Το σταθερό μερίδιο της αμερικανικής ανανεώσιμης ενέργειας προέρχεται εδώ και πολλά χρόνια  από την υδροηλεκτρική ενέργεια. Το μεγαλύτερο μέρος δε της υδροηλεκτρικής ενέργειας  προέρχεται από  τα μεγάλα φράγματα όπως το φράγμα Hoover που κατασκευάστηκε το  1935 ή το φράγμα Theodore Roosevelt που κατασκευάστηκε ακόμα παλιότερα, το 1911. 

Δεδομένης της περιορισμένης ικανότητας κατασκευής νέων φραγμάτων, οι ΗΠΑ εκ των πραγμάτων  θα χρειαστούν  να εφαρμόσουν  ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη μείωση του Cο2 που θα βασίζεται σε ένα εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό στην αιολική και ηλιακή ενέργεια, αλλά και στην αποθήκευση.

Η αποθήκευση ενέργειας από τις ανανεώσιμες πηγές αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του σχεδίου της πράσινης μετάβασης και οι ΗΠΑ αποτελούν πραγματικά ένα εντυπωσιακό πρότυπο, καθώς το γ’τρίμηνο του 2020 κατέγραψαν μια αύξηση της τάξης του 240% στην  χωρητικότητα αποθήκευσης, σε σχέση με το β΄ τρίμηνο.

Σύμφωνα με την Wood Mackenzie και την Energy Storage Association -Αμερικανική Ένωση Αποθήκευσης Ενέργειας-  το τρίτο τρίμηνο σημειώθηκαν προσθήκες αποθήκευσης 475 MW.

Η συνέχεια εφεξής αναμένεται καταιγιστική, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τερματίσουν το έτος με χωρητικότητα αποθήκευσης 1,2 GW και εως το 2025 ο στόχος είναι η χωρητικότητα αυτή να αυξηθεί στα 7,5 GW, κυρίως μέσω μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεων αποθήκευσης σε ηλιακά και αιολικά πάρκα, με την  ηλιακή ενέργεια να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος αυτής της χωρητικότητας.

Σύμφωνα μάλιστα με την Energy Storage Association, ο στόχος είναι  η ικανότητα αποθήκευσης -αντλησιοταμίευση/ μπαταρίες -να προσεγγίσει τα 100 GW έως το 2030.

Προσέξτε, από τα 7,5 GW  το 2025, ο στόχος είναι η δυνατότητα αποθήκευσης να 13πλασιαστεί μέσα στα επόμενα 5 χρόνια!!!

Προφανώς και η αποθήκευση ενέργειας είναι μια αγορά με εξαιρετικά ελκυστικούς ρυθμούς ανάπτυξης και οι ΗΠΑ αρχίζουν να μπαίνουν δυνατά στο παιχνίδι. Ήδη στην Καλιφόρνια, την πολιτεία με ένα από τα υψηλότερα κόστη ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ,  υπάρχουν ήδη  πάνω από 500 MW νέας χωρητικότητας υπό κατασκευή.

Το όλο project φυσικά ευνοεί το γεγονός ότι το κόστος αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταρίας μειώθηκε αρκετά  τα τελευταία χρόνια: Από τα 2,152 δολάρια το  2015,  το κόστος αποθήκευσης μπαταρίας ανά kWh έπεσε το 2018 στα  625 δολάρια  και έκτοτε συνεχίζει πτωτικά.

Δεδομένου όμως όπως είπαμε και στην αρχή, ότι αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ έχουν και διατηρούν ένα μεγάλο μερίδιο στην υδροηλεκτρική ενέργεια, το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας διατηρεί την  υδροηλεκτρική παραγωγή ως υπηρεσία ειδικής βαρύτητας για την ενεργειακή τροφοδοσία.  Γι’αυτόν ακριβώς το λόγο θεωρεί ότι οι υδροηλεκτρικές μονάδες αντλησιοταμίευσης μπορούν να παρέχουν ένα μεγάλο εύρος ευέλικτων υπηρεσιών που είναι καθοριστικές για την διατήρηση της αξιοπιστίας του ηλεκτρικού συστήματος και για την υποστήριξη της αυξημένης διείσδυσης της μεταβλητής ανανεώσιμης ενέργειας.

Για την ακρίβεια το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ  χαρακτηρίζει τις υδροηλεκτρικές μονάδες αντλησιοταμίευσης ως την υδάτινη μπαταρία που αποτελούν μια αποδεδειγμένη τεχνολογία που καλύπτει τις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες των συστημάτων ηλεκτρισμού.

Γενικότερα, οι μονάδες αντλησιοταμίευσης αντιστοιχούν στο 94% της παγκόσμιας εγκατεστημένης ισχύος αποθήκευσης ενέργειας, καθώς είναι η πλέον δοκιμασμένη και ανταγωνιστική λύση αποθήκευσης, με διάρκεια ζωής έως 50 έτη, όταν η καλύτερη εναλλακτική τεχνολογία- οι μπαταρίες-έχουν μικρότερη αποθηκευτική ικανότητα, μικρότερη διάρκεια ζωής  και αν και μειωμένο, εντούτοις πολλαπλάσιο κόστος λόγω της ανεπάρκειας αποθεμάτων της πρώτης ύλης.

Τι είναι η αντλησιοταμίευση;

Με πολύ απλά λόγια, μια αντλία ανεβάζει το νερό, τρεχούμενο ή αποταμιευμένο, σε έναν άλλο ταμιευτήρα σε μεγαλύτερο υψόμετρο.

Η αντλία λειτουργεί χρησιμοποιώντας ενέργεια που παράγει το αιολικό πάρκο ή το φωτοβολταϊκό σύστημα όταν φυσάει ή έχει ήλιο και ταυτόχρονα οι ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας του συστήματος έχουν καλυφθεί. Στην ουσία δηλαδή η ενέργεια αυτή θα χανόταν.

Όταν  εισερχόμαστε σε περίοδο αιχμής όπου η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά, το νερό απελευθερώνεται, παράγει την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται και καταλήγει ξανά στον κάτω ταμιευτήρα, περιμένοντας την επόμενη άντληση.

Εν ολίγοις, πρόκειται για μια «φυσική» επαναφορτιζόμενη μπαταρία, ώστε το σύστημα να μπορεί να ανταποκριθεί στις περιόδους αιχμής.

Μέσα από αυτό το πρίσμα, γίνεται κατανοητή η  ειδική βαρύτητα που είχε αυτό το καλοκαίρι η πρόσκληση  από το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας στην Ελλάδα, να συμμετέχει στο διεθνές forum για την αντλησιοταμίευση. Βλέπετε, η χώρα μας διαθέτει ανθρώπους που βλέπουν μπροστά και για καλή μας τύχη δεν μετακόμισαν εκτός των τειχών.

Η περίπτωση της Ελλάδος

Η χώρα μας διαθέτει έναν αναξιοποίητο ενεργειακό θησαυρό και αυτός δεν είναι τα κοιτάσματα πετρελαίου, αλλά η γεωμορφολογία της και το δυναμικό της στις ανανεώσιμες πηγές, που την καθιστούν ιδανική για την ανάπτυξη συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής μέσω αντλησιοταμίευσης.

Λίγο πριν το 2021, αρχίζουν όλοι να διακρίνουν ότι τα βουνά, τα ποτάμια και οι λίμνες μας, σε συνδυασμό με τον ήλιο και τον άνεμο, είναι τα συστατικά ενός ενεργειακού μοντέλου που μπορεί πράγματι να μετατρέψει την χώρα μας στην μπαταρία της Ν. Ευρώπης.

Μέσω της αντλησιοταμίευσης και των υβριδικών, θα επιτευχθεί υψηλότερη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, με διασφάλιση της ευστάθειας του συστήματος και την εκμετάλλευση του πολύ υψηλού υδροηλεκτρικού δυναμικού της χώρας μας, το οποίο αξιοποιείται σήμερα μόλις κατά το ένα τρίτο.

Στο μετασχηματισμό αυτό σύμμαχος, αλλά και χρηματοδότης μας είναι η Ευρώπη.

 Ήδη πριν δύο χρόνια ο διευθυντής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε τονίσει ότι οι τεχνολογίες που απαιτούν εισαγωγές εξοπλισμού από την Ασία επιβαρύνουν δυσμενώς το ισοζύγιο πληρωμών της Ε.Ε και για αυτό δεν θα επιλεχθούν. Εμμέσως πλην σαφώς λοιπόν είχει προκρίνει  την λύση της αντλησιοταμίευσης, με την Ελλάδα να αποτελεί μία από τις πλέον ιδανικές χώρες στον κόσμο για τη μέθοδο αυτή, λόγω της γεωμορφολογία της. Σύμφωνα μάλιστα με κοινοτική μελέτη (JRC, 2013) το συνολικό δυναμικό αντλησιοταμίευσης που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί στην χώρα μας, ανέρχεται σε 1.062 GWh, δηλαδή 50 φορές μεγαλύτερο από το υπάρχον.

Μέσα από αυτή την οπτική γωνία, το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, με 32 δισ. ευρώ για την Ελλάδα και τη δυνατότητα περαιτέρω μόχλευσής τους, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τη χώρα μας να προχωρήσει τα έργα αντλησιοταμίευσης και να συμμετέχει ως παραγωγός και αποταμιευτής στην επανάσταση της καθαρής ενέργειας.

Η ίδια η Ευρώπη άλλωστε επιταχύνει το καθαρό μέλλον της ενέργειας, επιβάλλοντας «πράσινο» περιεχόμενο στο 40% περίπου των επενδύσεων.

To όραμα της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής

Καθώς η στήλη δεν θα μπορούσε να περιγράψει καλύτερα την τεράστια αυτή ευκαιρία για την χώρα μας από τον Πρόεδρο και CEO του leader στο τρίπτυχο ΑΠΕ, Διασύνδεση, Αποθήκευση στην Ελλάδα, του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γιώργου Περιστέρη, παραθέτουμε ακριβώς τα λόγια του: «Ο άνεμος δικός μας, ο ήλιος δικός μας, εθνικό κεφάλαιο. Η καθαρή ενέργεια δική μας, αστείρευτος εθνικός πλούτος που ποτέ δεν πρόκειται να μας λείψει και κανείς δεν μπορεί να μας στερήσει! Για την Ελλάδα, που σε όλη τη διάρκεια της οικονομικής της πορείας τα τελευταία 50 χρόνια το τεράστιο κόστος των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) σκίαζε και συνεχίζει να σκιάζει την οικονομική ανάπτυξη, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) συνεπάγονται επαναστατική αλλαγή αναπτυξιακών δυνατοτήτων. Φθηνή και άφθονη ενέργεια σημαίνει ανάπτυξη, γιατί συνεπάγεται μια δραστική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικής δυνατότητας οποιασδήποτε χώρας. Η αξιοποίηση του εθνικού μας ενεργειακού πλούτου σε ΑΠΕ σε συνδυασμό με τις μεγάλες υποδομές διασυνδέσεων των νησιών και την αποθήκευση ενέργειας μέσω αντλησιοταμίευσης, μπορεί να φέρει νέες επενδύσεις άνω των 8 δισ. ευρώ, με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, υψηλό (1,8) πολλαπλασιαστή και - επιτέλους - προοπτικές για δεκάδες χιλιάδες νέες, καλές θέσεις εργασίας».

Κλείνοντας να υπενθυμίσουμε ότι η Τέρνα Ενεργειακή του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έχει ήδη λάβει άδειες παραγωγής για 2 έργα, συνολικής ισχύος 680 MW στον Δήμο Αμφιλοχίας, Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, με σκοπό την αποθήκευση  και  προωθεί ένα από τα μεγαλύτερα υβριδικά έργα στην Ευρώπη, με καινοτόμο σχεδιασμό σε διεθνές επίπεδο, στο Αμάρι της Κρήτης.Το πρωτοποριακό αυτό έργο βασίζεται στην αποτελεσματική ενσωμάτωση της παραγωγής αιολικής ενέργειας με την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης σε ένα καινοτόμο υβριδικό σύστημα.

(της Μαίρης Βενέτη, από το Liberal.gr)