οι τιμές του Brent να είχαν αυξηθεί πάνω από τα $70 το βαρέλι, στις αρχές Απριλίου και να διατηρούνται στα επίπεδα αυτά μέχρι τα τέλη Μαΐου. Όχι ότι οι ανησυχίες για την πετρελαϊκή προσφορά έχουν τώρα εξαλειφθεί, καθώς οι τιμές του αργού, χθες (13/6) αυξήθηκαν, αρχικά κατά 4% μετά την είδηση για επιθέσεις σε δύο δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν, πριν μειωθούν ελαφρώς στα τέλη των συναλλαγών.
Τώρα, η κύρια εστίαση έγκειται στην παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου, καθώς το οικονομικό κλίμα υποχωρεί. Τον περασμένο Μάιο, ο ΟΟΣΑ δημοσίευσε μια μελέτη, η οποία προβλέπει μία αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 3.2% το 2019, δηλαδή, χαμηλότερη από την προηγούμενη πρόβλεψή του. Η ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου υποχώρησε στον πιο αργό ρυθμό του από τη χρηματοπιστωτική κρίση πριν από δέκα χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία του Ολλανδικού Γραφείου Ανάλυσης της Οικονομικής Πολιτικής (the Netherlands Bureau of Economic Policy Analysis).
Γενικά, οι προοπτικές για την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου το 2019 έχουν υποβαθμιστεί, λόγω της επιδείνωσης των προβλέψεων για το παγκόσμιο εμπόριο, αν και τα μέτρα στήριξης της οικονομίας και οι αναπτυσσόμενες χώρες αναμένεται να ενισχύσουν την ανάπτυξη το 2020. Πιο συγκεκριμένα, ο IEA αναθεώρησε προς τα κάτω την εκτίμησή του για την αύξηση της πετρελαϊκής ζήτησης το 2019, κατά 100,000 βαρέλια στα 1.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, αλλά τονίζει ότι θα ανέβει στα 1.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, το 2020.
Οι συνέπειες για τη παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση καθίστανται εμφανείς. Το Α’ τρίμηνο του 2019, η ανάπτυξη ήταν μόλις 0.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, έναντι ενός πολύ ισχυρού Α’ τριμήνου το 2018, σημειώνοντας τη χαμηλότερη τριμηνιαία επίδοση από το Δ’ τρίμηνο του 2011. Η κύρια αδυναμία εντοπίστηκε στις χώρες του ΟΟΣΑ, όπου η πετρελαϊκή ζήτηση μειώθηκε κατά 0.6 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Υπήρξαν διάφοροι παράγοντες για αυτό, όπως ο θερμός χειμώνας στην Ιαπωνία, η επιβράδυνση της δραστηριότητας της πετροχημικής βιομηχανίας στην Ευρώπη και η μέτρια ζήτηση για βενζίνη και ντίζελ στις ΗΠΑ, με την επιδείνωση των εμπορικών προοπτικών να αποτελεί κοινή συνισταμένη σε όλες τις περιοχές. Αντίθετα, οι χώρες που δεν ανήκουν στον ΟΟΣΑ είδαν μια αύξηση της πετρελαϊκής ζήτησης κατά 0.9 εκατ. βαρέλια την ημέρα, αν και τα πρόσφατα στοιχεία για την Κίνα δείχνουν ότι η αύξηση τον Απρίλιο ήταν της τάξεως των 0.2 εκατ. βαρελιών ημερησίως. Το Β’ τρίμηνο του 2019, παρατηρούμε μία αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης κατά 0,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, χαμηλότερη σε σχέση με την Έκθεση του ΙΕΑ τον περασμένο μήνα.
Ωστόσο, προς το παρόν, υπάρχει αισιοδοξία ότι το Β’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους και το 2020, θα υπάρξει βελτίωση της εικόνας της παγκόσμιας οικονομίας. Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι ο παγκόσμιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα ανακάμψει στο 3.4% το επόμενο έτος, υποθέτοντας ότι οι εμπορικές διαφορές θα επιλυθούν και ότι θα επιτευχθεί ανοικοδόμηση της χαμένης εμπιστοσύνης. Αυτό υποδηλώνει ότι η παγκόσμια αύξηση της ζήτησης πετρελαίου θα έχει περιθώρια ανάκαμψης από τα 1.2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, το 2019, στα 1.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2020, αναφέρει ο ΙΕΑ.
Η κάλυψη της αναμενόμενης αύξησης της πετρελαϊκής ζήτησης είναι απίθανο να αποτελέσει πρόβλημα. Η άφθονη πετρελαϊκή προσφορά θα είναι διαθέσιμη από τις χώρες εκτός του OPEC. Οι ΗΠΑ θα συνεισφέρουν το 90% της φετινής αύξησης της πετρελαϊκής προσφοράς, της τάξεως των 1.9 εκατ. βαρελιών την ημέρα και το 2020 η ανάπτυξη των χωρών εκτός του OPEC θα είναι σημαντικά υψηλότερη, στα 2.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα, με τα κέρδη των ΗΠΑ να υποστηρίζονται από τη σημαντική συνεισφορά της Βραζιλίας, του Καναδά και της Νορβηγίας.
Αργότερα αυτό τον μήνα, οι υπουργοί πετρελαίου της Συμφωνίας της Βιέννης αναμένεται να συζητήσουν την τύχη της συμφωνίας για την πετρελαϊκή παραγωγή τους. Οι υπουργοί θα τονίσουν ότι τα αποθέματα πετρελαίου του ΟΟΣΑ παραμένουν στα επίπεδα των 16 εκατ. βαρελιών, ήτοι, υψηλότερα από τον πενταετή μέσο όρο. Ωστόσο, θα σημειώσουν, επίσης, ότι, αν και το Α’ τρίμηνο του 2019 η αδύναμη ζήτηση συνέβαλε στη δημιουργία ενός πλεονάσματος της τάξεως των 1.1 εκατ. βαρελιών την ημέρα, το Β’ τρίμηνο του 2019 η αγορά παρουσιάζει έλλειμμα κατά 0.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Το έλλειμμα οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι τον περασμένο Μάιο, οι χώρες της Συμφωνίας της Βιέννης μείωσαν την πετρελαϊκή παραγωγή κατά 0.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα, προσθέτει ο ΙΕΑ.
Το Γ’ τρίμηνο του 2019, η αγορά θα μπορούσε να λάβει περαιτέρω υποστήριξη από την αναμενόμενη ανάκαμψη της διυλιστικής δραστηριότητας. Πρόσφατα, τα υψηλά επίπεδα συντήρησης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, τα χαμηλά επίπεδα στην Ιαπωνία και την Κορέα και η ρύπανση του πετρελαίου στον αγωγό Druzhba, μέσω του οποίου διοχετεύεται πετρέλαιο προς την κεντρική και δυτική Ευρώπη, που είχε ως συνέπεια να διακοπεί η τροφοδοσία του αγωγού, συνέβαλαν στην ασθενή αύξηση της παγκόσμιας διυλιστικής παραγωγής. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει, καθώς, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΕΑ, η πετρελαϊκή τροφοδοσία τον Αύγουστο, θα μπορούσε να ανέλθει περίπου στα 4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, υψηλότερη από τον Μάιο. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερη στενότητα στις αγορές πετρελαίου, ιδίως αν επεκταθεί η Συμφωνία της Βιέννης και δεν υπάρξουν αλλαγές στις εξελίξεις που αφορούν το Ιράν και τη Βενεζουέλα. Βέβαια, πολλά εξαρτώνται από την πετρελαϊκή ζήτηση αργότερα μέσα στο έτος.
Ένα ξεκάθαρο μήνυμα, σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση του ΙΕΑ, είναι ότι όσον αφορά το 2020, αναμένεται να υπάρξει αυξημένη πετρελαϊκή προσφορά από τις χώρες εκτός του OPEC για την κάλυψη της απαιτούμενης ζήτησης, με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κάποιο σοβαρό γεωπολιτικό γεγονός (shock), ενώ οι χώρες του OPEC αναμένεται να έχουν πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα της τάξεως των 3.2 εκατ. βαρελιών την ημέρα. Αυτά θεωρούνται καλά νέα για τους καταναλωτές και την γενικότερη ευρωστία της σημερινής ευάλωτης παγκόσμιας οικονομίας, καθώς θα περιορίσει τη σημαντική ανοδική πίεση στις τιμές του πετρελαίου.
*επικεφαλής έρευνας ΙΕΝΕ