ανακοινώθηκε στη διάρκεια των συνομιλιών του, χθες, με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν Ένωσης, στο Τέρνμπερι της Σκωτίας. Στις επιμέρους λεπτομέρειες του πολύφερνου “deal” οι δασμοί αφορούν στον κλάδο των αυτοκινήτων, οι αντίστοιχοι στον χάλυβα και το αλουμίνιο παραμένουν αμετάβλητοι στο 50%, ενώ εκτός κάλυψης έμειναν τα προϊόντα της ευρωπαϊκής φαρμακοβιομηχανίας. Όσον αφορά στο ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη, τομέα της ενέργειας, η Ε.Ε. θα προμηθευτεί αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) πετρέλαιο και πυρηνικά καύσιμα, συνολικής αξίας 750 δισ. δολαρίων, ενώ θα προβεί σε επιπλέον επενδύσεις ύψους 600 δισ. δολαρίων.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης, το άνοιγμα αγορών συγκεκριμένων χωρών της Ε.Ε. για εμπορικές δοσοληψίες με τις ΗΠΑ με μηδενικούς δασμούς, καθώς και την αγορά «τεράστιων ποσοτήτων στρατιωτικού εξοπλισμού», όπως υπογράμμισε.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τη συμφωνία ως καίριας σημασίας που θα φέρει «σταθερότητα και προβλεψιμότητα».
Σε επιμέρους επισημάνσεις, οι πρωταρχικός στόχος των ΗΠΑ, κατά τον κ. Τραμπ ήταν να εξασφαλίσει ότι θα υπάρξει αύξηση της εγχώριας παραγωγής, σε συνδυασμό με μια ενίσχυση της πρόσβασης αμερικανικών εξαγωγικών εταιρειών στην ευρωπαϊκή αγορά, ενώ η κα φον ντερ Λάιεν, αναγνώρισε ότι ο κύριος στόχος της ευρωπαϊκής διπλωματίας ήταν να επιτευχθεί μια συμφωνία που θα θέτει σε νέες ισορροπίες το εμπόριο. Σε κάθε περίπτωση, είπε, η συμφωνία είναι αμοιβαία επωφελής.
«Το σημείο εκκίνησης ήταν μια ανισορροπία», δήλωσε η επικεφαλής της Κομισιόν. «Θέλαμε να ισορροπήσουμε το εμπόριο και θέλαμε να το κάνουμε με έναν τρόπο ώστε να συνεχιστούν οι συναλλαγές μεταξύ των δυο πλευρών του Ατλαντικού, καθώς οι δυο μεγαλύτερες οικονομίες πρέπει να έχουν καλή ροή εμπορίου».
«Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για να προσθέσουμε περισσότερα προϊόντα σε αυτή τη συμφωνία», σημείωσε.
Η πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι το 15% θα ισχύει για τα αυτοκίνητα, τους ημιαγωγούς και τα φαρμακευτικά προϊόντα. Παράλληλα, σημείωσε ότι συμφωνήθηκαν μηδενικοί δασμοί για στρατηγικά προϊόντα όπως αεροσκάφη και εξαρτήματα, χημικά προϊόντα και κάποια γενόσημα φάρμακα, ενώ ανέφερε ότι δεν υπήρξε απόφαση για το κρασί και τα αλκοολούχα ποτά.
Μιλώντας για το ενεργειακό, υποστήριξε ότι με αυτή τη συμφωνία θα μπορούμε να οικοδομήσουμε μια νέα συνεργασία υπό την οποία, οι ΗΠΑ θα διαφοροποιήσουν τις ευρωπαϊκές πηγές προμηθειών και θα συμβάλλουν στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια. «Θα αντικαταστήσουμε το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο με σημαντικές ποσότητες αμερικανικού LNG, πετρελαίου και πυρηνικών καυσίμων», είπε χαρακτηριστικά.
Η φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε ότι η Ε.Ε. θα προμηθεύεται αμερικανική ενέργεια αξίας 250 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ετήσια βάση και γην επόμενη τριετία.
«Σήμερα δημιουργούμε περισσότερη προβλεψιμότητα. Διασφαλίσουμε πρόσβαση σε μια μεγάλη εξαγωγική αγορά και την ίδια στιγμή παρέχουμε καλύτερη πρόσβαση των αμερικανικών προϊόντων στη δική μας αγορά, κάτι που θα ωφελήσει καταναλωτές και επιχειρήσεις», συμπλήρωσε η κα φον ντερ Λάιεν, για να προσθέσει ότι όταν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ λειτουργούν ως εταίροι προκύπτουν απτά οφέλη και για τις δυο πλευρές.
Από την πολιτική της σκοπιά, η συμφωνία αποτελεί καθαρά μια μεγάλη νίκη για τον Ντόναλντ Τραμπ του οποίου οι ανερμάτιστες, κατά πολλούς, πιέσεις που άσκησε κατά το πρώτο διάστημα μετά την επάνοδό του στον Λευκό Οίκο, όταν απειλούσε με πρωτοφανείς δασμούς όλο τον κόσμο, αποδείχτηκαν στην πράξη ότι έχουν αρχίσει να αποδίδουν.
Σήμερα, υποχρεώνει τους εταίρους των ΗΠΑ στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού και σε άλλα σημεία του πλανήτη, να συνομιλούν μαζί του για αυτά τα θέματα και να υπογράφουν συμφωνίες με αμιγώς θετικό πρόσημο για τη χώρα του.
Οι αντιδράσεις στην Ευρώπη
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς χαιρέτισε τη συμφωνία ως «αποφυγή μιας περιττής κλιμάκωσης στις διατλαντικές εμπορικές σχέσεις». Είπε ότι ένας εμπορικός πόλεμος «θα είχε πλήξει σκληρά την εξαγωγικά προσανατολισμένη οικονομία της Γερμανίας», για να τονίσει πώς η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία θα ευνοηθεί από τη μείωση των αμερικανικών δασμών από 27,5% σε 15%.
Όμως, ο Βόλφγκανγκ Νίντερμαρκ, μέλος του ΔΣ του εμπορικού φορέα της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών, χαρακτήρισε τη συμφωνία ως «ανεπαρκή συμβιβασμό», με την Ε.Ε. «να αποδέχεται επώδυνους δασμούς». Ένας δασμολογικός συντελεστής 15% των ΗΠΑ «θα έχει τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο στη βιομηχανία της Γερμανίας που είναι προσανατολισμένη στις εξαγωγές», είπε.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζιόρτζια Μελόνι, η οποία είχε καλέσει για αυτοσυγκράτηση προκειμένου να αποφευχθεί ένας ανεξέλεγκτος εμπορικός πόλεμος, χαιρέτισε τη συμφωνία.
Το γραφείο του Meloni δήλωσε ότι οι Βρυξέλλες και τα κράτη μέλη της ΕΕ συνεργάστηκαν για να «αποφύγουν την παγίδα εκείνων που ζήτησαν την τροφοδότηση μιας μετωπικής σύγκρουσης μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού».
Γενικώς όμως, η αγορά εμφανίστηκε πιο επιφυλακτική από τις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης.
Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Στρογγυλή Τράπεζα για τη Βιομηχανία, που εκπροσωπεί προέδρους και διευθύνοντες συμβούλους ευρωπαϊκών βιομηχανικών και τεχνολογικών εταιρειών, υποδέχτηκε συγκρατημένα την εξέλιξη και ανέφερε ότι αναμένει να υπάρξουν άμεσα, πιο ικανοποιητικές συμφωνίες σε σημαντικούς τομείς που δεν περιλαμβάνονται ακόμη στη συμφωνία.
(Τα 10 μεγαλύτερα εμπορικά ελλείμματα και πλεονάσματα των ΗΠΑ, για το 2024 (σε δισ. δολάρια). Πηγή: FT.com)
Επίλογος
Πριν από τις διαπραγματεύσεις στο Τέρνμπερι, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε δηλώσει ότι οι εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Ε.Ε. ήταν «άδικες για τις Ηνωμένες Πολιτείες» και τις χαρακτήρισε ώς «μια μονόπλευρη σχέση».
Αλλά και η κα φον ντερ Λάιεν είχε συνομολογήσει ότι το εμπορικό πλεόνασμα αγαθών της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ,που είχε ανέλθει στα σχεδόν 200 δισεκατομμύρια ευρώ, το περασμένο έτος, έπρεπε να μειωθεί. «Πρέπει να το εξισορροπήσουμε», είπε χαρακτηριστικά.