιστηριακές αξίες εκφράζει και η ΕΚΤ και επισημαίνει πως εγκυμονούν κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρωζώνης, αφού εύκολα μπορεί να υπάρξει απότομη διόρθωση και να αντιμετωπίσουν δημοσιονομικές προκλήσεις κάποιες χώρες, με συνέπεια να κλονιστεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών. Οπως τονίζει στην εξαμηνιαία έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, «το κλίμα στην αγορά μπορεί να ανατραπεί απότομα επειδή επιδεινώθηκαν οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, για παράδειγμα, ή επειδή απογοήτευσαν οι εξελίξεις σε σχέση με την τεχνητή νοημοσύνη».
Παράλληλα, η ΕΚΤ προειδοποιεί πως η ανησυχία σχετικά με την εκτόξευση του δημοσίου χρέους ορισμένων ανεπτυγμένων οικονομιών ενδέχεται να ασκήσει πιέσεις στις αγορές ομολόγων και να αντιστραφούν, έτσι, οι ροές των κεφαλαίων, προκαλώντας κραδασμούς στα νομίσματα. Κι ενώ η ανησυχία για το δυσθεώρητο χρέος έχει εκφραστεί από πολλές πλευρές τους τελευταίους μήνες, ενδεικτική περίπτωση διαρκούς αύξησης του χρέους της είναι η Ιαπωνία, η νέα κυβέρνηση της οποίας σχεδιάζει να εκδώσει μεγάλο όγκο νέου χρέους και, συγκεκριμένα, ομόλογα αξίας τουλάχιστον 11,5 τρισ. γιεν, ποσό αντίστοιχο με 73,5 δισ. δολ. Στόχος της είναι να χρηματοδοτήσει το πακέτο στήριξης της ιαπωνικής οικονομίας που ανακοίνωσε προ ημερών και είναι το μεγαλύτερο μετά τα γενναία πακέτα στήριξης την περίοδο της πανδημίας. Στο μεταξύ, οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν ότι οι υπερβολικά υψηλές τιμές των μετοχών πολλών εταιρειών στηρίζονται σε πολλές περιπτώσεις από δάνεια που τους έχουν χορηγήσει οι λεγόμενες σκιώδεις τράπεζες. Πρόκειται για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δεν υπόκεινται στις ρυθμίσεις του επίσημου τραπεζικού συστήματος και, ως εκ τούτου, είναι δύσκολο να αποτιμηθεί ο βαθμός του κινδύνου που εγκυμονούν.
Τον περασμένο μήνα, ο Τζέιμι Ντίμον, διευθύνων σύμβουλος του τραπεζικού κολοσσού JPMorgan Chase, εξέφρασε ανησυχία για τους κινδύνους στον δανεισμό από σκιώδεις τράπεζες. Σχολιάζοντας την πρόσφατη ακολουθία πτωχεύσεων έπειτα από τέτοιο δανεισμό, τόνισε ότι «όταν βλέπεις μια κατσαρίδα, το πιθανότερο είναι πως υπάρχουν και άλλες». Εξίσου επικίνδυνη μπορεί να είναι η πολιτική πολλών τραπεζών που αποφασίζουν να υιοθετήσουν τα κρυπτογραφημένα νομίσματα, μολονότι παραμένει ένας κλάδος αδιαφανής και χωρίς τις αναγκαίες ρυθμίσεις.
Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ