Ηδη η Ford Motor έκλεισε τη μονάδα της στο Σικάγο τον Μάιο για μία εβδομάδα εξαιτίας έλλειψης σπάνιων γαιών και πολλές βιομηχανίες αναζητούν απεγνωσμένα εναλλακτικούς προμηθευτές. Αιτία οι σκληροί περιορισμοί που έχει επιβάλει το Πεκίνο στις εξαγωγές των στρατηγικής σημασίας μετάλλων που είναι αναγκαία για την παραγωγή όχι μόνο αυτοκινήτων, αλλά και όλων των ειδών σύγχρονων τεχνολογιών, από τις οθόνες των τηλεοράσεων μέχρι τα έξυπνα κινητά και από τα ηλεκτροκίνητα μέχρι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), τους πυραύλους και τον αμυντικό εξοπλισμό.
Παρά την εκεχειρία 90 ημερών που αποφάσισαν εκπρόσωποι της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου στις 12 Μαΐου στη Γενεύη, το Πεκίνο διατηρεί εν ισχύι τους επίμαχους περιορισμούς και την υποχρέωση ειδικής άδειας για την εξαγωγή σπάνιων γαιών, με αποτέλεσμα να καταγράφονται ήδη σημαντικές ελλείψεις στην παγκόσμια αγορά. Η κατάσταση ενδέχεται να οδηγήσει στη χείριστη δυνατή διάψευση του Ντόναλντ Τραμπ που δικαιολογεί τον εμπορικό πόλεμο επικαλούμενος την ανάγκη να επιστρέψουν βιομηχανίες στις ΗΠΑ. Αντί να επιστρέφουν βιομηχανίες στις ΗΠΑ, τέσσερις από τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες, οι General Motors, Toyota, Volkswagen και Hyundai, εξετάζουν το ενδεχόμενο να μεταφέρουν την παραγωγή τους στην Κίνα προκειμένου να έχουν πρόσβαση στις σπάνιες γαίες της. Τελευταίες στη σειρά των βιομηχανιών που αγωνιούν και βλέπουν τον κίνδυνο διακοπής της παραγωγής τους είναι οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, με το λόμπι του κλάδου να προειδοποιεί πως σύντομα θα διακοπεί η παραγωγή κάποιων κρίσιμων εξαρτημάτων των οχημάτων λόγω έλλειψης σπάνιων γαιών. Μιλώντας για το θέμα στο Reuters η Χίλντεγκαρντ Μιούλερ, επικεφαλής του λόμπι των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, τόνισε πως «αν δεν αλλάξει άμεσα η κατάσταση, θα σημειωθούν σημαντικές καθυστερήσεις στην παραγωγή και δεν μπορεί πλέον να αποκλειστεί ακόμη και το ενδεχόμενο διακοπής της».
Παράλληλα ο Φρανκ Φάνον, σύμβουλος της βιομηχανίας μετάλλων και πρώην υφυπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ στην πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, τονίζει πως «κανείς δεν θα έπρεπε να εκπλήσσεται καθώς αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα παραγωγής και πρέπει να στρέψουμε όλες τις προσπάθειες της κυβέρνησης στο να διασφαλίσουμε τους αναγκαίους πόρους αλλά και να ενισχύσουμε την εγχώρια παραγωγή μας το τάχιστο δυνατόν, γιατί θα έπρεπε να το έχουμε κάνει χθες». Την ίδια στιγμή η Ουάσιγκτον κατηγορεί το Πεκίνο πως δεν τηρεί τα συμφωνηθέντα στη Γενεύη και επιμένει πως η κινεζική αντιπροσωπεία είχε δεσμευθεί πως θα επιτρέπει τις εκτεταμένες εξαγωγές σπάνιων γαιών. Από την πλευρά του, όμως, το Πεκίνο υποστηρίζει πως ουδέποτε υποσχέθηκε την κατάργηση των ελέγχων στις επίμαχες εξαγωγές και στέλεχος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου αποδίδει το πρόβλημα στον διαφορετικό τρόπο που αντιλαμβάνονται τα πράγματα οι δύο πλευρές σχετικά με τα συμφωνηθέντα στη Γενεύη. Στο μεταξύ εντείνει την αίσθηση της παγκόσμιας ανησυχίας για την έλλειψη μιας τόσο στρατηγικής σημασίας πρώτης ύλης η διπλωματική κινητοποίηση για το θέμα. Διπλωμάτες από διάφορες χώρες της Ευρώπης αλλά και από την Ιαπωνία και την Ινδία ζητούν εσπευσμένα συναντήσεις με αξιωματούχους του Πεκίνου προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία και να επισπευσθούν οι άδειες για εξαγωγές σπάνιων γαιών.
Εν ολίγοις, οι ελλείψεις σπάνιων γαιών έχουν ενσπείρει αίσθημα πανικού στα διοικητικά συμβούλια επιχειρήσεων και στις πρωτεύουσες των χωρών ανά τον κόσμο, από την Ουάσιγκτον μέχρι το Τόκιο, καθώς όλοι βλέπουν να πλησιάζει ο κίνδυνος μιας διακοπής της παραγωγής αυτοκινήτων και πολλών άλλων ειδών πριν από το τέλος του καλοκαιριού. Μέσα στις επόμενες ημέρες αντιπροσωπεία επιχειρηματιών της Ιαπωνίας θα επισκεφθεί το Πεκίνο προκειμένου να συναντηθεί με τον Κινέζο υπουργό Εμπορίου. Και ομάδα στελεχών των αυτοκινητοβιομηχανιών της Ινδίας σχεδιάζει επίσης να επισκεφθεί την Κίνα για τον ίδιο σκοπό τις επόμενες δύο με τρεις εβδομάδες.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")