σε σημαντικές ποσότητες αερίου από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, θα πρέπει να ενισχυθούν σημαντικά και άμεσα οι υποδομές του Vertical Corridor, ώστε να μπορούν να μετακινηθούν σημαντικές ποσότητες.
Υπενθυμίζεται ότι ο Κάθετος Διάδρομος έχει αφετηρία τη χώρα μας, η οποία αποτελεί «πύλη» για αμερικανικό LNG χάρις στο τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα και στο FSRU Αλεξανδρούπολης. Με αφετηρία τη χώρα μας, ο κύριος «κορμός» του Vertical Corridor είναι ο άξονας Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία. Στη συνέχεια, ακολουθούν δύο κλάδοι, ο δυτικός (Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία) και ο ανατολικός (Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία).
Όπως είναι φυσικό, η προοπτική μετατροπής του Verrtical Corridor σε κύρια ευρωπαϊκή «αρτηρία» για το αμερικανικό LNG θα έχει σημαντικά γεωστρατηγικά οφέλη για τη χώρα μας. «Η Ελλάδα είναι η είσοδος για να φτάσει το αμερικανικό LNG σε Ουκρανία, Ουγγαρία και τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά στο 7ο Renewable & Storage Forum ο υπουργός ΠΕΝ, Σταύρος Παπασταύρου.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τους κύκλους του υπουργείου, η προώθηση από τις ΗΠΑ του Κάθετου Διαδρόμου θα πρέπει να πιστωθεί στην πολιτική και οικονομική σταθερότητα της Ελλάδας.
Χρηματοδότηση επενδύσεων υπό τον όρο μακροχρόνιων συμβάσεων
Αξίζει να σημειωθεί ότι με τις τελευταίες αναβαθμίσεις που δρομολογούνται στη χώρα μας, η Ελλάδα μπορεί να υποστηρίξει εξαγωγές έως 8,5 δισ. κυβικά μέτρα (bcm). Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται έργα και στο βουλγαρικό σύστημα, για ενίσχυση της εξαγωγικής δυναμικότητας. Βορειότερα, ωστόσο, χρειάζεται να υλοποιηθούν σημαντικές υποδομές, ώστε να μπορούν να διακινηθούν σημαντικές ποσότητες αερίου στον άξονα Νότος – Βορράς.
Με βάση τις πηγές του υπουργείου, για να επιτευχθεί αυτό, ένα σχέδιο που βρίσκεται υπό εξέταση από τις ΗΠΑ είναι να χρηματοδοτηθούν με αμερικανικά κεφάλαια οι αναβαθμίσεις. Προς αυτή την κατεύθυνση, υποψήφιο «όχημα» χρηματοδότησης είναι ο αναπτυξιακός οργανισμός DFC (Development Finance Corporation) του αμερικανικού Δημοσίου.
Με αυτό τον τρόπο, θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν άμεσα οι απαραίτητες υποδομές ώστε, με αφετηρία την Ελλάδα, να φτάνουν στην ανατολική και την κεντρική Ευρώπη οι ποσότητες αμερικανικού LNG που οι ΗΠΑ προσδοκούν να εξάγουν στην Ευρώπη. Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ θα χρειαστεί να διασφαλίσουν πως οι υποδομές αυτές όντως θα αξιοποιούνται.
Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, το deal που θα προτείνουν στις χώρες από τις οποίες διέρχεται ο Vertical Corridor, θα είναι να υπογράψουν μακροχρόνιες συμβάσεις, με traders και παραγωγούς αερίου από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Κομβική η Διάσκεψη στην Αθήνα
Στην προοπτική σύναψης τέτοιων συμφωνιών, κομβικής σημασίας αναμένεται να είναι η 6η Διάσκεψης της «Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια» (P-TEC), που θα λάβει χώρα 6-7 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Μία βασική ένδειξη για αυτό είναι το γεγονός ότι οι ΗΠΑ θα εκπροσωπηθούν από υψηλή αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον Αμερικανό υπουργό Ενέργειας, Κρις Ράιτ.
Επίσης, το «παρών» στην Αθήνα θα δώσουν όλες οι μεγάλοι Αμερικανοί «παίκτες» στο αέριο. «Το μέγεθος της χώρας μας δεν δικαιολογεί το ότι θα έρθουν όλες οι εταιρείες του Χιούστον», σημειώνουν χαρακτηριστικά οι ίδιοι κύκλοι. Την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου, μάλιστα, οι εταιρείες αυτές θα έχουν κατ΄ ίδιαν B2B συναντήσεις με τους υπουργούς Ενέργειας των 20 ευρωπαϊκών χωρών που συμμετέχουν στη Διατλαντική Συνεργασία.
Στο ερώτημα κατά πόσο μπορεί στην P-TEC να μην προκύψουν απλώς επί της αρχής συμφωνίες, αλλά «κλειδωμένα» deal που να οδηγήσουν σε υπογραφές, οι κύκλοι του ΥΠΕΝ δεν το αποκλείουν. «Ζούμε σε μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Οι διαδικασίες έχουν γίνει fast track», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Πρόσκαιρη πίεση στις τιμές αερίου με το «στοπ» στη Μόσχα
Στην επιτάχυνση των διαδικασιών συνηγορεί η σύμπλευση ΕΕ-ΗΠΑ στην ενέργεια. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει για αύξηση των αμερικανικών ενεργειακών εξαγωγών στην Ευρώπη στα 750 δισ. δολάρια για μία τριετία. Επομένως, η μαζική εισροή αμερικανικού LNG είναι ένα από τα βασικά «οχήματα» για να υλοποιηθεί αυτή η συμφωνία.
Σύμφωνα με τους κύκλους του ΥΠΕΝ, τη σύγκλιση ευνοεί και η στροφή αρκετών ευρωπαϊκών χωρών προς πιο ρεαλιστικές «πράσινες» πολιτικές, οι οποίες αποδέχονται πως η απανθρακοποίηση θα πρέπει να συνδυάζεται με συγκράτηση του ενεργειακού κόστους. Τέτοιες προσεγγίσεις κινούνται στο πνεύμα των τοποθετήσεων του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος ενδεικτικά στο πρόσφατο άρθρο του στους Financial Times επισήμανε: «Η αποανθρακοποίηση είναι ζωτικής σημασίας, αλλά δεν είναι ο μόνος στόχος. Αν πρέπει να αποδεχθούμε κάποιες εκπομπές για λίγο περισσότερο για να σώσουμε τις βιομηχανίες μας ή να διατηρήσουμε την κοινωνική συνοχή, ας το κάνουμε».
Στο ερώτημα για τις επιπτώσεις στις τιμές από την αντικατάσταση του ρωσικού αερίου με αμερικανικό LNG, τα στελέχη του του υπουργείου σημειώνουν ότι για τα περισσότερα κράτη-μέλη (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) αναμένεται παροδική αναταραχή. Ωστόσο, για περίκλειστες χώρες (όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία), οι επιβαρύνσεις θα είναι σημαντικές, αν δεν στηριχθούν από την Κομισιόν. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Βρυξέλλες θα πρέπει να προχωρήσουν σε μέτρα θωράκισης αυτών των χωρών – και μάλιστα, άμεσα, με δεδομένο ότι το ρωσικό αέριο θα εξοβελιστεί από το ευρωπαϊκό μίγμα μόλις στις αρχές του 2028.
Επέκταση των δημοπρασιών
Την ίδια στιγμή, χθες η Ρυθμιστική Αρχή (ΡΑΑΕΥ) ενέκρινε τη χρονική επέκταση των δημοπρασιών για το προϊόν "Διαδρομή 1", για την περίοδο Νοέμβριος 2025-Σεπτέμβριος 2026. Ανάλογες εγκρίσεις από τις Ρυθμιστικές Αρχές των υπόλοιπων εμπλεκόμενων χωρών θα ανοίξουν τον δρόμο ώστε να πραγματοποιηθεί η δημοπρασία της Δευτέρας, 27 Οκτωβρίου.
Υπενθυμίζεται πως με το συγκεκριμένο προϊόν, οι εταιρείες μπορούν να δεσμεύσουν δυναμικότητα σε όλα τα συστήματα μεταφοράς αερίου από την Αθήνα μέχρι την Ουκρανία, για τη μεταφορά καυσίμου στη διαδρομή Αθήνα - Κίεβο. Μάλιστα, στις εκπτώσεις που προσέφεραν ήδη οι Διαχειριστές Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ουκρανίας, πλέον προστέθηκαν discount από τις εταιρείας διαχείρισης των συστημάτων μεταφοράς της Ρουμανίας και της Μολδαβίας.
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει πως η όδευση του Vertical Corridor γίνεται πλέον πιο συμφέρουσα και εξίσου ανταγωνιστική με τις υπόλοιπες "οδούς" για τη μεταφορά αερίου στην Ουκρανία.
insider.gr