Σύμφωνα με τον ίδιο, ενώ οι πλούσιες χώρες δείχνουν να χάνουν τον ενθουσιασμό τους στη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης, ο παγκόσμιος Νότος, με προεξάρχουσα την Κίνα, κινείται με αυξανόμενη αποφασιστικότητα.
«Η μείωση του ενθουσιασμού του παγκόσμιου Βορρά δείχνει ότι ο Νότος προχωρά», σημείωσε ο Λάγκο. «Η Κίνα παράγει λύσεις για όλους, όχι μόνο για τον εαυτό της. Τα φωτοβολταϊκά πάνελ είναι πλέον τόσο φθηνά και ανταγωνιστικά που βρίσκονται παντού. Αν σκεφτούμε την κλιματική αλλαγή, αυτό είναι θετικό».
COP30: Η νέα αφετηρία για την πράσινη οικονομία
Η σύνοδος του ΟΗΕ συγκεντρώνει υπουργούς και ανώτερους αξιωματούχους από 194 χώρες, οι οποίοι θα προσπαθήσουν να χαράξουν πλάνο μετάβασης μακριά από τα ορυκτά καύσιμα, να διασφαλίσουν χρηματοδότηση για τις αναπτυσσόμενες χώρες και να επιβεβαιώσουν τον κοινό στόχο περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας στους 1,5°C.
Σήμερα, οι υφιστάμενες δεσμεύσεις οδηγούν σε θερμική αύξηση 2,5°C, κάτι που απειλεί να ακυρώσει τη Συμφωνία των Παρισίων.
«Η πρόοδος μέχρι στιγμής είναι ανεπαρκής και χρειαζόμαστε μια συλλογική απάντηση», δήλωσε η Ιλάνα Σέιντ, πρέσβειρα του Παλάου στον ΟΗΕ και εκπρόσωπος της Συμμαχίας Μικρών Νησιωτικών Κρατών (AOSIS). «Ο στόχος του 1,5°C πρέπει να είναι ο βόρειος αστέρας μας. Αν δεν αντιδράσουμε τώρα, δεν ξέρουμε προς τα πού κατευθυνόμαστε».
Οι φτωχότερες χώρες ζητούν σαφή χρηματοδότηση και νέα δέσμευση για τη μετάβαση σε καθαρή ενέργεια, υπογραμμίζοντας πως χωρίς επιτάχυνση της μείωσης εκπομπών, «το 1,5°C θα γίνει αριθμός σε μια χαμένη συμφωνία».
Υπονομευμένες δεσμεύσεις και αυξανόμενες εκπομπές μεθανίου
Παρά τις προσπάθειες της Βραζιλίας να αποτρέψει συγκρούσεις στην έναρξη της συνόδου, οι διαφωνίες για την ατζέντα παραμένουν έντονες. Και την ίδια στιγμή, αποκαλύπτεται πως μία από τις βασικές δεσμεύσεις της COP26 στη Γλασκώβη –η παγκόσμια συμφωνία για μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% έως το 2030– υπονομεύεται.
Δεδομένα της εταιρείας Kayrros, βασισμένα σε δορυφορικές μετρήσεις, δείχνουν πως οι εκπομπές μεθανίου από έξι μεγάλους υπογράφοντες –ΗΠΑ, Αυστραλία, Κουβέιτ, Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν και Ιράκ– είναι 8,5% υψηλότερες από τα επίπεδα του 2020. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι εκπομπές από τις δραστηριότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 18%.
«Παρά τις υποσχέσεις, οι εκπομπές μεθανίου ανεβαίνουν. Η ανάλυσή μας το δείχνει ξεκάθαρα», δήλωσε ο Αντουάν Ροστάν, πρόεδρος της Kayrros. «Το ρολόι μετράει αντίστροφα».
Το μεθάνιο, αέριο 80 φορές πιο ισχυρό από το CO₂, ευθύνεται για περίπου το ένα τρίτο της πρόσφατης παγκόσμιας θέρμανσης. Ο Ντέργουντ Ζέλκε, πρόεδρος του Institute for Governance and Sustainable Development, καλεί για δεσμευτική διεθνή συμφωνία:
«Το εθελοντικό πλαίσιο δεν αρκεί. Χρειαζόμαστε μια πιο ισχυρή, νομικά υποχρεωτική συμφωνία για το μεθάνιο».
Η μάχη Βορρά–Νότου και η κινεζική υπεροχή
Η Κίνα, ο μεγαλύτερος ρυπαντής αλλά και ο μεγαλύτερος παραγωγός καθαρής ενέργειας, αναδεικνύεται ως ο πραγματικός επιταχυντής της πράσινης μετάβασης. Οι πλούσιες χώρες του Βορρά εμφανίζονται πιο συγκρατημένες, επικαλούμενες το αυξημένο κόστος των ενεργειακών επενδύσεων και τα δημοσιονομικά τους όρια.
Η διαφορά φιλοσοφίας είναι εμφανής: ενώ η Κίνα εστιάζει στη μαζική παραγωγή καινοτόμων τεχνολογιών –από φωτοβολταϊκά έως μπαταρίες– οι δυτικές κυβερνήσεις συχνά εγκλωβίζονται σε πολιτικές ισορροπίες και πιέσεις από βιομηχανικούς λόμπι.
Όπως τόνισε ο Λάγκο, «η Κίνα έχει καταφέρει να καταστήσει τις πράσινες τεχνολογίες τόσο οικονομικά αποδοτικές που δεν υπάρχει πια δικαιολογία για αδράνεια».
Η Βραζιλία επιδιώκει “υλοποίηση” και όχι υποσχέσεις
Η φετινή COP δεν στοχεύει σε νέες μεγαλεπήβολες δεσμεύσεις, αλλά στην πραγματική εφαρμογή όσων έχουν ήδη υπογραφεί:
- Μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,
- Τριπλασιασμός της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2030,
- Διπλασιασμός της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Η Βραζιλία επιδιώκει να καταστήσει τη σύνοδο “διάσκεψη της δράσης”, αλλά η επιτυχία θα εξαρτηθεί από το αν ο Βορράς και ο Νότος θα μπορέσουν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους.
Για τις αναπτυσσόμενες χώρες, ο στόχος παραμένει ο ίδιος: να εξασφαλίσουν κεφάλαια, τεχνολογία και πολιτική δέσμευση. Για τις πλούσιες, το ζητούμενο είναι να αποδείξουν ότι μπορούν να περάσουν από τα λόγια στις πράξεις.
*Από newmoney.gr