Καθώς οι ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ρουμανίας βρίσκονταν χθες στην Ουκρανία για να εγκρίνουν το καθεστώς υποψήφιας χώρας στην ΕΕ, την ίδια ώρα γερμανικές και ιταλικές εταιρείες φυσικού αερίου ανέφεραν μείωση των ρωσικών προμηθειών. Παρόλο που η Gazprom επικαλέστηκε  ελλείψεις σε τεχνικά ζητήματα, ως αιτίες για αυτές τις μειώσεις, θα δούμε ότι το χρονοδιάγραμμα (των μειώσεων) συμπίπτει

με την ευρύτερη γεωπολιτική τακτική του Κρεμλίνο με την παροχή φυσικού αερίου και γιατί μάλιστα αυτή τη φορά, η στρατηγική αυτή φαίνεται να αποτυγχάνει.

Οπως αναφέρεται στους FT, η χρονική στιγμή των «τεχνικών προβλημάτων» της Gazprom στην παράδοση προμηθειών στην Ευρώπη συχνά συμπίπτει με πολιτικές εξελίξεις με τις οποίες το Κρεμλίνο διαφωνεί. 

Κάτι ανάλογο έγινε πέρυσι με την Μολδαβία όταν η Gazprom μείωσε τις προμήθειες μετά την εκλογή μιας φανερά φιλοευρωπαϊκής κυβέρνησης στο Κισινάου. Ο ρωσικός γίγαντας φυσικού αερίου εκλεισε τις στρόφιγγες όταν η Μολδαβία υπέκυψε στις απαιτήσεις για χαλαρότερους δεσμούς με την ΕΕ. Ο εκβιασμός όμως δεν κράτησε πολύ, καθώς σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να εγκρίνει το καθεστώς υποψηφιότητας της Μολδαβίας στην ΕΕ, μαζί με το καθεστώς της Ουκρανίας.

Ωστόσο, η Gazprom ακολούθησε το ...manual της και μείωσε τις προμήθειες φυσικού αερίου στη Γερμανία, την Ιταλία και τη Σλοβακία χθες, επικαλούμενη τεχνικά προβλήματα - τη στιγμή που ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο Ιταλός Πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι δεσμεύονταν να υποστηρίξουν το καθεστώς υποψηφιότητας της Ουκρανίας στην ΕΕ.

«Δεν είναι τυχαίο», λέει η Nathalie Tocci, διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων της Ιταλίας, αναφερόμενη στο χρονοδιάγραμμα των περικοπών του φυσικού αερίου. «Υπάρχει ένα αφήγημα ότι οι αδύναμοι δυτικοευρωπαίοι είναι επιρρεπείς σε συμβιβασμούς». . . Είναι η λογική του «θέλουμε να τους ωθήσουμε να αλλάξουν συμπεριφορά, να τους κάνουμε να νιώσουν τον πόνο, ώστε να είναι πιο επιρρεπείς σε μια συζήτηση για την άρση των κυρώσεων», πρόσθεσε. «Δεν νομίζω ότι θα λειτουργήσει στο παραμικρό».

Ο λόγος για τον οποίο ο εκβιασμός του Πούτιν αρχίζει όμως να χάνει τη δυμαμική του, είναι ότι οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται ήδη σε καλό δρόμο για τη μείωση της εξάρτησής τους από το φυσικό αέριο από τη Ρωσία.

Παρόλο που οι κυβερνήσεις της ΕΕ απέφευγαν μέχρι στιγμής να απαγορεύσουν τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου από την έναρξη του πολέμου, αρκετές χώρες έχουν ήδη διακόψει — Πολωνία, Βουλγαρία, Φινλανδία, Ολλανδία και Δανία — αφού αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με ένα νέο σύστημα πληρωμών που διέταξε η Πούτιν.

Τα πρόσφατα ζητήματα προμήθειας για ιταλικές, γερμανικές, σλοβακικές και αυστριακές εταιρείες, οι οποίες συμμορφώθηκαν με το νέο καθεστώς πληρωμών, δείχνουν πόσο μικρή προστασία προσφέρει αυτή η συμμόρφωση.

Όμως, η Γερμανία και η Ιταλία, ενώ συνεχίζουν να εισάγουν ρωσικό φυσικό αέριο, έχουν επιταχύνει τα σχέδια να απογαλακτιστούν από αυτό, μεταξύ άλλων αναζητώντας εναλλακτικές προμήθειες φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή. Η ΕΕ έχει επίσης πει στις χώρες να γεμίσουν τις αποθήκες αερίου τους σε περίπτωση περαιτέρω διαταραχών αυτόν τον χειμώνα.

Και αν ο Πούτιν αποφασίσει να κλείσει εντελώς τη «βρύση», ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ έδωσε χθες μια λύση: εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς «κάθε κιλοβατώρα βοηθάει».