Επισημαίνει παράλληλα ότι με την εξαγορά της ANEMOΣ RES, η εταιρεία έρχεται πιο κοντά, στην επίτευξη του στόχου των 2GW που έχει θέσει για το 2030. Εστιάζοντας στο κομμάτι του energy management επισημαίνει ότι η εταιρεία διαθέτει μια από τις πιο δραστήριες και ταλαντούχες ομάδες στην αγορά, ενώ τονίζει ότι είναι απαραίτητη η ανάπτυξη υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, λόγω της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας.
- K. Παπακωνσταντίνου, όπως έχετε δηλώσει, η MORE έχει ήδη επενδύσει 1,6 δισ. ευρώ από το 2020, ενώ και ο όμιλος Motor Oil έχει ανακοινώσει ένα πολύ μεγάλο επενδυτικό πλάνο έως το 2030. Θεωρείτε ότι η MORE, όπως είναι σήμερα δομημένη, είναι σε θέση να ανταπεξέλθει στην πρόκληση;
Είναι γεγονός ότι ο Όμιλος Motor Oil υλοποιεί το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακής μετάβασης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με ορίζοντα το 2030, συνολικού ύψους €4 δισ., με στόχο να πρωταγωνιστήσει στην ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Κάτω από αυτή την ομπρέλα βρίσκονται στρατηγικές επενδύσεις ύψους €2.5 δισ., στις ΑΠΕ, κομβικής σημασίας για τον Όμιλο, σε πετροχημικά προϊόντα, σε φυσικό αέριο, σε βιοκαύσιμα, σε υδρογόνο καθώς και σε τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα.
Την ίδια στιγμή, η MORE έχει ήδη επενδύσει περισσότερα από 1,6 δισ. ευρώ μέσα σε δύο χρόνια, επιτυγχάνοντας θεαματική ανάπτυξη και συνεισφέροντας καθοριστικά στην οικονομική μεγέθυνση του Ομίλου Motor Oil. Ειδικότερα, το EBITDA του Ομίλου που αντιστοιχεί σε δραστηριότητες ΑΠΕ έχει διευρυνθεί κατά τρεις φορές, εκπληρώνοντας σχεδόν το 45% του στόχου για το 2030, ύψους €250 εκατ.
Από την πρώτη στιγμή που δημιουργήσαμε την MORE θέσαμε ψηλά τον πήχη των προσδοκιών επιδιώκοντας, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να διαδραματίσουμε ηγετικό ρόλο στον τομέα της ενέργειας. Εκτιμώ ότι τα έχουμε καταφέρει και είμαι αισιόδοξος ότι παρά τις όποιες προκλήσεις αντιμετωπίζουμε σήμερα συνολικά ως κλάδος, θα συνεχίσουμε να αναπτυσσόμαστε δυναμικά.
- Η προσθήκη του πράσινου χαρτοφυλακίου της ΕΛΛΑΚΤΩΡ αυξάνει την εγκατεστημένη ισχύ σας σημαντικά και σας δίνει τη δυνατότητα να επεκταθείτε και σε αγορές εκτός συνόρων. Πιστεύετε ότι η εξαγγελία για 2 GW έως το 2030 είναι εφικτός στόχος για την MORE;
Επιτρέψτε μου να αναφέρω ότι μόλις πριν από λίγες ημέρες η MORE ολοκλήρωσε την εξαγορά της ANEMOΣ RES (βραχίονα των ΑΠΕ της ΕΛΛΑΚΤΩΡ) αποκτώντας το υπόλοιπο 25% του μετοχικού κεφαλαίου, ενώ τον Δεκέμβριο του 2022 είχε ολοκληρωθεί η αρχική πώληση του 75%.
Αυτή η συμφωνία – ορόσημο μας δίνει μια ισχυρή ώθηση για την ταχύτατη ανάπτυξή μας, ενισχύοντας ουσιαστικά και στρατηγικά την παρουσία της MORE στην παραγωγή καθαρής ενέργειας. Η εξαιρετική ομάδα της ΑΝΕΜΟΣ RES έχει συμβάλλει καθοριστικά στην συνολική ανάπτυξη της εταιρείας, ενώ μας φέρνει πιο κοντά στην επίτευξη του στόχου των 2GW που έχουμε για το 2030.
Την ίδια στιγμή, η εξαγορά του 75% της Unagi, κατόχου μεριδίου της τάξης του 51% σε χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών έργων (το υπόλοιπο 49% ανήκει στη ΔΕΗ) συνολικής ισχύος 1,9 GW, ενδυναμώνει ακόμη περισσότερο την παρουσία μας στο χώρο των εναλλακτικών μορφών ενέργειας.
Επομένως, μετά από αυτές τις νέες στρατηγικές επενδυτικές πρωτοβουλίες, θα διαθέτουμε ήδη ένα χαρτοφυλάκιο έργων ΑΠΕ και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, περισσότερων από 3,0 GW, αποτελώντας έναν από τους μεγαλύτερους ΦΟΣΕ στην Ελλάδα.
Πρόθεσή μας είναι να συνεχίσουμε με συνέπεια και αποτελεσματικότητα τη διαρκή μεγέθυνση του κύκλου των δραστηριοτήτων μας, εστιάζοντας στη διαφοροποιημένη ενέργεια και δίνοντας ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην αναπτυξιακή μας δυναμική.
- Κομβική παράμετρος για την εδραίωση της πράσινης ενέργειας είναι η διαχείριση - το energy management- και η αποθήκευσή της. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε αυτές τις προκλήσεις; Πιστεύετε ότι είναι πιο σημαντικά ζητήματα από την πρόκληση που ενέχει η διαδικασία να πάρεις άδεια και να κατασκευάσεις ένα έργο ΑΠΕ;
Καθώς φθίνει η ελκυστικότητα των εγγυημένων τιμών από το κράτος και αυξάνει η ζήτηση από τους τελικούς καταναλωτές πράσινης ενέργειας για διμερής συμφωνίες με παραγωγούς, οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ΑΠΕ καλούνται να αναπτύξουν την δραστηριότητα της εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας, σε πρωτοφανή για τον κλάδο επίπεδα. Η δραστηριότητα αυτή είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, απαιτεί όμως μεγάλες αλλαγές στην κουλτούρα και στις προτεραιότητές μας. Πλέον, δεν αρκεί να αδειοδοτείς και να κατασκευάζεις, πρέπει να μπορείς και να διαχειριστείς την ενέργεια που παράγεις. Στη MORE έχουμε εστιάσει εδώ και χρόνια στο κομμάτι του energy management και τολμώ να παραδεχτώ ότι έχουμε μια από τις πιο δραστήριες και ταλαντούχες ομάδες στην αγορά σήμερα.
Παράλληλα, λόγω της μεγάλης διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη υποδομών αποθήκευσης ενέργειας. Τολμώ να πω, ότι η πολιτική που ακολουθείται στη χώρα μας είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως, η λειτουργία των συστημάτων αποθήκευσης απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις καθώς και τις ικανότητες του energy management για να μεγιστοποιηθεί η ωφέλεια τόσο προς τον επενδυτή όσο και προς τον τελικό καταναλωτή.
- Υπάρχουν, κατά τη γνώμη σας, οι προϋποθέσεις ώστε ένα παραγωγός πράσινης ενέργειας να μπορεί να διασφαλίσει μακροχρόνια και αξιόπιστη συνεργασία με έναν καταναλωτή, σήμερα; Υπάρχει επαρκές θεσμικό πλαίσιο που να το εγγυάται και εάν όχι, ποια είμαι τα βήματα που πρέπει να γίνουν;
Η σύναψη συμβολαίων σταθερής τιμής μεταξύ παραγωγού και τελικού καταναλωτή είναι ένα πολύπλοκο θέμα που χρήζει προσοχής. Το θεσμικό πλαίσιο δεν είναι το πρόβλημα. Το βασικό θέμα είναι ότι οι δυο πλευρές καλούνται να συνάψουν μια μακροχρόνια δέσμευση σε συμφωνημένη τιμή, η οποία στο μέλλον μπορεί να μην ισχύει. Οι συμβάσεις αυτές όμως είναι απαραίτητες για να υπάρχει χρηματοδότηση. Εκτιμώ ότι στο μέλλον θα ενισχυθεί ο ρόλος ενδιάμεσων εταιρειών, οι οποίες θα μπορούν να εκπροσωπήσουν συλλογικά τους παραγωγούς και να ενοποιήσουν τη ζήτηση από τους καταναλωτές, παίζοντας ταυτόχρονα το ρόλο του εγγυητή προς τη μια και την άλλη πλευρά.
- Υπάρχουν τα επενδυτικά κεφάλαια για την ανάπτυξη των ΑΠΕ στη χώρα μας και κατά πόσο ο τραπεζικός τομέας υποστηρίζει αυτή την προσπάθεια;
Η αλήθεια είναι ότι η χρηματοδότηση από τις τράπεζες καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη. Αφενός, η αύξηση του κόστους δανεισμού και η πτώση της κερδοφορίας των ΑΠΕ, έχει μειώσει το ποσοστό δανεισμού που μπορούν να εξασφαλίσουν τα έργα. Αφετέρου, η απουσία των εγγυημένων από το κράτος σταθερών τιμών και η εξάρτηση των έργων από PPA’s έχουν αλλάξει το ρίσκο των νέων έργων ΑΠΕ, οδηγώντας σε αύξηση των απαιτήσεων για νέα δάνεια. Η κρισιμότητα των εργαλείων χρηματοδότησης στην επέκταση των ΑΠΕ παγκοσμίως, αναδείχθηκε και στην πρόσφατη Παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα, COP 28, που πραγματοποιήθηκε στο Ντουμπάι.
- Τί έχετε να παρατηρήσετε σε ό,τι αφορά στην απόδοση των μονάδων ΑΠΕ του Ομίλου το τρέχον έτος; Πώς προχωρά η ενίσχυση του «πράσινου» χαρτοφυλακίου σας;
Το πράσινο χαρτοφυλάκιό μας ενισχύεται σταθερά και μεθοδικά, ώστε να συμβάλλουμε ουσιαστικά στην βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, στον ενεργειακό μετασχηματισμό της χώρας και στην υλοποίηση των περιβαλλοντικών της δεσμεύσεων.
Πριν από λίγους μήνες, ολοκληρώσαμε την κατασκευή και θέσαμε σε λειτουργία τα έργα μας στην περιοχή της Κέλλης στη Φλώρινα και της Τσαμαδοράχης στη Φωκίδα, συνολικής ισχύος 65 MW, διαθέτοντας πλέον ένα σύγχρονο χαρτοφυλάκιο συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 839 MW.
Την ίδια στιγμή, μεγαλώνουμε το χαρτοφυλάκιο έργων υπό ανάπτυξη καθώς πρόσφατα αδειοδοτήσαμε περισσότερα από 450 MW νέων έργων με περιβαλλοντικές άδειες και λάβαμε τελικούς όρους σύνδεσης με το δίκτυο για 287 MW. Επιπρόσθετα, στα επόμενα 4 χρόνια, αναμένεται να κατασκευαστούν 311MW νέας λειτουργικής δυναμικότητας σε έργα που είναι έτοιμα προς κατασκευή ή έχουν ήδη εξασφαλίσει την τελική σύνδεση με το δίκτυο.