Αυτές οι συνομιλίες έρχονται σε μια κρίσιμη συγκυρία για τη διεθνή συνεργασία, όπου καταγράφεται σκεπτικισμός σχετικά με τις δεσμεύσεις για σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, συνεχιζόμενες διαμάχες για τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων κρατών, και αυξανόμενος εμπορικός προστατευτισμός με στόχο τις αλυσίδες εφοδιασμού καθαρής ενέργειας.
Η Αμερικανίδα Υπουργός Οικονομικών, Janet Yellen, έχει προχωρήσει σε προειδοποιήσεις για την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα της Κίνας και τις εξαγωγές ρεκόρ φθηνού ηλιακού εξοπλισμού και μπαταριών ιόντων λιθίου, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεκινήσει έρευνες για τις κινεζικές πρακτικές στην καθαρή ενέργεια και τα ηλεκτρικά οχήματα.
«Πρέπει να διατηρήσουμε το χαμηλό κόστος, διαφορετικά κανείς δεν θα είναι σε θέση να αντέξει οικονομικά την ενεργειακή μετάβαση», είπε ο Liu σε συνέντευξή του στο Bloomberg. «Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι εάν οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεχίσουν να επιμένουν σε αυτήν την προσέγγιση, θα οδηγήσουν σε καθυστέρηση την υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παγκοσμίως».
Η εξάρτηση στις τεχνολογικές προμήθειες που κατασκευάζονται εκτός Κίνας θα μπορούσε να αυξήσει το παγκόσμιο κόστος της ενεργειακής μετάβασης έως και 6 τρις δολάρια ή κατά 20%, είπε ο Liu, επικαλούμενος ανάλυση της Wood Mackenzie. Αντ 'αυτού, οι άλλες χώρες μπορούν να επωφεληθούν από την ανάπτυξη των κινεζικών εταιρειών στην παραγωγή εξοπλισμού καθαρής ενέργειας, μπαταριών, και ηλεκτρικών οχημάτων, γεγονός που έχει μειώσει δραματικά το κόστος.
«Μετά από πάνω από μια δεκαετία σκληρής δουλειάς, σήμερα έχουμε φθηνότερα αιολικά και ηλιακά προϊόντα, που καθιστούν πιο προσιτή την έναρξη της ενεργειακής μετάβασης», είπε. «Νομίζω ότι αυτό είναι καλό τόσο για την Κίνα όσο και για τον κόσμο».
Ο Liu, ο οποίος θα συναντηθεί στην Ουάσιγκτον με τον ομόλογό του John Podesta, είναι αισιόδοξος για την ικανότητα της Κίνας να εκπληρώσει τους στόχους του Xi για κορύφωση των εκπομπών άνθρακα έως το 2030 και επίτευξη του net zero έως το 2060. Βλέπει, επίσης, τις ΗΠΑ και την Κίνα ως ικανές να συνεργαστούν ώστε να συνεχίσουν να ηγούνται παγκοσμίως σε αυτούς τους τομείς δράσης.
Υπάρχει δυνατότητα να βοηθηθούν άλλα έθνη να αναπτύξουν τις δικές τους αλυσίδες εφοδιασμού καθαρής ενέργειας, μεταξύ άλλων από κινεζικές εταιρείες που επενδύουν σε κοινοπραξίες, σύμφωνα με τον Liu. Ήδη, παραγωγοί με έδρα την Κίνα κατασκευάζουν ηλιακές εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ, εργοστάσια μπαταριών στην Ουγγαρία, και γραμμές συναρμολόγησης ηλεκτρικών οχημάτων στην Ταϊλάνδη.
«Ελπίζω να έχουμε περισσότερες συνεταιριστικές επιχειρήσεις μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ» είπε. «Νομίζω ότι αυτός ο κοινός σχεδιασμός, αυτή η κοινή παραγωγή, θα είναι καλή για να εξαλείψουμε όλες αυτές τις ανησυχίες».
Απόφοιτος νομικής σχολής και άπταιστος ομιλητής της αγγλικής γλώσσας, ο Liu, 68 ετών, υπηρέτησε ως υφυπουργός Εξωτερικών μέχρι το 2017, όταν ανέλαβε θέση στα Ηνωμένα Έθνη. Αν και είναι γνωστός ως έμπειρος διπλωμάτης που γνωρίζει καλά τα κλιματικά ζητήματα - και προηγουμένως είχε συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για το Πρωτόκολλο του Κιότο και της Συμφωνίας του Παρισιού - είναι λιγότερο σαφές εάν μπορεί να αναδειχθεί αντίστοιχα σημαντικός δρων με τον προκάτοχό του στις πολιτικές της Κίνας, σύμφωνα με τον Cory Combs, αναλυτή κλιματικών ζητημάτων στην Trivium China. .
Ο προηγούμενος απεσταλμένος της Κίνας, Xie Zhenhua, τον οποίο ο Liu αποκαλεί «ήρωα του κλίματος», πιστώνεται συχνά ως εκείνος που έπεισε τον Πρόεδρο Xi να θέσει τον στόχο για net zero το 2060. Ο Xie είχε υπηρετήσει ως ο νούμερο δύο αξιωματούχος στο ανώτατο όργανο οικονομικού σχεδιασμού της Κίνας και διηύθυνε ένα πολύ σεβαστό ινστιτούτο κλιματικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Tsinghua.
«Ο Liu είναι πραγματικά έξυπνος, αλλά κανείς δεν έχει ακόμη ξεκάθαρη αίσθηση της ικανότητάς του να επηρεάζει τους παράγοντες λήψης αποφάσεων», είπε ο Combs.
Για να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο, ο Liu θα πρέπει να εστιάσει στην εγχώρια δράση εκτός από τις διεθνείς συνέργειες. Η Κίνα παραμένει μακράν ο μεγαλύτερος παραγωγός εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύουν τη θερμότητα στην ατμόσφαιρα, είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ εξορύσσει και καίει περισσότερο από το ήμισυ της κατανάλωσης άνθρακα παγκοσμίως.
Ενώ φαινόταν να κορυφώνεται πριν από μια δεκαετία, η χρήση άνθρακα στην Κίνα αυξάνεται μετά από μια σειρά εγχώριων ελλείψεων ηλεκτρικής ενέργειας που πυροδότησε ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια και ήταν αποτέλεσμα των υψηλότερων τιμών του φυσικού αερίου μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Πέρσι, η εθνική παραγωγή καυσίμων αυξήθηκε σε αριθμούς ρεκόρ. Παράλληλα, η Κίνα βρίσκεται στη μέση της κατασκευής ενός τεράστιου αριθμού νέων μονάδης ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα. Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης είναι ένας άλλος παράγοντας που περιπλέκει την κατάσταση.
«Οι προσδοκίες συνεχίζουν να αυξάνονται, αλλά αυτό που μπορεί να προσφέρει η Κίνα αυτή τη στιγμή είναι περιορισμένο λόγω διαφορετικών ανησυχιών, κυρίως οικονομικών αλλά και ενεργειακής ασφάλειας», δήλωσε ο Yao Zhe, σύμβουλος παγκόσμιας πολιτικής για την Greenpeace East Asia στο Πεκίνο. «Έτσι, ο Liu έχει τη δύσκολη δουλειά όχι μόνο να κάνει αυτές τις συνομιλίες διεθνώς, αλλά και να κινητοποιήσει υποστήριξη και πόρους στο εσωτερικό».
Οι καθαρές πηγές ενέργειας θα μπορούσαν τελικά να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 80% του ενεργειακού μείγματος της Κίνας, είπε ο Liu στη συνέντευξή του. Δήλωσε ότι ο άνθρακας αποτελεί σήμερα περίπου το 56% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θα συνεχίσει να μειώνεται. «Θα είναι δύσκολο να εξαλειφθεί πλήρως ο άνθρακας, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τουλάχιστον μπορεί να χρησιμοποιηθεί πιο καθαρά», σύμφωνα με τον Liu.
Η παγκόσμια ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κίνα έχει ξεπεράσει κάθε άλλο κράτος – χαρακτηριστικά, μόνο το 2023, προσέθεσε περισσότερα ηλιακά πάνελ απ' ό,τι οι συνολικές αμερικανικές υποδομές- όμως επιτέλους αντιμετωπίζει δυσκολίες φέτος, καθώς οι κατασκευαστές βλέπουν τα κέρδη να μειώνονται και τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας να αγωνίζονται να διαχειριστούν τη μαζική εισροή διακοπτόμενης ενέργειας.
Αν και ορισμένες κινεζικές περιφέρειες θέτουν πλέον ως προϋπόθεση ότι τα ηλιακά και τα αιολικά πάρκα θα περιορίσουν την παραγωγή σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους για να εξασφαλίσουν ότι η υποδομή ηλεκτρικής ενέργειας δεν υπερφορτώνεται, το ζήτημα αυτό είναι ακόμα μία κλιματική πρόκληση που η Κίνα μπορεί να αντιμετωπίσει γρήγορα, σύμφωνα με τον Liu. «Θα πρέπει να μεταμορφώσουμε και να αναβαθμίσουμε το εθνικό δίκτυο», είπε. «Δεν θα χρειαστεί μία δεκαετία, αλλά μερικά χρόνια».