Την πιο κρίσιμη καμπή των τελευταίων ετών διανύει το Κυπριακό. Όχι μόνο λόγω των πρωτοφανών δηλώσεων Ερντογάν ότι «άφησε μισές δουλειές» το 1974, αλλά κυρίως λόγω της διόλου τυχαίας εμμονής του ιδίου στην λύση των δύο κρατών και μάλιστα εν μέσω των προσπαθειών της απεσταλμένης του γ.γ του ΟΗΕ, Ολγκίν Κουεγιάρ για επανέναρξη των συνομιλιών. Στο σκεπτικό αυτό εντάσσεται και η προσπάθειά του να αποσυνδέσει το Κυπριακό από τα ελληνοτουρκικά που μετά λύπης διαπιστώνουμε -με την ελπίδα να διαψευσθούμε- ότι βρίσκει ευήκοα ώτα και στην Αθήνα. Η οποία θεωρεί καθήκον της όχι να διαφυλάξει τον ελληνισμό αλλά να προστατεύσει την αεράμυνα της Ουκρανίας σύμφωνα με όσα απεκάλυψε ο Πρόεδρος Ζελένσκυ.
Επιφανειακά μπορεί κάποιος να αποδώσει την δήλωση του Ερντογάν -αν οι Τούρκοι είχαν πιέσει λίγο περισσότερο προς τον Νότο, η Κύπρος θα ήταν τουρκική-, στην προεκλογική περίοδο εν όψει των κρίσιμων δημοτικών εκλογών της επόμενης Κυριακής. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, οι υποψήφιοι του Ερντογάν υπολείπονται των αντιπάλων τους σε Κωνσταντινούπολη, 'Άγκυρα και Σμύρνη. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που Τούρκος Πρόεδρος ή Πρωθυπουργός χρησιμοποιεί τέτοια γλώσσα, ενώ λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε η δήλωσις του ηγέτη του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ ότι η Κύπρος ήταν οθωμανικής ιδιοκτησίας και ανήκει στην Τουρκία! Και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στην δεδομένη συγκυρία. Παρά την εντύπωση που θέλει να καλλιεργήσει ο Ερντογάν στην διεθνή κοινότητα για «ήρεμα νερά» στις σχέσεις της με την Ελλάδα, το επιθετικό αυτό κρεσέντο εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας- είχε προηγηθεί προ 10 ημερών και τουρκική αντί-Navtex η οποία αμφισβητούσε ευθέως ακόμη και την ύπαρξή της- επιβεβαιώνει περίτρανα ότι οι αλυτρωτικές του βλέψεις, όχι μόνο δεν έχουν καμφθεί αλλά έχουν ενισχυθεί. Στην πραγματικότητα, αυτό που επιδιώκει ο Τούρκος Προέδρος δεν είναι η «δίκαιη» εκπροσώπησις των τουρκοκυπρίων, αλλά ο έλεγχος ολόκληρης της Κύπρου, καθώς αποτελεί στρατηγικός του στόχος για την εδραίωση της τουρκικής κυριαρχίας σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
Όσον αφορά στην στάση της Ελλάδος, διπλωματικές πηγές επιμένουν ότι το Κυπριακό δεν αποτελεί «βαρίδιο» αυτή την λέξη χρησιμοποίησαν- όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά, εν τούτοις ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης φέρεται να έχει άλλη άποψη. Πήγες που γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα στην Μεγαλόνησο ανέφεραν στην «ΕτΚ» ότι κατά την τελευταία τους συνάντηση, ο Έλλην Πρωθυπουργός φέρεται να είπε στον Κύπριο Πρόεδρο ότι το Κυπριακό δεν εντάσσεται στις ελληνοκυπριακές διαφορές και δεν επιθυμεί να είναι εξαρτημένος από αυτό! «Είχατε 50 χρόνια ευκαιρίες να το λύσετε και δεν το λύσατε. Να πείτε στους Κυπρίους ότι αν επιλυθούν τα ελληνοτουρκικά, θα βοηθηθεί και η Κύπρος», φέρεται να είπε χαρακτηριστικά ο Έλλην Πρωθυπουργός στον Κύπριο Πρόεδρο.
Στο ίδιο πνεύμα κινείται και ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών Χρήστος Ροζάκης, ο οποίος σε δηλώσεις του στο Πρώτο Πρόγραμμα τάχθηκε υπέρ του διαχωρισμού του ελληνοτουρκικού διαλόγου από το κυπριακό. «Μπορούμε να προχωρήσουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο χωρίς να τον συνδέσουμε με το Κυπριακό-Δεν πρέπει να τον ανακόψουμε», σημείωσε ο κ. Χρήστος Ροζάκης. Και προσέθεσε: «Είναι δύο θέματα διαφορετικά τα καθαρά ελληνοτουρκικά, είναι και το Κυπριακό. Στα καθαρά ελληνοτουρκικά δεν πρέπει να αφεθούμε στη λογική να καταστρέψουμε τον διάλογο. Στο δε Κυπριακό διαφέρουν τα πράγματα, διότι εκεί είναι οι Κύπριοι οι οποίοι βεβαίως θα είναι έξαλλοι με αυτή την κατάσταση, οι οποίοι βεβαίως και είναι (…). Νομίζω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε με τους Τούρκους χωρίς την Κύπρο. Με άλλα λόγια, τόσα χρόνια μπορέσαμε. Φοβάμαι ότι είναι μια πραγματικότητα ότι τόσα χρόνια δεν συνδέσαμε τις ελληνοτουρκικές διαφορές με το Κυπριακό. Οπότε, εάν είναι έτσι τα πράγματα που είναι και τώρα, δεν πρέπει να το συνδέσουμε».
Υπό πίεση η κυπριακή κυβέρνησις
Εν προκειμένω, η επανέναρξις των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό είναι ένα σταυρόλεξο για δύσκολους λύτες. Η επιμονή Άγκυρας και ψευδοκράτους να θέτουν ως όρο για την επανεκκίνηση των συνομιλιών την αναγνώριση του ψευδοκράτους είναι κάτι που είναι σχεδόν αδύνατο να αποδεχτεί η ελληνοκυπριακή πλευρά. Όπως μας μετέφερε διπλωματική πηγή, παλαιότερος διαπραγματευτής των Τουρκοκυπρίων του εκμυστηρεύτηκε ότι πίσω από αυτόν τον όρο που έχει θέσει ο κατοχικός ηγέτης βρίσκεται υποτίθεται η έλλειψις εμπιστοσύνης απέναντι στην ελληνοκυπριακή πλευρά μετά το δημοψήφισμα του 2004 και τις ατελέσφορες διαπραγματεύσεις του Κραν Μοντανά το 2017. Οι Τουρκοκύπριοι υποστηρίζουν ότι για να εισέλθουν πάλι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να υπάρχει η διασφάλισις ότι σε περίπτωση που οι συνομιλίες καταλήξουν σε αδιέξοδο, θα υπάρξει αυτόματη αναγνώριση του ψευδοκράτους! Αυτό είναι το επιχείρημά τους. Και το μείζον ερώτημα που προκύπτει είναι αν αυτό συνιστά ένα τέχνασμα της τουρκοκυπριακής πλευράς για να λάβει ανταλλάγματα στο πλαίσιο του γνωστού ανατολικού παζαριού στο οποίο αρέσκεται να επιδίδεται η Άγκυρα ή αν πράγματι το εννοεί, βάζοντας έτσι ταφόπλακα στην επανέναρξη των συνομιλιών. Την ίδια ώρα, η Λευκωσία βρίσκεται υπό έντονη πίεση ειδικά από τον ξένο παράγοντα ώστε να κάνει ανοίγματα προς την τουρκοκυπριακή πλευρά. Ένα τέτοιο άνοιγμα θα μπορούσε να ήταν η παραχώρησις της εκ περιτροπής προεδρίας με καθαρά συμβολικό χαρακτήρα και δικλείδες ασφαλείας όσον αφορά τις αρμοδιότητες. Ωστόσο αυτή την στιγμή δεν υπάρχει κάτι νεότερον.
Σε κάθε περίπτωση το μόνον βέβαιο είναι ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός μας. Και ίσως αυτή να είναι μια από τις τελευταίες ευκαιρίες για λύση, διαφορετικά, όπως μας λένε διπλωματικές πηγές, θα αρχίσουν να δημιουργούνται τετελεσμένα, τα οποία αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν σε κάποια μορφή αναγνωρίσεως του ψευδοκράτους, όπως συνέβη και στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου. Πολύ έμπειρος διπλωμάτης μας εξηγούσε ότι πέρα από το διεθνές δίκαιο, υπάρχει και το ανθρωπιστικό δίκαιο, το οποίο αναμένεται να επικαλεστεί η τουρκοκυπριακή κοινότητα σε περίπτωση παρατάσεως της υφιστάμενης καταστάσεως . Επι πλέον η κατάστασις στα κατεχόμενα έχει αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια, με την προσέλκυση Ρώσων και Ισραηλινών που έχουν κάνει επενδύσεις εκατομμυρίων, μεταμορφώνοντας ολόκληρες περιοχές στην επαρχία της Αμμόχωστου και όχι μόνο. Ενδεικτικές ήταν άλλωστε και οι ουρές που δημιουργήθηκαν στα κατεχόμενα από Ρώσους πολίτες που ήθελαν να ψηφίσουν στις προεδρικές εκλογές της περασμένης Κυριακής.
«Ισλαμαμπάντ» η Λευκωσία
Επι προσθέτως η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζει μια άλλη εξίσου σοβαρή υπαρξιακή απειλή που προέρχεται από την παράνομη μετανάστευση. Κάτοικοι της Λευκωσίας παρομοιάζουν την κυπριακή πρωτεύουσα με «Ισλαμαμπάντ» χωρίς καμμία αστυνόμευση λόγω των μεταναστευτικών ροών που προέρχονται πρωτίστως από τον Λίβανο και δευτερευόντως από τα κατεχόμενα. Όπως μας εξηγούν, η πρέλευσις των μεταναστών είναι κυρίως από την Συρία, το Αφγανιστάν αλλά και τις αφρικανικές χώρες.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε στον «Φιλελεύθερο» ο υποδιοικητής της κυπριακής Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας Πέτρος Ζένιου, φέτος έχουν φθάσει μέχρι στιγμής στις ελεύθερες περιοχές συνολικά 2.469 παράτυποι μετανάστες, εκ των οποίων οι 1.627 δια θαλάσσης και οι υπόλοιποι 842 μέσω κατεχομένων. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία αυτά, οι διακινητές στέλνουν τους μετανάστες που θέλουν να φύγουν από το Λίβανο με βάρκες στην Κύπρο αποφεύγοντας το δρομολόγιο μέσω Τουρκίας-κατεχομένων που είναι πιο δαπανηρό και πολυήμερο. Το πλέον ανησυχητικό είναι πως πληροφορίες που έρχονται από το Λίβανο λένε ότι οι αφίξεις παράτυπων μεταναστών κυρίως από την Συρία θα συνεχιστούν ειδικά μετά το κάλεσμα του ηγέτη της Χεζμπολλάχ πριν λίγες ημέρες, να πλημμυρίσει η Ευρώπη με πρόσφυγες από την Συρία.