Η αναθεώρηση στην οποία προβαίνει ο διεθνής Οργανισμός δεν είναι τυχαία. Συμπίπτει με την οπισθοχώρηση πολλών κρατών από τις κλιματικές δεσμεύσεις τους και την επιστροφή των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου προς τα παραδοσιακά τους πεδία κερδοφορίας.
Η απόφαση του IEA να βασίσει εφεξής τις εκτιμήσεις του σε υφιστάμενες πολιτικές, αντί στους κλιματικούς στόχους, (ξεκίνησε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία) αντανακλά τόσο την πίεση των βιομηχανικών συμφερόντων όσο και τη στροφή σημαντικών χωρών, όπως οι ΗΠΑ, προς την υιοθέτηση πολιτικών ενεργειακής ασφάλειας έναντι της πράσινης μετάβασης.
Ένα ενδιαφέρον, και εν πολλοίς υποτιμημένο, στοιχείο της νέας πρόβλεψης είναι ο ρόλος του τεχνολογικού τομέα. Η εκρηκτική αύξηση σε ενεργοβόρα data centers, που τροφοδοτούν την τεχνητή νοημοσύνη και άλλες υπηρεσίες τεχνολογιών αιχμής, δημιουργεί μια νέα απρόβλεπτη πηγή ζήτησης ορυκτών καυσίμων. Η ψηφιακή επανάσταση, αντί να μειώνει το ανθρακικό αποτύπωμα, τείνει προς το παρόν να το ενισχύει.
Παράλληλα, η επιτάχυνση επενδύσεων σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) υποδηλώνει ότι αντί για απεξάρτηση, το ενεργειακό σύστημα διευρύνει την εξάρτησή του από ένα άλλο ορυκτό καύσιμο. Νέα έργα που θα προσθέσουν 300 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως έως το 2030 μαρτυρούν ότι οι κυβερνήσεις ετοιμάζονται να ενισχύσουν τα υποστυλώματα της πολιτικής για το λεγόμενο «καύσιμο-γέφυρα» που ενδέχεται να προσλάβει, πιθανώς, μόνιμο χαρακτήρα.
Η νέα πρόβλεψη του διεθνούς Οργανισμού φαίνεται να επιβεβαιώνει, εκ των υστέρων, τις εκτιμήσεις ισχυρών παικτών της αγοράς όπως η Saudi Aramco και η ExxonMobil, που είχαν χαρακτηρίσει ουτοπικές τις προηγούμενες προβλέψεις περί ταχείας απεξάρτησης. Η αλλαγή στάσης του IEA νομιμοποιεί τώρα και δη, με οικονομικο-πολιτικά επιχειρήματα τη συνέχιση των επενδύσεων σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζει ότι ο IEA προσαρμόζεται υπερβολικά στα δεδομένα που επιτάσσει το παρόν, και υποτιμά τη δυναμική της τεχνολογίας. Η ραγδαία πτώση κόστους σε ΑΠΕ και αποθήκευση ενέργειας, καθώς και η επέκταση της διείσδυσης της ηλεκτροκίνησης, ενδέχεται να ανατρέψουν και πάλι αυτές τις υποθέσεις. Δηλαδή, η ενεργειακή μετάβαση, μπορεί να αποδειχθεί τεχνολογικά, ταχύτερη απ’ ότι προλαβαίνουν οι πολιτικές να αποτυπώσουν.
Το σοβαρότερο αποτέλεσμα της νέας αυτής πρόβλεψης είναι η παραδοχή πως ο στόχος συγκράτησης της αύξησης της θερμοκρασίας στον 1,5° Κελσίου, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, ενδέχεται να χαθεί οριστικά.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι μετά από αυτό το όριο, οι επιπτώσεις στο Κλίμα θα είναι μη αναστρέψιμες, κάτι που θα έχει τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος.
Η αναθεώρηση του IEA δεν είναι απλώς μια τεχνική προσαρμογή σε ένα ενεργειακό μοντέλο. Αντικατοπτρίζει μια παγκόσμια πολιτική και οικονομική αναδίπλωση, όπου η ασφάλεια και η αγορά υπερισχύουν των κλιματικών στόχων. Ο αγώνας δρόμου μεταξύ τεχνολογίας, πολιτικής βούλησης και κλιματικής κρίσης συνεχίζεται και το αποτέλεσμα παραμένει αβέβαιο.