Εκτός από τη χρήση νέων τεχνολογιών μείωσης των εκπομπών, νέων καυσίμων με χαμηλότερη ή και μηδενική περιεκτικότητα σε άνθρακα, τη χρήση ενδεχομένως σε βάθος δεκαετιών της πυρηνικής ενέργειας, υπάρχουν και άλλοι λόγοι που η ναυτιλία θα σημειώσει και 77 μείωση % μέχρι των το 2050 εκπομπών , σύμφωνα με το «Energy Transition Outlook 2025» του νηογνώμονα DNV. Αυτή η εντυπωσιακή μείωση προκύπτει και από τη σταθεροποίηση της ζήτησης για θαλάσσιες μεταφορές από τη δεκαετία του 2030,την αποδοτικότερη ναυτιλία και τη μετάβαση σε καύσιμα χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και συστήματα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα επίτου πλοίου (CCS) , όπως προβλέπεται στο πλαίσιο Net-Zero Framework (NZ ) του ΙΜΟ, που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2025 (ΙΜΟ, 2025). Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες είναι οι εκτιμήσεις του DNV για το πώς θα κινηθεί η ζήτηση στις θαλάσσιες μεταφορές τις επόμενες δύο δεκαετίες και μέχρι το 2050, η οποία θα επηρεάσει τόσο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα όσο καιτην εσωτερική δομή του ναυτιλιακού κλάδου. Οπως σημειώνει το «Energy Transition Outlook 2025», η συνολική ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές σε τονομίλια ανά μεταφερόμενο φορτίο θα αυξηθεί κατά 10% έως το 2030, αλλά στη συνέχεια θα σταθεροποιηθεί. Επειτα από λίγα χρόνια θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά στα σημερινά επίπεδα. Ουσιαστικά θα αποσυνδεθεί η ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές από την πορεία του παγκόσμιου ΑΕΠ, το οποίο αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2060. Μια τάση που διαχωρίζει τον ναυτιλιακό τομέα από όλους τους άλλους υποκλάδους των μεταφορών. Κατά τον DNV, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό το φαινόμενο. Οπως εξηγεί, τα πλοία μεταφέρουν κυρίως φυσικά αγαθά, όχι επιβάτες ή υπηρεσίες. Η μελλοντική ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας θα προσανατολίζεται σταδιακά προς τον τομέα των υπηρεσιών, με αποτέλεσμα η οικονομία να αναπτυχθεί περισσότερο από την παραγωγή και τη μεταφορά εμπορευμάτων.
Αύξηση της αυτάρκειας
Επιπλέον, αναμένεται μέρος της παραγωγής να μεταφερθεί στο εσωτερικό της κάθε χώρας, με αποτέλεσμα ορισμένες αλυσίδες εφοδιασμού να αποκτήσουν πιο τοπικά χαρακτηριστικά, μειώνοντας την ανάγκη μεταφοράς των παραγόμενων προϊόντων σε μεγάλες αποστάσεις. Αυτό γίνεται καθώς η κάθε χώρα θα στοχεύει στην αύξηση της αυτάρκειας και στη μείωση του κόστους από τα πιο ακριβά καύσιμα. Από την άλλη πλευρά, πρόσφατες γεωπολιτικές συγκρούσεις, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχουν διαταράξει τα ισχύοντα εμπορικά πρότυπα, τις θαλάσσιες διαδρομές, οδηγώντας σε αύξηση των αποστάσεων μεταφοράς ενεργειακών προϊόντων, όπως για παράδειγμα το ρωσικό πετρέλαιο. Προχωρώντας την ανάλυση σε βάθος, ο DNV σημειώνει ακόμη, αναφερόμενος στα ορυκτά καύσιμα, ότι σήμερα αποτελούν το ένα τρίτο των μεταφερόμενων εμπορευμάτων. Η μετάβαση όμως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μειώσει την εξάρτηση του κόσμου από τα ορυκτά καύσιμα και, ως εκ τούτου, την ανάγκη μεταφοράς τους, ξεκινώντας από το 2030. Δεν θα συμβεί όμως το ίδιο για όλα τα καύσιμα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το μερίδιο του φυσικού αερίου που μεταφέρεται διά θαλάσσης θα αυξηθεί προσωρινά σημαντικά λόγω της ενεργειακής ασφάλειας που παρέχει και των προτύπων προσφοράς και ζήτησης που θα αναπτυχθούν. Το εμπόριο φυσικού αερίου θα διπλασιαστεί από σήμερα έως το 2040, πριν αρχίσει να μειώνεται η ζήτησή του. Αντίθετα, η μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων θα συνεχίσει να αυξάνεται, χάρη στην αυξημένη χρήση εμπορευματοκιβωτίων και στην αναπτυσσόμενη οικονομία. Τα χύδην ξηρά φορτία εκτός του άνθρακα θα αυξηθούν επίσης, αν και σε μικρότερο βαθμό. Το σύνολο των μεταφορών μη ορυκτών καυσίμων θα σταθεροποιηθεί τη δεκαετία του 2050, σημειώνοντας αύξηση περίπου 25% σε σχέση με σήμερα.
(από την εφημερίδα "TA NEA")