τους στόχους για μηδενικές εκπομπές CO2 μέχρι το 2050. Για αυτό τον λόγο ο ΙΕΑ εισηγείται στις κυβερνήσεις μέλη του - αφορά όλες τις χώρες του Ο.Ο.Σ.Α συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας- να σταματήσουν άμεσα κάθε έρευνα για νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων καθότι αυτά που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα αρκούνκαι με το παραπάνω για να καλύψουν την από εδώ και εμπρός, υποτιθέμενη, φθίνουσα κατανάλωση.
Βέβαια εδώ οι διαπιστώσεις του ΙΕΑ έρχονται σε πλήρη αντίφαση με τα ευρήματα του οργανισμού όπως δημοσιεύτηκαν πριν 3 μόλις μήνες στην έκθεση του “Oil 2021”, όπου προβλέπει ταχεία ανάκαμψη της αγοράς μετά την πανδημία του COVID -19 και αύξηση της ζήτησης αργού όπου αυτή προβλέπεται να φθάσει τα 104 εκατ. βαρ/ημέρα το 2026 από τα 96 εκατ. βαρέλια που είναι σήμερα. Τώρα το πως θα επιτευχθεί η μείωση στην κατανάλωση, χωρίς την λήψη αστυνομικών μέτρων, ώστε να εισέλθει ο κλάδος σε φθίνουσα πορεία (όπερ και το ζητούμενο) αυτό δεν μας το εξηγεί ο κατά τα άλλα λαλίστατος ΙΕΑ.
Σύμφωνα με την λογική των ιθυνόντων του εν Παρισίοις εδρεύοντος οργανισμού αρκεί η προτροπή προς τις κυβερνήσεις, οι οποίες υποτίθεται ότι μέσω της μη χορήγησης νέων αδειών για παραχωρήσεις θα οδηγήσουν τις εταιρείες σε περιορισμό των παραγωγικών τους δραστηριοτήτων και εν τελεί σε οικονομικό μαρασμό. Μάλιστα τα στελέχη του ΙΕΑ προτρέπουν τις πετρελαϊκές να αλλάξουν αντικείμενο εργασιών και μεταξύ άλλων να ασχοληθούν με την υπεράκτια παραγωγή ηλεκτρισμού από αιολική ενέργεια! Και εάν υποθέσουμε ότι ορισμένες κυβερνήσεις ακολουθήσουν τις προτροπές του ΙΕΑ ( όπως λχ η Ελληνική, όχι όμως η Τουρκική) η παραγωγή δεν πρόκειται να μειωθεί σημαντικά για τον απλούστατο λόγο ότι παραγωγοί χώρες όπως είναι η Ρωσία, το Καζακστάν και οι χώρες του OPEC ,που δεν συμμετέχουν στον ΙΕΑ, θα σπεύσουν να αυξήσουν την παραγωγή τους ώστε να καλύψουν το κενό που θα δημιουργηθεί αποκομίζοντας ταυτόχρονα σοβαρά οικονομικά οφέλη. Για τον απλούστατο λόγο ότι παρά τις συστάσεις του ΙΕΑ ο κόσμος θα εξακολουθήσει να καταναλώνει πετρέλαιο και μάλιστα σε ολοένα αυξανόμενες ποσότητες. Ενώ χώρες με αυξημένο το αίσθημα ενεργειακής ασφάλειας όπως είναι η Ιαπωνία, που έχει ήδη αντιδράσει αρνητικά στα κελεύσματα του ΙΕΑ ,προτάσσουν την ανάγκη εξασφάλισης ενεργειακής επάρκειας που μόνο το φυσικό αέριο μπορεί να καλύψει με οικονομικά ανταγωνιστικούς όρους κατά τις επόμενες δεκαετίες.
Ενώ η έκθεση του ΙΕΑ έγινε ενθουσιωδώς δεκτή από το περιβαλλοντικό λόμπι και την πράσινη διακυβέρνηση της ΕΕ που ως γνωστό βλέπει την οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης αποκλειστικά και μόνο μέσα από την πράσινη οικονομία και το περίφημο Green Deal, παράγοντες της διεθνούς χρηματαγοράς με τοποθετήσεις σε ευρύ φάσμα εταιρειών του ενεργειακού τομέα, εξέφρασαν σκεπτικισμό ως προς την γραμμή που αποφάσισε την δεδομένη στιγμή να εκφράσει ο Οργανισμός. Με την κριτική τους να επικεντρώνεται στο κενό που παρατηρείται μεταξύ υπέρ-φιλόδοξων στόχων και της πραγματικότητας των αγορών, όπου η δυνατότητα εφαρμογής ρηξικέλευθων και μακρόπνοων πολιτικών είναι εξ ανάγκης περιορισμένη χωρίς την ύπαρξη κεντρικού σχεδιασμού τύπου Σοβιέτ. Σύμφωνα μάλιστα με τους ανωτέρω παράγοντες η νέα αυτή έκθεση του ΙΕΑ φαίνεται ότι υποκινήθηκε από πολιτικό-οικονομικές σκοπιμότητες συγκεκριμένων κρατών μελών του Οργανισμού αφού το ύφος και η διατύπωση των προτεραιοτήτων (priority action) μοιάζουν περισσότερο με κατάλογο ειλημμένων αποφάσεων (pronouncements) παρά με προτάσεις πολιτικής (recommendations).
Βέβαια ο ΙΕΑ,που σπανίως δρα αυτοβούλως, στη προκειμένη περίπτωση φαίνεται ότι είχε την πλήρη υποστήριξη της κυβέρνησης Μπάιντεν και του Βερολίνου, με το δεύτερο να υποστηρίζει την βίαια και απόλυτη αλλαγή του οικονομικού- ενεργειακού μοντέλου μέσω της ανάδειξης σε παγκόσμια κλίμακα των ΑΠΕ, του υδρογόνου, των συστημάτων αποθήκευσης και των power electronics. Τεχνολογιών που ευελπιστεί ότι θα ελέγχει απόλυτα σε λίγα χρόνια και μέσω αυτών θα εμπεδώσει περαιτέρω την οικονομική κυριαρχία του στην υπόλοιπη Ευρώπη. Μπορεί τελικά το παγκόσμιο ενεργειακό μίγμα να μην αλλάξει ακριβώς όπως προβλέπουν οι μοντελοποιοί του ΙΕΑ, με την απόλυτο περιθωριοποίηση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, όμως είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα υπάρξει αλλαγή κατεύθυνσης του διεθνούς ενεργειακού συστήματος, όπως ήδη διαφαίνεται, με επιταχυνόμενη την διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρικών συστημάτων μέσω της μεγαλύτερης διείσδυση των ΑΠΕ,της ηλεκτροκίνησης και των smart grids.
Η Ελλάδα καθότι είναι μια μικρή σε μέγεθος χώρα μπορεί ποιο εύκολα να προσαρμόσει το ενεργειακό της σύστημα, και ήδη προχωρά με γρήγορους σχετικά ρυθμούς στην πλήρη απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής της ενώ μέσω επιδοτήσεων ( βλέπε ΕΤΜΕΑΡ) επιδιώκει τεράστια διείσδυση των ΑΠΕ (στο 65% του ηλεκτρικού μείγματος) μέχρι το 2030. Βέβαια, και όπως εξηγούμε στο Σχόλιο (εδώ),το πρόβλημα της χώρας μας θα εξακολουθήσει να είναι η ενεργειακή της ασφάλεια που μόνο μέσω της εγχώριας παραγωγής φυσικού αερίου μπορεί να εξυπηρετηθεί ικανοποιητικά. Υπό αυτή την έννοια η Ελλάδα έχει κάθε συμφέρον να θέλει να αναπτύξει ( και όχι να τα εγκαταλείψει) τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που διαθέτει σε Ιόνιο και Νότια της Κρήτης καθότι αποτελούν πραγματική ελπίδα οικονομικής και κοινωνικής αναβάθμισης.
Εδώ η κυβέρνηση, όπως ακριβώς έπραξε αυτή της Ιαπωνίας, θα πρέπει να εγείρει σοβαρές αντιρρήσεις τόσο στον ΙΕΑ όσο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να εξηγήσει ότι αδυνατεί να αναπτύξει περαιτέρω τις ΑΠΕ και την ηλεκτροκίνηση (που πολύ σύντομα θα απαιτεί μεγάλο μέρος του ηλεκτρικού φορτίου) χωρίς την συνδρομή του φυσικού αερίου και την παροχή επαρκούς φορτίου βάσης που μόνο το φ. αέριο μπορεί να εξασφαλίσει με ανταγωνιστικούς όρους.
Χώρες παραγωγοί που προμηθεύουν την Ελλάδα με αέριο (λχ Ρωσία, Αζερμπαϊτζάν, Κατάρ, Αλγερία) δεν πρόκειται αίφνης αλλά ούτε σε 10 χρόνια από σήμερα να σταματήσουν να παράγουν και να εξάγουν φ. αέριο ανταποκρινόμενες στα κελεύσματα του ΙΕΑ και στις εσχατολογικές δοξασίες του περί μη αναστρέψιμης κλιματικής αλλαγής. Τέλος, λόγω γεωγραφικής θέσεως και του εκτενούς δικτύου αγωγών και τέρμιναλ LNG που αναπτύσσεται εντός της χώρας και των πολλαπλών διασυνδέσεων με τα γειτονικά κράτη, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να θέλει να επιμείνει στη χρήση φυσικού αερίου για τα επόμενα χρόνια.