«Καταπέλτης» για την τουρκική οικονομία αναδεικνύεται η εκρηκτική άνοδος των τιμών φυσικού αερίου, που έρχεται να προστεθεί σε σωρεία προβλημάτων από τις ανορθόδοξες πολιτικές του προέδρου της Ταγίπ Ερντογάν. Η Τουρκία παρουσίασε τον τελευταίο μήνα του 2021 έλλειμμα ρεκόρ στον προϋπολογισμό της, με την κυβέρνηση να δαπανά άνευ προηγουμένου ποσά στις εισαγωγές φυσικού αερίου, καθώς οι διεθνείς τιμές έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και η λίρα έχει καταρρεύσει

Μόνο τον Δεκέμβριο του 2021, η κρατική εταιρεία εισαγωγής φυσικού αερίου της Τουρκίας, η Botas, έλαβε από την κυβέρνηση 59 δισ. λίρες (4,4 δισ. δολάρια) μέσω δανείων και μεταβιβάσεων, που έχουν να γίνουν από το 2019. Στο πλαίσιο αυτό, το έλλειμμα προϋπολογισμού της τουρκικής κυβέρνησης υπερτριπλασιάστηκε τον Δεκέμβριο φθάνοντας σε ετήσια βάση τα 145,7 δισ. λίρες, με αποτέλεσμα το συνολικό έλλειμμα για ολόκληρο το 2021 να εκτινάσσεται στα 192,2 δισ. λίρες.

Έρχεται ο λογαριασμός

Ακόμη χειρότερα, η Botas προσπαθεί να αντλήσει νέα κεφάλαια προκειμένου να πληρώσει τον λογαριασμό από τις εισαγωγές φυσικού αερίου που λήγει στις αρχές του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με το Bloomberg. Να σημειωθεί ότι η Botas αγοράζει περίπου το ήμισυ του φυσικού αερίου της Τουρκίας κυρίως μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων με την Gazprom, ενώ παράλληλα προμηθεύεται φυσικό αέριο και μέσω αγωγών από Αζερμπαϊτζάν και Ιράν, καθώς και LNG από Νιγηρία και Αλγερία. H Τουρκία επλήγη τα μέγιστα, καθώς οι αυξανόμενες τιμές ενέργειας συνέπεσαν με την πτώση 44% της λίρας στη διάρκεια του 2021. Ο Δεκέμβριος αποτέλεσε για το νόμισμα τον πιο ταραχώδη μήνα εδώ και πολλές δεκαετίες, οδηγώντας σε τεράστιες απώλειες. Σε όλο αυτό το σκηνικό έρχεται να προστεθεί και ο πληθωρισμός-«φωτιά», που εκτινάχθηκε στο 36% τον Δεκέμβριο και ο οποίος προβλέπεται να αγγίξει το 40% έως τα τέλη του πρώτου τριμήνου, παραμένοντας στο 39% έως τα μέσα του έτους, προτού επιστρέψει στο 27% στο τέλος του 2022, σύμφωνα με το τελευταίο poll του Reuters. Παρ’ όλα αυτά, ο νέος υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας, Νουρεντίν Νεμπάτι, «περί άλλα τυρβάζει» όταν ερωτήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για την πολιτική του απέναντι στη λίρα. «Δεν μπορώ να δώσω συγκεκριμένο νούμερο αυτή τη στιγμή, αλλά κοιτάξτε τα μάτια μου… τι βλέπετε; Η οικονομία αντικατοπτρίζεται σε αυτά…».

Εδώ και έξι εβδομάδες που έχει αναλάβει τον θώκο του υπουργείου Οικονομικών, ο 58χρονος «εκλεκτός» του Ερντογάν «βομβαρδίζει» τις αγορές με σχόλια από τον πληθωρισμό έως τις προοπτικές για τη Φέντεραλ Ριζέρβ, που ενίοτε φθάνουν στα «όρια της παράκρουσης», όπως όταν είπε ότι η Fed ελέγχεται από πέντε οικογένειες.

Συνέχιση κράτησης του Οσμάν Καβάλα

Τουρκικό δικαστήριο αποφάσισε χθες πως ο φιλάνθρωπος Οσμάν Καβάλα πρέπει να παραμείνει στη φυλακή, παρατείνοντας την κράτησή του που διαρκεί ήδη περισσότερο από τέσσερα χρόνια χωρίς να έχει καταδικαστεί. Το δικαστήριο αποφάσισε κατά πλειοψηφία ότι ο Καβάλα πρέπει να παραμείνει στη φυλακή όσο διαρκεί η δίκη του. Όρισε την επόμενη ακροαματική διαδικασία για τις 21 Φεβρουαρίου και είπε πως η κράτησή του θα αξιολογηθεί εκ νέου στις 13 Φεβρουαρίου. Ο Καβάλα συνελήφθη στις 18 Οκτωβρίου 2017. Οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν πει πως η υπόθεση έχει πολιτικά κίνητρα και αποτελεί μέρος της καταστολής των διαφωνούντων υπό τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Η κυβέρνηση το διαψεύδει και υποστηρίζει πως τα δικαστήρια της Τουρκίας είναι ανεξάρτητα. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) ζήτησε στα τέλη του 2019 την απελευθέρωση του Καβάλα καθώς δεν υπάρχει βάσιμη υποψία ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα, κρίνοντας πως η κράτησή του έχει σκοπό τη φίμωσή του. Ο Ερντογάν απείλησε τον Οκτώβριο να απελάσει τους πρεσβευτές δέκα χωρών, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Γαλλία, που επανέλαβαν την απόφαση του ΕΔΔΑ για την απελευθέρωση του Καβάλα.

(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")