Η Σαουδική Αραβία και Πάλι στο ''Τιμόνι'' των Τιμών του Πετρελαίου

Η Σαουδική Αραβία και Πάλι στο Τιμόνι των Τιμών του Πετρελαίου
του Πάνου Μουρδουκούτα
Τρι, 3 Ιουλίου 2018 - 09:11

Η Σαουδική Αραβία έχει πια και πάλι υπό τον έλεγχό της την αγορά του πετρελαίου. Το Ριάντ δηλώνει έτοιμο να αυξήσει την παραγωγή προκειμένου να σταθεροποιήσει τις τιμές του "μαύρου χρυσού".

Οι σχετικές πληροφορίες μεταδόθηκαν τόσο από το πρακτορείο Reuters, όσο και από τη σαουδαραβική εφημερίδα Gazette μέσα στο σαββατοκύριακο.

Η επιστροφή του βασιλείου στον παλιό του ρόλο δεν συνέβη τυχαία. Αποτελεί μέρος ενός σχεδίου που ανάγεται πίσω στον Σεπτέμβριο του 2016, όταν η ενίσχυση της παραγωγής στις ΗΠΑ άρχισε να πιέζει προς τα κάτω τις τιμές του πετρελαίου.

Όπως σημειώναμε τότε, η Σαουδική Αραβία εκπόνησε ένα σχέδιο προς παραπλάνηση των traders το πετρέλαιο και των επενδυτών.

Αυτή τουλάχιστον θα ήταν η εντύπωση που θα είχε κανείς εάν άκουγε τον - νεοδιορισθέντα τότε - υπουργό Πετρελαίου της αραβικής χώρας. Με τις δηλώσεις του, ο Σαουδάραβας αξιωματούχος τη μία ημέρα οδηγούσε τις αγορές πετρελαίου σε άνοδο, την άλλη σε πτώση και την τρίτη ξανά σε άνοδο.

Αυτού του τύπου η ρητορική είναι τμήμα ενός ευρύτερου παιχνιδιού του Ριάντ, με στόχο τον έλεγχο της αγοράς πετρελαίου. Πρόκειται για ένα παιχνίδι το οποίο άρχισε πίσω στη δεκαετία του '70, όταν και το βασίλειο ξεπέρασε τις ΗΠΑ και κατέστη ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον πλανήτη.

Το Ριάντ έπαιξε το συγκεκριμένο παιχνίδι με πολλούς τρόπους. Κάποιες φορές σαν συμπληρωματική εξισορροπητική παραγωγός (swing producer), καλύπτοντας κενά τα οποία άνοιγαν τα έκτακτα ελλείμματα στην παραγωγή μεγάλων διεθνών "παικτών", ώστε να σταθεροποιεί τις τιμές.

Αυτό ακριβώς συνέβη τη δεκαετία του '70. Το βασίλειο κάλυψε το κενό της πτώσης της παραγωγής πετρελαίου εκ μέρους των ΗΠΑ, το κενό μεταξύ 1978-1980 εξαιτίας της ιρανικής επανάστασης, καθώς και τα κενά που άνοιξε στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου ο πόλεμος Ιράκ - Κουβέιτ.

Άλλες φορές, η Σαουδική Αραβία έπαιξε το παιχνίδι σαν μαχητής, χρησιμοποιώντας το πετρέλαιο ως όπλο ενάντια σε χώρες που υπέσκαπταν την πολιτική της στον χώρο της Μέσης Ανατολής. Όπως για παράδειγμα με το πετρελαϊκό εμπάργκο του 1973-74, το οποίο αποτελούσε προσπάθεια να τιμωρηθούν οι χώρες που συντάχθηκαν με το Ισραήλ, μεταξύ αυτών και οι φιλικές προς τη Σ. Αραβία ΗΠΑ.

Το 2015-16, το Ριάντ έπαιξε το παιχνίδι του άτεγκτου ανταγωνιστή, αρνούμενη να περικόψει την παραγωγή πετρελαίου και να "φρενάρει" το πλεόνασμα μαύρου χρυσού στην αγορά που είχε δημιουργηθεί από την χαμηλή ζήτηση και την αυξημένη παραγωγή των ΗΠΑ, καθώς και την επιστροφή του Ιράν στις παγκόσμιες αγορές.

Αυτή τη φορά, ωστόσο, υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Είναι οι ΗΠΑ και όχι η Σαουδική Αραβία ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου. Αυτό σημαίνει ότι, εάν το Ριάντ δεν καταφέρει να οδηγήσει εκτός αγοράς κάθε Αμερικανό παραγωγό, δεν θα μπορεί να παίζει πλέον με επιτυχία καμία από τις τρεις αυτές πλευρές του παιχνιδιού και να οδηγήσει ψηλά τις τιμές του πετρελαίου πριν την αρχική δημόσια προσφορά της Aramco.

Αυτός είναι, κατά τη γνώμη μου και ο λόγος που η Σαουδική Αραβία ανέπτυξε τη νέα στρατηγική του Σεπτεμβρίου του '16 ώστε να μπερδέψει τους εμπορευόμενους πετρέλαιο και τους επενδυτές πριν προχωρήσει στην επόμενη κίνησή της, δηλαδή να οδηγήσει τις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες, είτε συμμετέχουν στον ΟΠΕΚ είτε όχι, να μειώσουν την παραγωγή, σε μια περίοδο κατά την οποία κάτι τέτοιο θα ευχαριστούσε τις αγορές, λόγω της υπερπροσφοράς στις αγορές πετρελαίου.

Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά. Την περίοδο 1997-99, το βασίλειο και πάλι προκάλεσε μια ανάλογη σύγχυση, οδηγώντας την αγορά πετρελαίου σε εντυπωσιακά σκαμπανεβάσματα: μια μεγάλη πτώση στις αρχές του 1997, την οποία ακολούθησε ένα άλμα στις αρχές του ίδιου έτους, το οποίο κράτησε μέχρι τις αρχές του 2000.

Όπως φαίνεται, το παιχνίδι της σύγχυσης των αγορών πετρελαίου δούλεψε τότε και μοιάζει να δουλεύει και τώρα. Ο λόγος, μεταξύ άλλων, είναι και η απουσία ακριβών στοιχείων σχετικά με τις ποσότητες που παράγει η Σαουδική Αραβία.

"Υπάρχει μια επίμονη έλλειψη συμφωνίας μεταξύ των εκτιμήσεων της σαουδαραβικής Aramco, της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας, της αμερικανικής EIA/DOE και της ετήσιας έκθεσης της BP για την ποσότητα του σαουδαραβικού αρού που παρήχθη κάθε χρόνο μεταξύ 1988 και 2004", γράφει ο Matthew R. Simmons στο Twilight In the Desert (2005). "Οι αποκλίσεις μεταξύ αυτών των πηγών αναδεικνύουν την αβεβαιότητα γύρω από τις ποσότητες που παράγει η Σαουδική Αραβία".

 

(capital.gr)