Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει κατηγορήσει τον ΟΠΕΚ ότι "το ξανακάνει" για δεύτερη φορά μέσα σε δύο μήνες, μέσω του αγαπημένου του διπλωματικού καναλιού των 280 χαρακτήρων. Σε τι ακριβώς αναφέρεται, δεν διευκρίνισε ποτέ.
Με μπερδεύει λίγο πάντα τι εννοεί πραγματικά ο κόσμος όταν κατηγορεί τον ΟΠΕΚ πως αυξάνει τεχνητά την τιμή του πετρελαίου. Ο ΟΠΕΚ δεν την καθορίζει - και δεν το έχει κάνει εδώ και πάνω από 30 χρόνια. Ίσως ο πρόεδρος διαφωνεί με το γεγονός ότι κάποια κράτη μέλη του Οργανισμού έχουν δαπανήσει εκατομμύρια δολάρια για να δημιουργήσουν παραγωγική ικανότητα που δεν χρησιμοποιούν. Εάν το δούμε από άλλη σκοπιά, το πλεόνασμα είναι μια ζωτικής σημασίας δικλείδα ασφαλείας σε περίπτωση ξαφνικής απώλειας προσφοράς - όπως αυτή που σημειώθηκε όταν στρατιωτικές δυνάμεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ εισέβαλαν στο Ιράκ το 2003, ή όταν αντάρτες υποστηριζόμενοι από τη Δύση ανέτρεψαν τον Μουαμάρ Αλ Καντάφι της Λιβύης το 2011. Η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του ΟΠΕΚ έχει χρησιμοποιηθεί για να αντισταθμίσει τις αιφνίδιες διακοπές της προσφοράς πιο πολλές φορές από ό,τι το στρατηγικό απόθεμα πετρελαίου της Αμερικής.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο ο ΟΠΕΚ θα έπρεπε να αντλεί τόσο πετρέλαιο όσο επιθυμεί ο Πρόεδρος Τραμπ, ή οποιοσδήποτε άλλος. Ο Οργανισμός υπάρχει για να φροντίζει τα συμφέροντα των μελών του. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να θεωρούν ότι ο κατευνασμός των ΗΠΑ είναι προς το συμφέρον τους. Άλλοι ξεκάθαρα δεν πιστεύουν κάτι τέτοιο.
Πριν από λιγότερο από δύο χρόνια ο υποψήφιος σύμβουλος ενέργειας του Τραμπ, Harold Hamm δήλωσε στο Bloomberg Businessweek ότι ο ΟΠΕΚ είναι εκτός παιχνιδιού. Λίγο πάνω από ένα μήνα αργότερα ο ίδιος άνθρωπος δήλωσε ότι είναι ώρα για τον εκτός παιχνιδιού ΟΠΕΚ να συμφωνήσει σε πάγωμα της παραγωγής για να δώσει ώθηση στις τιμές.
Κανείς δεν περιμένει από τους πολιτικούς ή τους συμβούλους τους να είναι συνεπείς. Και το πετρέλαιο στα 67 δολάρια το βαρέλι είναι πολύ διαφορετικό από το πετρέλαιο στα 46 δολάρια. Τότε, η παραγωγή πετρελαίου των ΗΠΑ από σχιστόλιθο βρισκόταν σε πτωτική τροχιά και χρειαζόταν έναν σωτήρα. Βρήκε έναν στο πρόσωπο του τότε διαδόχου του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας Πρίγκιπα Mohammed Bin Salman και του υπουργού Πετρελαίου Khalid al-Falih, που αντέστρεψαν την πολιτική "αντλήστε κατά βούληση" του βασιλείου και άρχισαν να βάζουν τις τιμές σε τροχιά ανάκαμψης.
Τώρα η Σαουδική Αραβία βρίσκεται για άλλη μια φορά στην πρώτη γραμμή μιας ομάδας χωρών του ΟΠΕΚ που καλούν τα άλλα κράτη-μέλη να πράξουν όπως επιθυμεί η Αμερική - αυτή τη φορά αυξάνοντας την παραγωγή. Η μεταστροφή έρχεται λίγο μετά τη δήλωση του Αl-Falih πριν από οκτώ εβδομάδες ότι η δουλειά του ΟΠΕΚ να ισορροπήσει την αγορά δεν έχει τελειώσει και πως ο περιορισμός της παραγωγής πρέπει να είναι παρατεταμένος.
Τι άλλαξε σε αυτές τις οκτώ εβδομάδες; Οι προοπτικές για την προσφορά του ιρανικού πετρελαίου. Η απόφαση του Τραμπ να αποσυρθεί από τη συμφωνία για τα πυρηνικά και να επιβάλει εκ νέου κυρώσεις θα μειώσει τον όγκο του αργού που διατίθεται από τη χώρα κατά άγνωστη ποσότητα.
Εκτιμώ ότι η ποσότητα του ιρανικού πετρελαίου που θα τεθεί εκτός αγοράς θα είναι περισσότερη από όση ήταν την προηγούμενη φορά που ίσχυαν οι κυρώσεις –ακόμη και χωρίς την απαγόρευση της ΕΕ που συνόδευε τον περιορισμό των ΗΠΑ την τελευταία φορά. Οι αναλυτές αρχίζουν τώρα να αναβαθμίζουν τις προβλέψεις τους για τη δυνητική απώλεια παραγωγής.
Ο περιορισμός θα είναι πιο μεγάλος από ό,τι υπό τον Πρόεδρο Ομπάμα - με στόχο τις εξαγωγές ιρανικού συμπυκνώματος, καθώς και αργού πετρελαίου. Οι ιδιοκτήτες δεξαμενόπλοιων και οι ασφαλιστές ενδέχεται να αντιδρούν ήδη στην επιβολή κυρώσεων, πριν καν τεθούν σε ισχύ.
Είναι ο φόβος ότι ο κόσμος ετοιμάζεται να χάσει έως και ένα εκατομμύριο βαρέλια ιρανικών εξαγωγών ημερησίως έως τα τέλη του έτους, και, ενδεχομένως, επιπλέον 500.000 βαρέλια από τη Βενεζουέλα, που έχει οδηγήσει τις τιμές του πετρελαίου υψηλότερα –όχι ο ΟΠΕΚ.
(Bloomberg / capital.gr)