Η έκθεση της IPCC για τις επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου είχε προκαλέσει παγκόσμιο προβληματισμό τον Οκτώβριο, οπότε και δόθηκε στη δημοσιότητα για πρώτη φορά.
Έκπληξη προκάλεσε σε πολλούς επιστήμονες, αλλά και μέλη εθνικών αντιπροσωπειών η στάση των ΗΠΑ, Σαουδικής Αραβίας, Ρωσίας και Κουβέιτ, οι οποίες αντιτάχθηκαν στην υιοθέτηση της έκθεσης από τη Σύνοδο του Katowice.Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση της IPCC συντάχθηκε κατόπιν απόφασης της αντίστοιχης Συνόδου για την Κλιματική Αλλαγή του 2015.
Η έκθεση αναφέρει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη είναι πλέον εκτός ελέγχου, προσεγγίζοντας περισσότερο τους 3 παρά τους 1,5 βαθμούς Κελσίου που είχε τεθεί ως όριο - στόχος. Η επίτευξη του στόχου αυτού απαιτεί «ταχείες, εκτεταμένες και χωρίς προηγούμενο αλλαγές σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας», υπογραμμίζει η έκθεση. Προκειμένου η αύξηση της θερμοκρασίας να περιοριστεί στους 1,5 βαθμούς Κελσίου κατά τον αιώνα που διανύουμε, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα πρέπει να μειωθούν κατά 45% μέχρι το 2030, υπογραμμίζει η μελέτη.
Η έκθεση, που παρουσιάστηκε αρχικά στο Incheon της Νότιας Κορέας, είχε άμεσο αντίκτυπο και χαιρετήθηκε από πολιτικούς σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, οι διαπραγματευτές στο Katowice ήρθαν αντιμέτωποι με την άρνηση της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΠΑ, της Ρωσίας και του Κουβέιτ να υιοθετηθεί από τη Σύνοδο το κείμενο της έκθεσης. Αντίθετα, πρότειναν οι αποφάσεις της Συνόδου να χρησιμοποιήσουν ένα λιγότερο δεσμευτικό λεξιλόγιο, αναφέροντας ότι η Σύνοδος «λάβει υπόψη» της την έκθεση.
Η Σαουδική Αραβία είχε εγείρει αντιδράσεις μέχρι το τελευταίο λεπτό στην Κορέα προκειμένου να ‘στρογγυλέψει’ τα συμπεράσματα της έκθεσης, αλλά τελικά ενέδωσε. Ωστόσο, όπως αποδείχτηκε, μετέφερε τις αντιρρήσεις της στην Πολωνία.
Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του το βρετανικό BBC, η αντιπαράθεση συνεχίστηκε για ώρες στο Katowice, με τους διαπραγματευτές των εθνικών αντιπροσωπειών να προσπαθούν να συμφωνήσουν σε μια συμβιβαστική διατύπωση. Ωστόσο, κανένα από τα αντιπαρατιθέμενα μέρη δεν υποχώρησε και χωρίς την ομόφωνη έγκριση του σώματος, σύμφωνα με τους κανόνες του ΟΗΕ, η υιοθέτηση του κειμένου έπρεπε να απορριφθεί.
Πολλές χώρες εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για το αποτέλεσμα. «Δεν πρόκειται για τη μία ή την άλλη λέξη, το ζήτημα είναι να είμαστε σε θέση να υιοθετήσουμε μια έκθεση της οποίας την εκπόνηση είχαμε αποφασίσει οι ίδιοι», δήλωσε η Ruenna Haynes από το St Kitts και Nevis. «Αν υπάρχει κάτι γελοίο στη συζήτηση είναι το γεγονός ότι δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε την έκθεση», σημείωσε καταχειροκροτούμενη.
Επιστήμονες και μέλη περιβαλλοντικών οργανώσεων ήταν επίσης εξαιρετικά απογοητευμένοι από το αποτέλεσμα.
«Είμαστε πραγματικά θυμωμένοι και θεωρούμε απεχθές το ότι μερικές χώρες απορρίπτουν τα μηνύματα και τις συνέπειες που αντιμετωπίζουμε με το να μην αποδέχονται το αναμφισβήτητο και να μην λαμβάνουν μέτρα», δήλωσε ο Yamide Dagnet από το World Resources Institute και πρώην διαπραγματευτής του Ηνωμένου Βασιλείου για το κλίμα.
Άλλοι επεσήμαναν ότι η Σαουδική Αραβία και οι ΗΠΑ υποστήριξαν την έκθεση όταν δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο. Φαίνεται ότι Ριάντ και Ουάσινγκτον άλλαξαν στάση, όταν αντιλήφθηκαν τις πολιτικές συνέπειες που θα είχε η υιοθέτηση της έκθεσης από ένα σώμα του ΟΗΕ.
«Η επιστήμη του κλίματος δεν είναι πολιτικό ποδόσφαιρο», δήλωσε η Camilla Born από το E3G, think tank για το κλίμα. «Όλες οι κυβερνήσεις του κόσμου -συμπεριλαμβανομένης αυτής της Σαουδικής Αραβίας- συμφώνησαν με την έκθεση και εμείς αξίζουμε την αλήθεια. Η Σαουδική Αραβία δε μπορεί να διαφωνήσει με τη φυσική, το κλίμα θα συνεχίσει να αλλάζει», πρόσθεσε.