Δεν Χρειαζόμαστε Άλλη Ανάπτυξη!

Μπορεί ο τίτλος του σημερινού σχολίου μας να ακούγεται αιρετικός και ίσως ερμηνευθεί από ορισμένους ως υπονομευτικός της εθνικής προσπάθειας, και αναγκαιότητας θα προσθέταμε εμείς, για την επάνοδο της χώρας σε μια κανονικότητα που θα χαρακτηρίζεται από θετικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης. Και ενώ η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να θεωρείται από τους περισσότερους ως κλειδί για την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και την επαναφορά μιας επίπλαστης ευμάρειας, εμείς θα διαφωνήσουμε κάθετα υποστηρίζοντας ότι για μια ώριμη οικονομία όπως αυτή της Ελλάδος στις αρχές του 21ου αιώνα το ζητούμενο είναι η ποιοτική αναβάθμηση του βιοτικού επιπέδου και η περαιτέρω πνευματική εξέλιξη των κατοίκων και όχι η ανάπτυξη έναντι οποιουδήποτε κόστους.

Τρι, 22 Οκτωβρίου 2019 - 10:42

Αφορμή για τις ανωτέρω παρατηρήσεις αποτελεί η δημόσια συζήτηση που έχει ξεκινήσει για την "αξιοποίηση" της περιοχής του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, βάσει του σχεδίου ανάπλασης της εταιρείας "Λάμδα" συμφερόντων οικογένειας Λάτση. Το εν λόγω σχέδιο προβλέπει μεν την δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου το οποίο όμως για να δημιουργηθεί προϋποθέτει την κατασκευή μερικών τεραστίων διαστάσεων κτιρίων, την πώληση χιλιάδων διαμερισμάτων και την λειτουργία καζίνων τύπου Λας Βέγκας. Και όλα αυτά σε μια παραλιακή ζώνη που είναι ήδη πολεοδομικά φορτισμένη και "αξιοποιημένη" με χιλιάδες κτίρια και άλλες κατασκευές. Εάν κάποιος δει από υψηλά ή από την απόσταση ενός πλοίου που διέρχεται στα ανοικτά την εικόνα της παραλιακής ζώνης από την Καστέλλα μέχρι την Ανάβυσσο θα φρίξει από την επιπολαιότητα και αρπακτικότητα των κατοίκων που κυριολεκτικά βάλθηκαν να εξαφανίσουν και την τελευταία σπιθαμή ανοικτού χώρου και να καταστρέψουν ένα μοναδικό τοπίο και χώρο που κάποτε ήταν η Αττική. 

Ο τόπος που πριν δύο χιλιάδες χρόνια ανέδειξε έναν μοναδικό πολιτισμό (ευτυχώς αυτή η παρατήρηση δεν είναι μόνο Ελληνική) και μερικά από τα μεγαλύτερα πνεύματα που έζησαν ποτέ στον πλανήτη. Μόνο που αυτά δεν έγιναν ερήμην του περιβάλλοντος χώρου και του μοναδικού (έως πρόσφατα) και ευαίσθητου Αττικού τοπίου. Η συμβολή του ήπιου κλίματος, της απαράμιλλης φύσης, της μοναδικότητας του τοπίου που συνδυάζει αρμονικά βουνό και θάλασσα, υπήρξαν καθοριστικοί παράγοντες στην ανάπτυξη πολιτισμού.

Σήμερα η συστηματική καταστροφή και "αξιοποίηση" μέσω των κατασκευών αυτού του μοναδικού τοπίου φανερώνει εξ´αλλου την πνευματική ένδοια και περιβαλλοντική αδιαφορία του σύγχρονου Έλληνα. Για αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το "εκπληκτικό" αναπτυξιακό σχέδιο για την αξιοποίηση του Ελληνικού που αποβλέπει στην περαιτέρω τσιμεντοποίηση της περιοχής και την μετατροπή της σε ένα Μεσογειακό Dubai. Μέχρι εκεί φθάνει το μυαλό μας. Η κυβέρνηση προπαγανδίζει το γεγονός ότι κατάφερε να ξεκολλήσει την επένδυση από τα γρανάζια της γραφειοκρατίας και ότι σύντομα κάτι θα αρχήσει να κινείται. Χαιρόμαστε ασφαλώς  για τον παραγκωνισμό της γραφειοκρατίας αλλα δεν κρύβουμε την βαθειά μας απογοήτευση μας από την έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και την απουσία οράματος. Ρηχότητα ,επιπολαιότητα και μετριότητα! 

Υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις; Ασφαλώς και είχαν διατυπωθεί πολλές φορές από έγκριτους πολεοδόμους και πολιτικούς παράγοντες με πιο αξιόλογη ίσως την πρόταση του Στέφανου Μάνου που προέβλεπε την ήπια πολεοδομική ανάπτυξη της περιοχής (χωρίς καζίνα και τα τοιαύτα) και με τα χρήματα που θα συγκεντρώνονταν την απαλλοτρίωση 20 περιοχών των 100 στρεμμάτων η κάθε μια, σε πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας, που θα μετατρέποντο σε  πάρκα και πνεύμονες πρασίνου που τόσο ανάγκη έχει η πρωτεύουσα. Μια πόλη που ως γνωστό έχει την μικρότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο στον κόσμο. Μια άλλη  πρόταση προέβλεπε την ήπια πολεοδομική ανάπτυξη, την δημιουργία πάρκου που θα έφθανε μέχρι την θάλασσα και την διατήρηση  του σημερινού αεροδιαδρόμου (που δεν αποκτώνται, ούτε κατασκευάζονται εύκολα!) και την δημιουργία μικρού αεροπορικού τέρμιναλ (στο υπάρχον και διατηρητέο κτίσμα του ανατολικού τέρμιναλ σχεδίασης Ero Saarinen) για την εξυπηρέτηση αποκλειστικά ιδιωτικών αεροπλάνων. Μια τέτοια λύση θα εξασφάλιζε σταθερά έσοδα με μικρή σχετικά όχληση, ενώ ταυτόχρονα η ύπαρξη ενός δεύτερου αεροδιαδρόμου θα ενίσχυε την μεταφορική ασφάλεια, πράγμα απαραίτητο για μια πόλη 5 εκατομμυρίων κατοίκων.