Αναφερόμενος στους πρώτους έξη διαγωνισμούς, συνολικού ύψους 100 εκατ., ευρώ, με επιστολή του προς τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΔΑ, Μάριο Τσάκα, ο ΣΑΤΕ υποστηρίζει πως διαπίστωσε ορισμένα «πολύ ανησυχητικά» σημεία μελετώντας τις σχετικές διακηρύξεις τα οποία και θέλησε να επισημάνει.
Ο Σύνδεσμος διατείνεται, ούτε λίγο, ούτε πολύ, πως η απαίτηση εμπειρίας στην κατασκευή έργων φυσικού αερίου, την τελευταία πενταετία, περιλαμβάνει περιορισμούς που είναι «σαφώς φωτογραφικοί», αφού η ΔΕΔΑ ζητά, μεταξύ άλλων, από τους υποψήφιους αναδόχους –όπως αναφέρεται στη σχετική διακήρυξη:
«1. Επιτυχή ολοκλήρωση έργων φυσικού αερίου με προϋπολογισμό ανάλογο του έργου και, συγκεκριμένα, τουλάχιστον 15.000.000 ευρώ.
2. Επιτυχή ολοκλήρωση τουλάχιστον δύο συμβάσεων προϋπολογισμού 2.000.000 ευρώ η καθεμιά, έργων κατασκευής δικτύων διανομής (19bar) και χαμηλής πίεσης (4bar) φυσικού αερίου.
3. Κατασκευή τουλάχιστον 5.500 σημείων αεριοδότησης οικιακών και εμπορικών καταναλωτών.
4. Κατασκευή τουλάχιστον 40.000 μέτρων δικτύου διανομής φυσικού αερίου από πολυαιθυλένιο (ΡΕ) πίεσης 4bar και
5. Κατασκευή τουλάχιστον 1.000 μέτρων χαλύβδινου δικτύου», κ.ο.κ.
Ο ΣΑΤΕ χαρακτηρίζει ως «φωτογραφικές» και τις απαιτήσεις της διακήρυξης για την αξιολόγηση εμπειρίας της ομάδας ανάληψης έργου. Όπως αναφέρεται στην επιστολή των μελών του προς τον κ. Τσάκα: «Προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα όσον αφορά δύο θέματα: Ποιος πιστοποιεί και με τι αποδεικτικά στοιχεία την εμπειρία; Απαιτείται, π.χ., βεβαίωση ΜΕΚ (του μητρώου εργαζομένων στις κατασκευές) ή αρκεί μια άτυπη βεβαίωση οποιασδήποτε Αρχής; Απαιτούνται φορολογικά στοιχεία, π.χ. τιμολόγια παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών, κ.λπ.;»
Παράλληλα, και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ) χαρακτηρίζει ως «φωτογραφικούς» τους όρους που ενυπάρχουν στις διακηρύξεις και υποστηρίζει ότι με αυτό τον τρόπο ευνοείται μικρός αριθμός εργοληπτικών εταιρειών και αποκλείεται η συμμετοχή της πλειονότητας των μικρομεσαίων εργοληπτικών επιχειρήσεων.
Η διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ προχώρησε ένα βήμα περισσότερο και ζήτησε εγγράφως από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Ανάπτυξης, Υποδομών και Μεταφορών την ακύρωση και επαναπροκήρυξη των διαγωνισμών, ενώ ενημέρωσε σχετικά τις διοικήσεις των ΤΕΕ και ΤΕΕ/ΤΚΜ, της ΔΕΔΑ και της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.
Όπως επισημαίνεται στην επιστολή, τα «προβληματικά» σημεία των επίμαχων διακηρύξεων, αφορούν, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
- Η κατασκευή των δικτύων περιλαμβάνει διαφορετικές πόλεις στην ίδια διακήρυξη (π.χ. για το δίκτυο διανομής σε Δράμα και Ξάνθη ή Σέρρες και Κιλκίς ή Χαλκίδα και Θήβα, κλπ), με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι προϋπολογισμοί των έργων σε τέτοια επίπεδα, που μπορούν να καλυφθούν μόνο από εργοληπτικές επιχειρήσεις 5ης τάξης και άνω.
- Ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης δεν επιλέγεται αυτό της «πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς μόνο βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή)» αλλά αυτό της «πλέον συμφέρουσας από οικονομικής άποψης προσφοράς βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής». Όμως, τα κριτήρια βάσει των οποίων θα αξιολογηθούν οι προσφορές των διαγωνιζόμενων δεν αιτιολογούνται επαρκώς.
Ειδικότερα:
Kριτήριο Α: το προσωπικό του αναδόχου εφόσον καλύπτει τα κριτήρια επάρκειας- εμπειρίας που ορίζονται στο άρθρο 8 της ΕΣΥ κρίνεται επαρκές για την κατασκευή του έργου και δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο αξιολόγησης.
Kριτήριο Β: ο προσφερόμενος χρόνος για την ολοκλήρωση της κατασκευής των δικτύων δεν μπορεί να αξιολογείται, υπό την αίρεση της έκδοσης Εντολής Εργασίας από την ΔΕΔΑ, γιατί με την πρόβλεψη αυτή το κριτήριο αυτοαναιρείται.
- Η απαιτούμενη κατασκευαστική εμπειρία των συμμετεχόντων, τίθεται περιοριστικά και φωτογραφικά, ιδιαίτερα έχοντας ως δεδομένο ότι στην Ελλάδα τα έργα φυσικού αερίου ανατίθενται μόνο από τους υφιστάμενους αρμόδιους φορείς (ΕΔΑ), οι οποίοι τηρούν περιορισμένο μητρώο κατασκευαστών και δεν εφαρμόζουν τις διαδικασίες του Ν.4412/2016
Η ΠΕΣΕΔΕ υπενθυμίζει προς τις αρμόδιες αρχές την ανάγκη τήρησης των αρχών του ενωσιακού Δικαίου όπως διαφάνεια αναλογικότητας, ίση μεταχείριση και αποφυγή διακρίσεων και ζητά «την τροποποίηση της διακήρυξης και την διενέργεια ανοικτού δημόσιου διαγωνισμού χωρίς αποκλεισμούς, για να εξασφαλισθεί ο υγιής ανταγωνισμός και το Δημόσιο συμφέρον, αλλά και η έγκαιρη και έντεχνη εκτέλεση του έργου».
Θυμίζουμε ότι τα έργα της ΔΕΔΑ αφορούν σε επενδύσεις συνολικού ύψους άνω των 250.000.000 ευρώ, που αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του έτους και θα έχουν ολοκληρωθεί το 2024.
Η ΔΕΔΑ διαψεύδει
Το energia. gr ζήτησε από τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΔΑ, κ. Μάριο Τσάκα να σχολιάσει την είδηση:
«Δεν υπάρχει κανένα θέμα. Πρόκειται για δύο μικροενώσεις μικρών εργολάβων (σ.σ. ΣΑΤΕ-ΠΕΣΕΔΕ) που πιέζουν καταστάσεις και οι οποίες δεν θα έπαιζαν επουδενί σε τέτοια έργα, καθώς δεν έχουν εκτελέσει ποτέ έργα αερίου. Η ΔΕΔΑ είναι ο μόνος φορέας που έβγαλε τα τεύχη δημοπράτησης σε Δημόσια Διαβούλευση για 15 ημέρες, αν και δεν είχε καμία υποχρέωση να το κάνει. Εκτός αυτού, έχουμε πάρει έγκριση από την υπηρεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης που ελέγχει όλους τους διαγωνισμούς, στην οποία απευθυνθήκαμε για το αν μπορούμε να βάλουμε ειδικούς όρους (εμπειρία-τζίρο εταιρείας) και μας είπε ότι ορθώς είναι έργο ειδικού σκοπού και πρέπει να τεθούν κριτήρια εμπειρίας και χρηματοοικονομικής επάρκειας», ήταν το σχόλιο του κ. Τσάκα στις καταγγελίες σε βάρος της ΔΕΔΑ.
«Δεν μπορεί μια εταιρεία που ασφαλτοστρώνει τους δρόμους μιας πόλης, να εκτελέσει ένα έργο φυσικού αερίου. Ο διαγωνισμός είναι διεθνής και μπορεί να κατέβει όποιος θέλει. Εμείς από την πλευρά μας έχουμε κατονομάσει 6-7 εταιρείες που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις. Η διαβούλευση τελείωσε και τυπικά, χθες, για όλα τα έργα και τώρα θα πάμε στις διαχειριστικές για να κλείσουμε τα τεύχη και να δημοπρατήσουμε», κατέληξε ο κ. Τσάκας, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να κινηθεί νομικά η ΔΕΔΑ σε βάρος των δύο Συνδέσμων για τον χαρακτηρισμό «φωτογραφικός», που θεωρεί άσχημο και προσβλητικό.