λαθρεμπόρους για να περάσουν στην Ευρώπη. Το επιχειρηματικό μοντέλο επιδοτείται: η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί το λειτουργικό κόστος της ακτοφυλακής και οι μετανάστες συνήθως φυλακίζονται και εκβιάζονται για περισσότερα χρήματα μόλις επιστρέψουν στη Λιβύη. Σε μια νέα αποκαλυπτική έκθεση, η ΜΚΟ Sea-Watch περιγράφει λεπτομερώς τη συχνή βία μιας διαδικασίας που έχει επιβραδύνει τον ρυθμό της θαλάσσιας μετανάστευσης προς την Ευρώπη.
Η ΜΚΟ εκτιμά ότι από το 2016, σχεδόν 170.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί στη θάλασσα από την Λιβυκή Ακτοφυλακή και έχουν μεταφερθεί πίσω στις ακτές της Λιβύης για περαιτέρω φυλάκιση, όπου επανεισέρχονται σε αυτό που η Αποστολή Διερεύνησης Γεγονότων του ΟΗΕ για τη Λιβύη αποκαλεί «απεχθές κύκλο βίας». Ο πραγματικός αριθμός των κρατουμένων είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος, πιστεύει η Sea Watch, αλλά είναι δύσκολο να ληφθούν μαρτυρίες από όσους έχουν βιώσει μια απαγόρευση.
Η διαδικασία σύλληψης είναι φαινομενικά διάσωση, αλλά συχνά είναι βίαιη, συμπεριλαμβανομένων ξυλοδαρμών και πυροβολισμών. Περιστασιακά, μέλη της Λιβυκής Ακτοφυλακής ανοίγουν πυρ σε σκάφη ΜΚΟ διάσωσης μεταναστών χρησιμοποιώντας όπλα που εχουν πάρει από την ΕΕ, χωρίς συνέπειες για τη ροή χρηματοδότησης των πολιτοφυλακών από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Περιστατικά πυροβολισμών σημειώθηκαν στις 24 Αυγούστου και ξανά στις 26 Σεπτεμβρίου. Κατά τη διάρκεια του συμβάντος του Αυγούστου, μέλη της Λιβυκής Ακτοφυλακής άνοιξαν πυρ σε ένα σκάφος ΜΚΟ για 20 λεπτά συνεχόμενα, διαπερνώντας την υπερκατασκευή, σπάζοντας παράθυρα γέφυρας και καταστρέφοντας κεραίες και σκάφη RIB.
Σύμφωνα με το Sea Watch, η συχνότητα των γνωστών βίαιων περιστατικών αυξάνεται. Υπήρξαν μόνο τρία το μακρινό 2016, αλλά υπήρξαν 11 πέρυσι και εννέα μέχρι στιγμής το 2025. Η ΜΚΟ πιστεύει ότι αυτά τα περιστατικά δεν καταγγέλλονται επαρκώς και πιθανότατα είναι πολύ πιο συχνά για τις αναχαιτίσεις που συμβαίνουν μακριά από τα μάτια των πολιτών.
Η έκθεση δημοσιεύθηκε πριν από την τελετή υποδοχής των εκπροσώπων της Λίβυας στην έδρα της Frontex, της υπηρεσίας ελέγχου των συνόρων της ΕΕ, και στο κτίριο της Επιτροπής της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Και οι δύο συνεργάζονται με την Ακτοφυλακή της Λιβύης για την απαγόρευση των μεταναστών και καμία από τις δύο δεν έχει εκφράσει ανησυχία για τις δημιουργικές και βίαιες επιχειρηματικές πρακτικές των πολιτοφυλακών.
«Κάθε νέα συμφωνία με τα λιβυκά καθεστώτα, κάθε παράταση των εντολών, νομιμοποιεί αυτή τη βία. Είναι απολύτως εξωφρενικό το γεγονός ότι η Frontex και η Επιτροπή στρώνουν τώρα το κόκκινο χαλί σε έδαφος της ΕΕ για τους πολιτοφύλακες που πυροβολούν μετανάστες και τα πλοία διάσωσης μας», δήλωσε η Bérénice Gaudin, Υπεύθυνη Υποστήριξης του Sea-Watch.
Η ΕΕ αντιμετωπίζει, ωστόσο, τις δικές της προκλήσεις, οι οποίες εκτείνονται πέρα από τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεμονωμένων μεταναστών. Ο πολέμαρχος της ανατολικής Λιβύης, Χαλίφα Χαφτάρ, πλησιάζει περισσότερο τη Ρωσία, εγείροντας την προοπτική μιας πολιτικής απεριόριστης μετανάστευσης από τη Λιβύη προς την Ευρώπη, η οποία χρηματοδοτείται από τη Ρωσία. Αυτό θα βοηθούσε τη Ρωσία να υποδαυλίσει εσωτερική δυσαρέσκεια στην ΕΕ και να δημιουργήσει αντιπερισπασμό για τους ηγέτες της σε μια εποχή που η ευρωπαϊκή ενότητα και αποφασιστικότητα είναι απαραίτητες.
«Υπάρχει σίγουρα ο κίνδυνος η Ρωσία να χρησιμοποιήσει τους μετανάστες και το ζήτημα της μετανάστευσης στο σύνολό του ως όπλο εναντίον της Ευρώπης. Αυτή η οπλοποίηση λαμβάνει χώρα και φυσικά φοβόμαστε επίσης ότι η Ρωσία σκοπεύει να κάνει το ίδιο με τη Λιβύη», δήλωσε ο Επίτροπος Μετανάστευσης της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ, στο Politico αυτό το καλοκαίρι. «Το γεγονός ότι η Ρωσία αυξάνει την επιρροή της στη Λιβύη είναι ακριβώς η ανησυχία μας και γι' αυτό πρέπει να συνεργαστούμε και με τη Λιβύη».