Οι παγκόσμιες τιμές των βασικών εμπορευμάτων έπεσαν κατά 40% μεταξύ των μέσων του 2022 και των μέσων του 2023, με το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και το σιτάρι να συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που σημείωσαν απότομη πτώση. Αυτό συνέβαλε στη μείωση του παγκόσμιου πληθωρισμού κατά περίπου 2 ποσοστιαίες μονάδες κατά την περίοδο αυτή, σύμφωνα με την τράπεζα.
Αλλά κατά το τελευταίο έτος οι τιμές έχουν σταθεροποιηθεί, σύμφωνα με τον δείκτη της Παγκόσμιας Τράπεζας, βάζοντας τέλος σε αυτή την αποπληθωριστική πίεση.
"Ο παγκόσμιος πληθωρισμός παραμένει αήττητος", δήλωσε ο Indermit Gill, επικεφαλής οικονομολόγος και ανώτερος αντιπρόεδρος του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας. "Μια βασική δύναμη για τον αποπληθωρισμό - η πτώση των τιμών των βασικών εμπορευμάτων - έχει ουσιαστικά προσκρούσει σε τοίχο. Αυτό σημαίνει ότι τα επιτόκια θα μπορούσαν να παραμείνουν υψηλότερα από ό,τι αναμένεται σήμερα φέτος και του χρόνου. Ο κόσμος βρίσκεται σε μια ευάλωτη στιγμή: ένα μεγάλο ενεργειακό σοκ θα μπορούσε να υπονομεύσει μεγάλο μέρος της προόδου στη μείωση του πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια", πρόσθεσε.
Η τράπεζα προβλέπει ότι οι τιμές των εμπορευμάτων θα μειωθούν μόλις κατά 3% το 2024 και 4% το 2025. Αυτό θα εξακολουθούσε να αφήνει τις τιμές περίπου 38% υψηλότερες από ό,τι ήταν κατά μέσο όρο μεταξύ του 2015 και της έναρξης της πανδημίας του κοροναϊού το 2020.
Αυτή η επιβράδυνση της πτώσης των τιμών θα κάνει ελάχιστα για να καταστείλει τον πληθωρισμό πάνω από τον στόχο ενώ την ίδια ώρα δημιουργεί πρόβλημα για τις κεντρικές τράπεζες που θέλουν να μειώσουν τα επιτόκια, σύμφωνα με την έκθεση.
"Το μεγάλο θέμα" ήταν ότι οι τιμές των εμπορευμάτων παρέμειναν υψηλές ενώ η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδύνθηκε, δήλωσε στους Financial Times ο Ayhan Kose, αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος του Ομίλου της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Αυτή η απόκλιση σηματοδοτεί την έναρξη "μιας νέας εποχής", πρόσθεσε ο Kose, σημειώνοντας ότι η τελευταία φορά που συνέβη αυτό ήταν στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Ενώ οι τιμές των περισσότερων βασικών εμπορευμάτων εξακολουθούν να μειώνονται, αλλά με βραδύτερο ρυθμό, σύμφωνα με τις προβλέψεις της τράπεζας, ο χαλκός πρόκειται να αυξηθεί, καθώς η ενεργειακή μετάβαση ωθεί τη ζήτηση για το μέταλλο, το οποίο είναι απαραίτητο για την κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων και την αναβάθμιση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας.
Η διψήφια αύξηση των παγκόσμιων ενεργειακών επενδύσεων "ασκεί πρόσθετη πίεση στην πλευρά της ζήτησης, διατηρώντας τις τιμές υψηλότερες", δήλωσε ο Kose. Η ζήτηση στην Κίνα ήταν επίσης πιο ισχυρή από ό,τι αναμενόταν, πρόσθεσε.
Το κόστος του χρυσού
Η έκθεση προβλέπει επίσης ότι οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή θα ανεβάσουν το κόστος του χρυσού - που θεωρείται καταφύγιο σε περιόδους συγκρούσεων - και του πετρελαίου.
Η τράπεζα αναμένει ότι η τιμή του αργού πετρελαίου Brent θα είναι κατά μέσο όρο 84 δολάρια το βαρέλι φέτος, ελαφρώς υψηλότερη από τον περσινό μέσο όρο, και 79 δολάρια το 2025. Την Πέμπτη, το Brent διαπραγματευόταν περίπου στα 88 δολάρια το βαρέλι.
Ωστόσο, οι τιμές των εμπορευμάτων θα μπορούσαν να είναι ακόμη υψηλότερες εάν κλιμακωθούν οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, προσθέτει η έκθεση. "Αυτές οι εντάσεις φέρνουν ένα ορισμένο πριμ, ειδικά στο πλαίσιο της τιμής του πετρελαίου, και επίσης φέρνουν πιο συχνές κινήσεις των τιμών", δήλωσε ο Kose.
Η τράπεζα προβλέπει ότι, εάν οι συγκρούσεις ενταθούν σε ένα χειρότερο σενάριο, οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 100 δολάρια ανά βαρέλι φέτος. Μια τέτοια απότομη άνοδος θα ωθούσε τον συνολικό παγκόσμιο πληθωρισμό σχεδόν κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, ανέφερε.