που επηρεάζει την διαχείριση των υδάτινων πόρων, βρέθηκαν το επίκεντρο του ενδιαφέροντος του συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στο Κάτω Νευροκόπι Δράμας.
Με θέμα «Οι λίμνες του Νέστου ως δίαυλος συνεργασίας: Όταν το νερό ενώνει περάσματα και λαούς», το τριήμερο συνέδριο έδωσε την ευκαιρία σε αυτόδιοικητικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες από την Ελλάδα και την Βουλγαρία, να εκφράσουν τις εύλογες ανησυχίες τους για τα έντονα φαινόμενα λειψυδρίας που αντιμετωπίζουν πλέον όλο και περισσότερες περιοχές, αλλά και τις δυνατότητες ανάπτυξης που προσφέρει ο ποταμός Νέστος μέσω του βιώσιμου οικοτουρισμού και καλλιέργειας της γης.
Το συνέδριο συνδιοργανώθηκε από το Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες και τον δήμο Κάτω Νευροκοπίου, με την υποστήριξη του Πράσινου Ταμείου, ενώ τελούσε υπό την αιγίδα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και της Ένωσης Γενικών Γραμματέων ΟΤΑ «Κλεισθένης».
Τόσο ο δήμαρχος Κάτω Νευροκοπίου Λευτέρης Ταμπουρίδης όσο και ο δήμαρχος Γκότσε Ντέλτσεφ Βλαντιμίρ Μοσκώφ στις ομιλίες τους υπογράμμισαν την ανάγκη της στενής συνεργασίας των δυο γειτονικών δήμων προκειμένου να αντιμετωπιστούν κοινά προβλήματα. «Στα κοινά προβλήματα δεν αναγνωρίζονται σύνορα», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μοσκώφ, «πρέπει να λάβουμε προληπτικά μέτρα για περιοχές με μεγάλη λειψυδρία και να δραστηριοποιηθούμε για να ξεπεράσουμε προβλήματα που δημιουργούνται. Συζητάμε συχνά με τους συναδέλφους δημάρχους από την Ελλάδα και αυτό είναι σημαντικό. Αναζητούμε πόρους είτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είτε σε εθνικό, για να χρηματοδοτήσουμε σημαντικές υποδομές. Πλέον, η συνεργασία και η φιλία, ξεπέρασε πολλά προβλήματα του παρελθόντος».
Ο δήμαρχος Κάτω Νευροκοπίου από την μεριά του, καθόλη την διάρκεια του συνεδρίου, που έφερε στον ορεινό ακριτικό δήμο, ανθρώπους της αυτοδιοίκησης των δυο χωρών, επιστήμονες και ανθρώπους που εμπλέκονται στην διαχείριση των υδάτων, δεν έκρυψε την αγωνία του για προβλήματα που υπάρχουν στον ορεινό όγκο και τα οποία όπως είπε επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν και δημιουργούν. «Χρειάζονται ολοκληρωμένες προτάσεις», σημείωσε με έμφαση, «που θα αλλάξουν και θα ανατρέψουν αυτή την κατάσταση. Η ελληνική επαρχία έχει φωνή, έχει συγκεκριμένες προτάσεις να καταθέσει για να μπορέσουμε να αντιμετωπίζουμε προβλήματα που σχετίζονται με την λειψυδρία και την διαχείριση των υδάτων».
Ο κ. Ταμπουρίδης υπογράμμισε ακόμα στην διάρκεια της ομιλίας του την ανάγκη της κατασκευής νέων φραγμάτων και μικρών υδατοφραγμάτων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία σημειώνοντας ότι «το 30% του νερού χάνεται λόγω έλλειψης έργων υποδομής. Όλα αυτά χρόνια δεν δείξαμε τον δέοντα σεβασμό στην διαχείριση του νερού και αυτό είναι θέμα παιδείας».
Ε. Σώκου: «Οι ακριτικές περιοχές αναγνωρίζονται ως κέντρα καινοτομίας»
Η συντονίστρια του γραφείου του πρωθυπουργού Έλενα Σώκου στην παρέμβασή της επισήμανε πως η κυβέρνηση στηρίζει έμπρακτα και ενεργά τις πρωτοβουλίες για βιώσιμη ανάπτυξη. «Οι ακριτικές περιοχές», σημείωσε, «αναγνωρίζονται πλέον ως κέντρα καινοτομίας και δράσεων που συμβάλουν στην ανάπτυξη της χώρας». Λίγο αργότερα, στην εισήγησή της με θέμα «αγροτική παραγωγή, πράσινη ενέργεια, βιώσιμος τουρισμός, περιβαλλοντική θωράκισή και ανθεκτικότητα: Εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές και προοπτικές», αναφέρθηκε στην ενεργειακή μετάβαση της χώρας προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες (ΑΠΕ) τονίζοντας ότι σήμερα πάνω από το 50% της ενέργειας που χρησιμοποιεί η χώρα προέρχεται από ΑΠΕ, ενώ μέχρι το 2030 το ποσοστό αυτό θα φτάσει στο 80%. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε η κ. Σώκου στον βιώσιμο τουρισμό που όμως σέβεται το περιβάλλον και στηρίζεται στις εμπειρίες που μπορεί να αποκομίσει και να ζήσει ο τουρίστας, ενώ υπογράμμισε την οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να προωθούν τα τοπικά προϊόντα τους».
Από τις πιο ενδιαφέρουσες συμμετοχές του συνεδρίου ήταν αυτή του προέδρου του Πράσινου Ταμείου Γιάννη Ανδρουλάκη ο οποίος σε όλες τις παρεμβάσεις του τόνισε την ανάγκη οι δήμοι να έχουν ολοκληρωμένα σχέδια και συγκεκριμένες προτάσεις για την διαχείριση των υδάτων που μπορούν να υποβληθούν προς χρηματοδότηση. «Η κλιματική αλλαγή καθιστά πλέον τον κύκλο του νερού ασταθή», τόνισε ο πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου και συνέχισε, «η κοινωνική συνοχή και η ειρήνη επιτυγχάνεται πλέον με την σωστή διαχείριση του νερού. Οι πόλεις έχουν την ευθύνη να δράσουν ώστε να μπορέσουν να συμβάλουν στο μέτρο που τους αναλογεί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων λειψυδρίας».
Ο πρόεδρος του Πράσινου Ταμείου αναφέρθηκε στα προγράμματα και έργα που χρηματoδοτεί ο οργανισμός όπως για παράδειγμα το Παρατηρητήριο Κλιματικής Αλλαγής στην Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αλλά και τα έργα αφαλάτωσης στα νησιά, σημειώνοντας ότι «το πρόβλημα της λειψυδρίας αυξάνεται δραματικά στα νησιά τους καλοκαιρινούς μήνες».
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσίασε η παρέμβαση του κ. Γιώργου Καμπά, συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης ΑΜΘ ο οποίος μιλώντας με την ιδιότητα του επί σειρά ετών διευθυντή υδάτων της Περιφέρειας ΑΜΘ, υπογράμμισε με νόημα ότι «λειψυδρία και πλημμύρες είναι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος, ποτέ δεν ξέρουμε πότε θα συμβούν. Είναι επιτακτική ανάγκη λοιπόν να προχωρήσουν όλα τα απαραίτητα γιατί πλέον βρισκόμαστε στο παρά ένα». Ο κ. Καμπάς αναφέρθηκε εκτενώς στις ευρωπαϊκές οδηγίες για την διαχείριση των υδάτων, στην διακυβέρνηση των υδάτων στην Ελλάδα, ενώ συμπλήρωσε πως η ελληνική πολιτεία παρακολουθεί στενά την αλλαγή του υδατικού χάρτη στην χώρα.
Από την δική της πλευρά η κ. Σβέτλα Ιβάνοβα, υπεύθυνη ελέγχου και αδειοδότησης της Διεύθυνσης Υδάτινων Πόρων της Περιφέρειας Μπλαγκόεγκραντ της Βουλγαρίας, παρουσίασε στο συνέδριο το σχέδιο της γειτονικής χώρας για την διαχείριση των υδάτινων πόρων. Ωστόσο, δήλωσε αναρμόδια, να απαντήσει στην ερώτηση του κ. Καμπά αν η Βουλγαρία θελήσει να εφαρμόσει στο μέλλον κοινά σχέδια διαχείρισης πλημμυρών όπως προβλέπουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες.
Το πολύτιμο οικοσύστημα του ποταμού Νέστου
Στην ιδιαίτερα μεγάλη σημασία του οικοσυστήματος του Νέστου για το περιβάλλον, αναφέρθηκε στην παρέμβασή της η βιολόγος Δρ. Αναστασία Μιρλή, εκπροσωπώντας την έδρα UNESCO CON-E-ECT. «Οι τέσσερεις τεχνικές λίμνες που βρίσκονται στην ΠΕ Δράμα Πλατανόβρυσης, Θησαυρού, Λευκογείων και Καταφύτου, μπορούν να αξιοποιηθούν σε πολλά επίπεδα κυρίως οικοτουριστικά», τόνισε η κ. Μιρλή λέγοντας στην συνέχεια ότι, «ο οικοτουρισμός δεν έχει καμία σχέση με τον συμβατικό τουρισμό που όλοι γνωρίζουμε, καθώς απαιτείται απόλυτος σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον».
Μάλιστα, η εκπρόσωπος της έδρας UNESCO αναφέρθηκε σε καλές πρακτικές που εφαρμόστηκαν στον εξωτερικό, όπως την χαρακτηριστική επωνυμία (brand name) που δημιουργήσαν δέκα χώρες της ΕΕ για την ανάδειξη του ποταμού Δούναβη.
Η μεγάλη συμβολή της ΔΕΗ στην ορθότερη διαχείριση των υδάτων του ποταμού Νέστου, παρουσιάστηκε στο συνέδριο από κ. Σταύρο Κεραμιτσόπουλο, τομεάρχη λειτουργίας και διαχείρισης υδάτινων πόρων συγκροτήματος Νέστου. Ο κ. Κεραμιτσόπουλος έκανε εκτενή αναφορά στις επιδράσεις που υπάρχουν από την κατασκευή και την λειτουργία των υδροηλεκτρικών έργων της ΔΕΗ στον ποταμό.
Στην παρέμβασή του ο δήμαρχος Παρανεστίου Δράμας Σταύρος Καγιάογλου σημείωσε πως λόγω έλλειψης σωστών υποδομών σήμερα χάνεται σχεδόν το 50% του νερού, ενώ ο δήμαρχος Δράμας Γιώργος Παπαδόπουλος, έκανε λόγω για γραφειοκρατία που εμποδίζει την υλοποίηση ήπιας μορφής τουριστικών επενδύσεων σε μια προσπάθεια ανάδειξη του ποταμού Νέστου, δηλώνοντας μάλιστα χαρακτηριστικά «τα νερά του Νέστου τα βλέπουμε αλλά δεν μπορούμε να τα αγγίξουμε».
Όλοι οι συμμετέχοντες από την Ελλάδα και την Βουλγαρία που για τρεις μέρες βρέθηκαν στον μοναδικής φυσικής ομορφιάς ορεινό δήμο του Κάτω Νευροκοπίου με την πλούσια ιστορία και τους τόσο δραστήριους κατοίκους, υπογράμμισαν την ανάγκη της αποδοτικότερης αξιοποίησης και διαχείρισης του ποταμού Νέστου. Από τα βουνά της Ρίλας όπου πηγάζει, μέχρι το Αιγαίο όπου εκβάλει, ο ποταμός αυτός με όποια ονομασία και αν τον γνωρίσει κάποιος, Νέστος (ελληνικά) ή Места (βουλγαρικά), μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας και της περιβαλλοντικής συνείδησης.