το Bloomberg, η ανακοίνωση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης —η οποία εξέπληξε τόσο τους εμπόρους πετρελαίου όσο και τους αξιωματούχους της δικής του κυβέρνησης— θα μπορούσε να υπονομεύσει το κεντρικό στοιχείο της πολιτικής της Ουάσινγκτον για το Ιράν το οποίο ακολούθησαν όλες οι αμερικανικές κυβερνήσεις εδώ και χρόνια, με στόχο να μειώσουν την κύρια πηγή εσόδων του καθεστώτος θέτοντας εκτός ορίων τις κορυφαίες εξαγωγές του.
«Η Κίνα μπορεί πλέον να συνεχίσει να αγοράζει πετρέλαιο από το Ιράν», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ στο Truth Social, εν μέσω μιας πληθώρας αναρτήσεων που απαιτούν από το Ισραήλ και το Ιράν να σταματήσουν τις εχθροπραξίες.
Η δήλωση έγινε λίγες ώρες αφότου ο Τραμπ δήλωσε ότι οι αντίπαλοι στη Μέση Ανατολή είχαν συμφωνήσει σε εκεχειρία, η οποία ξεκίνησε ασταθώς με πρώιμες παραβιάσεις και από τις δύο πλευρές, έπειτα από τις μαζικές αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ σε αρκετές από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας την Κυριακή, μια επίθεση που είχε ως στόχο να εμποδίσει την Τεχεράνη να αποκτήσει ατομικό όπλο.
Οι τιμές του πετρελαίου συνέχισαν τις απώλειές τους την Τρίτη μετά τα σχόλια του Τραμπ, με τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του West Texas Intermediate (WTI) να υποχωρούν κατά 6%, φτάνοντας κοντά στα 64 δολάρια το βαρέλι. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης υποχώρησαν καθώς η απειλή για τις ροές αργού πετρελαίου από τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν εξασθένησε.
Αξιωματούχοι του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ που χειρίζονται τις κυρώσεις για το ιρανικό πετρέλαιο εξεπλάγησαν από τη δήλωση του Τραμπ και δεν ήταν σίγουροι για το πώς να την ερμηνεύσουν αμέσως, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν την κατάσταση.
Εν τω μεταξύ, ωστόσο, το Υπουργείο Οικονομικών θα συνεχίσει να επιβάλλει αυστηρά τις σχετικές κυρώσεις, δήλωσε ένα από τα άτομα, το οποίο ζήτησε να μην κατονομαστεί δεδομένης της πολιτικής και της αγοραίας ευαισθησίας του ζητήματος.
Το Υπουργείο Οικονομικών δεν απάντησε αμέσως σε αιτήματα για σχολιασμό, ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών παρέπεμψε ερωτήσεις στον Λευκό Οίκο.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου αργότερα άφησε να εννοηθεί ότι οι κυρώσεις θα παραμείνουν, λέγοντας ότι ο πρόεδρος συνεχίζει να καλεί την Κίνα και άλλους να εισάγουν αμερικανικό πετρέλαιο αντί για ιρανικό, κάτι που θα αποτελούσε παραβίαση των κυρώσεων των ΗΠΑ.
Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι η ανάρτηση του Τραμπ είχε ως στόχο να τονίσει μόνο ότι οι ενέργειές του τις τελευταίες ημέρες διασφάλισαν ότι το Στενό του Ορμούζ δεν επηρεάστηκε, κάτι που, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, θα ήταν καταστροφικό για την Κίνα.
Η Τάμι Μπρους, εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες κατά τη διάρκεια ενημέρωσης την Τρίτη. «Δεν πρόκειται να προλάβω τον πρόεδρο ούτε να προσπαθήσω να μαντέψω ποια θα είναι η στρατηγική του», είπε όταν ρωτήθηκε για το σχόλιο. «Τα πράγματα συμβαίνουν γρήγορα και νομίζω ότι θα το μάθουμε το συντομότερο δυνατό».
Η φαινομενική μετατόπιση έρχεται επίσης καθώς η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει να σφυρηλατήσει ένα νέο εμπορικό πλαίσιο με την Κίνα και να υποχωρήσει από έναν δασμολογικό πόλεμο που οδήγησε τους δασμούς να φτάσουν σε επίπεδα αρκετά υψηλά ώστε να μειώσουν όλο το εμπόριο μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
Τα σχόλια φάνηκαν να είναι σαν να «πετάει ένα κόκκαλο» ο Τραμπ στην Κίνα και το Ιράν για τη συνεργασία τους στις αντίστοιχες συνομιλίες τους με τις ΗΠΑ, δήλωσε ο Μαρκ Μάλεκ, επικεφαλής επενδύσεων στη Siebert. «Οι περισσότεροι από εμάς πιστεύουμε ότι είναι απλώς ρητορική σε αυτό το σημείο. Αλλά σίγουρα με εξέπληξε».
Το να επιτραπεί μια συγκεκριμένη εξαίρεση για την Κίνα μπορεί να είναι μια προσπάθεια του Τραμπ να στείλει θετικά μηνύματα στο Πεκίνο, καθώς επιδιώκει μια νέα συμφωνία δασμών, δήλωσε ένα άτομο που γνωρίζει τον τρόπο σκέψης του προέδρου, ζητώντας επίσης να μην κατονομαστεί.
Ενώ η πιθανή αλλαγή μπορεί να μετριάσει ορισμένους νομικούς κινδύνους σχετικά με την αγορά ιρανικού πετρελαίου από την Κίνα, δεν είναι σαφές ποιος θα είναι ο αντίκτυπος που θα έχει η αλλαγή στις πραγματικές ροές.
Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, προμηθεύεται περίπου το 14% του αργού πετρελαίου της από το Ιράν. Αλλά αυτό το ποσοστό είναι πιθανώς υψηλότερο, καθώς ορισμένες εισαγωγές συγκαλύπτονται ως αποστολές από τη Μαλαισία, καθώς και από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ομάν, προκειμένου να παρακαμφθούν οι κυρώσεις των ΗΠΑ, τις οποίες το Πεκίνο δεν αναγνωρίζει.
Ενώ η Κίνα δεν έχει αγοράσει επίσημα ιρανικά βαρέλια από τον Ιούνιο του 2022, οι πάροχοι δεδομένων τρίτων και οι έμποροι σηματοδοτούν ότι οι ροές ήταν ανθεκτικές παρά τις ευρείες κυρώσεις των ΗΠΑ. Αυτό συμβαίνει επειδή οι Κινέζοι έχουν δημιουργήσει μια αλυσίδα εφοδιασμού εκτός του δυτικού ελέγχου, η οποία περιλαμβάνει πλοία του σκιώδους στόλου και πληρωμές σε γιουάν, υποστηρίζοντας εισαγωγές άνω του 1 εκατομμυρίου βαρελιών την ημέρα.
Το πετρέλαιο του Ιράν, το οποίο συχνά αγοράζεται με έκπτωση, είναι ζωτικής σημασίας για τον σημαντικό ιδιωτικό τομέα διύλισης της Κίνας και μια κρίσιμη πηγή καυσίμων για την οικονομία της, η οποία έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες υπό το βάρος της ύφεσης στον τομέα των ακινήτων.
«Οι κυρώσεις για το ιρανικό πετρέλαιο ήταν τόσο σημαντικές για τόσο καιρό, αλλά και με σχετικά ήπια εφαρμογή», δήλωσε ο Daniel Tannebaum, πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών και συνεργάτης στην Oliver Wyman. «Θα ήταν πρόωρο να πιστεύουμε ότι αυτή η πολιτική - η οποία θα ωφελούσε τόσο την Κίνα όσο και το Ιράν - θα προχωρήσει χωρίς μια μακροπρόθεσμη προοπτική διασφάλισης της σταθερότητας στην περιοχή, πριν απλώς ανοίξει κυριολεκτικά τις βρύσες για να επιτρέψει το νόμιμο εμπόριο ιρανικού πετρελαίου από την Κίνα».
Ο Τραμπ, μόλις τον περασμένο μήνα, επέμεινε ότι όλες οι αγορές ιρανικού πετρελαίου ή πετροχημικών προϊόντων «πρέπει να σταματήσουν ΤΩΡΑ!» και ότι οι αγοραστές θα υπόκεινται σε δευτερεύουσες κυρώσεις και θα εμποδίζονται να εμπλακούν σε οποιαδήποτε επιχειρηματική δραστηριότητα με τις ΗΠΑ.
Αυτή η απειλή βασίστηκε σε προηγούμενες προειδοποιήσεις της κυβέρνησής του. Τον Φεβρουάριο, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον σκόπευε να περιορίσει τις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν σε λιγότερο από 10% των τρεχόντων επιπέδων, καθώς ανανέωσε την εκστρατεία «μέγιστης πίεσης» που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει κυρώσεις σε εκατοντάδες πετρελαιοφόρα για τον ρόλο τους στη διαχείριση του πετρελαίου της Τεχεράνης και, ελλείψει χαλάρωσης αυτών των μέτρων, ορισμένοι αγοραστές ενδέχεται να ακολουθήσουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση.
Ο Λευκός Οίκος έχει επίσης βάλει στο στόχαστρο κινεζικές οντότητες που αγόρασαν ιρανικό πετρέλαιο, κάτι που θα μπορούσε να κάνει άλλους αγοραστές επιφυλακτικούς. Ομοίως, οι δευτερεύουσες κυρώσεις στις πωλήσεις του Ιράν παραμένουν σε ισχύ και δεν είναι σαφές πού θα καταλήξουν οι δηλώσεις του προέδρου.
Οι κυρώσεις είχαν ως στόχο να αναγκάσουν το Ιράν να εγκαταλείψει οικειοθελώς τον εμπλουτισμό ουρανίου, ώστε να μην είναι ποτέ σε θέση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Δεν είναι ακόμη σαφές εάν οι αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ το Σαββατοκύριακο προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στις πυρηνικές εγκαταστάσεις της χώρας, ενώ ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας δεν γνωρίζει ακόμη τι απέγινε το απόθεμα της Τεχεράνης ύψους 409 κιλών (902 λίβρες) ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού — το οποίο ενδεχομένως είναι αρκετό για 10 πυρηνικές κεφαλές.