Δαγούμας στο Workshop του ΙΕΝΕ: Ως τον Ιούλιο Αδειοδοτήθηκαν 23,5 GW σε 337 Έργα Αποθήκευσης – Περιττός Διοικητικός Φόρτος η Επικαιροποίηση

Δαγούμας στο Workshop του ΙΕΝΕ: Ως τον Ιούλιο Αδειοδοτήθηκαν 23,5 GW σε 337 Έργα Αποθήκευσης – Περιττός Διοικητικός Φόρτος η Επικαιροποίηση
του Δημήτρη Φάρου
Παρ, 30 Σεπτεμβρίου 2022 - 14:12

Η ΡΑΕ υποστηρίζει και εφαρμόζει σθεναρά την άρση των ρυθμιστικών φραγμών για τη συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Αρχής, καθηγητής Αθανάσιος Δαγούμας, από το βήμα του μονοήμερου Workshop του ΙΕΝΕ για την αποθήκευση ενέργειας. Ειδικότερα, μέχρι τον Ιούλιο του 2022, η Αρχή είχε ήδη αδειοδοτήσει 337 έργα συνολικής ισχύος 23,5 GW, για έργα αμιγούς αποθήκευσης, υβριδικά έργα (συνδυασμός αποθήκευσης με ΑΠΕ) και μονάδες αντλησιοταμίευσης. Μάλιστα, όπως τόνισε ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, η συντριπτική πλειοψηφία των αδειών αφορούσαν σε μονάδες αμιγούς αποθήκευσης και εκδόθηκαν το διάστημα Ιανουάριος 2021 με Ιούλιο του 2022

Ωστόσο, ο νόμος 4951/2022, που ισχύει από τον Ιούλιο, κατήργησε όλες αυτές τις υφιστάμενες άδειες που πρέπει να επικαιροποιηθούν ώστε να ενσωματωθούν διάφορα χαρακτηριστικά ισχύος και χωρητικότητας της εγκατάστασης αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η ενημερωμένη άδεια, που προβλέπει ο ν. 4951/2022, περιλαμβάνει μια ποικιλία τεχνικών χαρακτηριστικών που αφορούν την ισχύ και τη χωρητικότητα της εγκατάστασης αποθήκευσης. Ο καθηγητής Δαγούμας, μιλώντας στο Workshop του ΙΕΝΕ, υπογράμμισε ότι η ΡΑΕ θεωρεί περιττό διοικητικό φόρτο για την ίδια την ενημέρωση των υφιστάμενων αδειών, ωστόσο, όπως τόνισε, η Αρχή θα διεκπεραιώσει, ως οφείλει, το απαιτούμενο έργο.

Παράλληλα, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΡΑΕ, η Αρχή διερευνά το ενδεχόμενο να προχωρήσει στην έκδοση μεθοδολογίας προς τους Διαχειριστές ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ για τη διενέργεια δημοπρασιών σχετικά με υπηρεσίες αποθήκευσης, είτε αφορούν παροχή επικουρικών υπηρεσιών (ancillary services) στο σύστημα είτε υπηρεσίες διαχείρισης συμφόρησης (congestion management).

Σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΡΑΕ σχετικά με την αδειοδότηση καινοτόμων έργων αποθήκευσης, ο καθηγητής Δαγούμας σημείωσε ότι η Αρχή περιλαμβάνει στα καινοτόμα έργα αυτά του υδρογόνου που ενσωματώνουν ΑΠΕ, ηλεκτρολύτες, δεξαμενές αποθήκευσης υδρογόνου και κυψέλες καυσίμου. Ωστόσο, τόνισε ότι ο νόμος πρέπει να επικαιροποιηθεί ώστε να επεκταθούν οι όροι του φυσικού αερίου σε υδρογόνο και εναλλακτικά αέρια.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο πρόεδρος της ΡΑΕ στις προϋποθέσεις ενεργειακής διαθεσιμότητας (Energy Availability Requirement - EAR) για υπηρεσίες Εφεδρείας Διατήρησης Συχνότητας (FCR), τον μηχανισμό ασφαλείας που χρησιμοποιείται από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να παρέχει βραχυπρόθεσμη εξισορρόπηση στο σύστημα. Όπως εξήγησε, υπάρχει διαφορά απόψεων ανάμεσα στους ρυθμιστές δικτύων της ΕΕ, με το ENTSOE, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς, να έχει εκφράσει την επιθυμία να εναρμονίσει τη διάρκεια του EAR είτε στα 15 λεπτά είτε στα 30 λεπτά, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα υψηλό ρυθμιστικό κίνδυνο για τις μπαταρίες.

Ειδικότερα, όπως ανέλυσε ο καθηγητής Δαγούμας, για ένα EAR διάρκειας 15 λεπτών, το απαιτούμενο μέγεθος μπαταρίας είναι λιγότερο από 1 ώρα, ενώ για ένα EAR 30 λεπτών είναι πιο κοντά στη 1 ώρα και μισή. Το ENTSOE προτείνει ένα EAR 30 λεπτών για μπαταρίες που έχουν ήδη κατασκευαστεί, και, άρα, μια μπαταρία 1,5 ώρας θα είναι απαραίτητη για την παροχή της υπηρεσίας FCR. Έτσι, σε μια ήδη εγκατεστημένη εγκατάσταση μπαταριών 10 MW και λιγότερο από μία ώρα, η απόφαση θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση εσόδων κατά 40%, καθώς το περιουσιακό στοιχείο θα μπορούσε να προκαθορίσει μόνο 6 MW FCR αντί για τα αρχικά 10 MW (Οι μπαταρίες έχουν σχεδιαστεί με διάρκεια αποφόρτισης 15 λεπτών).

 Η ACER, ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (σε στενή συνεργασία με τις Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές) αναμένεται να εκδώσει απόφαση για το θέμα έως τα τέλη του 2022.

Παράλληλα, ο καθηγητής Δαγούμας τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πρωτοβουλία του ελληνικού κράτους για χρηματοδότηση 900 MW αποθήκευσης ενέργειας. Σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, 341 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνδεδεμένα στο δίκτυο με τη μορφή επενδυτικής επιχορήγησης κατά την κατασκευή του έργου, ακολουθούμενη από ετήσια στήριξη κατά τα πρώτα δέκα χρόνια λειτουργίας. Η χρηματοδότηση αποτιμάται σε 380.000 €/MW (378.000 USD/MW).

Θα οργανωθεί διαγωνισμός υποβολής προσφορών για την ανάθεση του έργου, με ημερομηνία ανάθεσης έως το τέλος του 2023 και ολοκλήρωση έργων έως το τέλος του 2025. Αυτά τα έργα θα χρηματοδοτηθούν εν μέρει από το Ταμείο Ανάκαμψης , το πρόγραμμα για τον μετριασμό των αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του Covid. Η ετήσια στήριξη για κάθε έργο θα αξιολογηθεί και θα γίνει προσαρμογή μέσω ενός μηχανισμού clawback εάν οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας παράγουν πλεονάζοντα έσοδα από την αγορά. Όπως επισήμανε ο πρόεδρος της ΡΑΕ, η Αρχή έχει ήδη εκδώσει την Απόφαση ΡΑΕ 12/2021 (Γνωμοδότηση) προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας - για τον καθορισμό του «Κόστους Νέας Εισόδου» (Cost Of New Entry – CONE)
και του «Πρότυπου Αξιοπιστίας» (Reliability Standard – RS), σε εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 12 του ν. 4001/2011, όπως τροποποιήθηκε
και ισχύει - ανά τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών αποθήκευσης.

Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον σταθμό αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία, συνολικής ισχύος 680 MW, που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2026. Το έργο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο λαμβάνει επιχορήγηση ύψους 250 εκατ. ευρώ, ενώ θα τύχει και ετήσιας στήριξης –χρηματοδοτούμενη από εισφορά στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας– για τη συμπλήρωση των εσόδων της αγοράς, προκειμένου να επιτευχθεί ένα αποδεκτό ποσοστό απόδοσης της επένδυσης.