Θετικό ισοζύγιο δαπάνης εμφανίζουν για πρώτη φορά οι
δαπάνες για εκπαίδευση και για λογαριασμούς ΔΕΚΟ, και η τάση αυτή διεύρυνσης της δαπάνης για την εξασφάλιση αγαθών
κοινωνικού χαρακτήρα (υγεία, εκπαίδευση, λογαριασμοί κοινής ωφέλειας) αποτελεί
εν δυνάμει συντελεστή διάρρηξης του κοινωνικού ιστού και θα πρέπει να
αναστραφεί. Αυτό τονίζεται, μεταξύ άλλων, σε έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών
Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες των νοικοκυριών για το
2015.
Συντριπτικά αρνητικές, εξάλλου, σύμφωνα με την Συνομοσπονδία,
είναι οι προσδοκίες των νοικοκυριών καθώς το 70% αναμένει επιδείνωση της
οικονομικής του κατάστασης και μόνο το 5,1% προσδοκά σε βελτίωση των
οικονομικών του δυνατοτήτων.
Βλ. εδώ: Ανακοίνωση ΓΣΕΒΕΕ σχετικά με την έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της
ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες των νοικοκυριών για το 2015
Ας σημειωθεί ότι, σε συνάντηση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνου
Σκουρλέτη με τον Πρόεδρο της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών
Εμπόρων Ελλάδας Γιώργο Καββαθά και τον Πρόεδρο της ΔΕΗ Μανώλη Παναγιωτάκη, η
οποία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 3 Φεβρουαρίου 2016, στο υπουργείο,
παρουσιάστηκαν οι μειώσεις στα επαγγελματικά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος της
Χαμηλής και Μέσης Τάσης έως 10%, για τους συνεπείς καταναλωτές, ακόμη και αν
έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, αρκεί να αποπληρώνουν κανονικά τις δόσεις, σύμφωνα με
τις αποφάσεις του ΔΣ της ΔΕΗ.
Εκτιμάται ότι περίπου 1,2 εκατ. πελάτες της ΔΕΗ μπορούν να επωφεληθούν από
την έκπτωση, την οποία πάντως σε μεγάλο βαθμό έχει επιβάλει ο ανταγωνισμός,
καθώς η Επιχείρηση χάνει συνέχεια πελάτες στην κατηγορία αυτή των καταναλωτών
λόγω των πιο οικονομικών τιμολογίων που προσφέρουν οι ιδιωτικές εταιρείες
παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ΓΣΕΒΕΕ κατέθεσε, επίσης, τις θέσεις της για το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση
κατ’ οίκον», όπως και άλλα ζητήματα που σχετίζονται με την ομαλή λειτουργία των
μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Το νέο «Εξοικονομώ Κατ' Οίκον», το πρόγραμμα
για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, βρίσκεται σε φάση αναμόρφωσης.
Επισημαίνεται, επίσης, στην έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών
Επιχειρήσεων, ότι αποτελεί αρνητικό γεγονός το
εύρημα ότι τα νοικοκυριά αύξησαν για δεύτερο συνεχόμενο έτος την ιδιωτική τους
δαπάνη για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, λόγω προφανώς της αύξησης της ιδιωτικής
συμμετοχής και της μείωσης της δημόσιας δαπάνης στην υγεία.
Γενικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας της ΓΣΕΒΕΕ,
το 94,2% των νοικοκυριών παρουσίασε σημαντική μείωση των εισοδημάτων μετά το
ξέσπασμα της κρίσης, με σαφέστατη την τάση διεύρυνσης της ανισότητας υπέρ του
1% του πληθυσμού. Μάλιστα, μείωση εισοδημάτων καταγράφηκε και μέσα στο 2015 για
το 77,9% των νοικοκυριών.
Ακόμη, πάνω από 1 στα 3 νοικοκυριά δηλώνουν ότι διαβιούν
με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που βρίσκεται στην κατώτερη εισοδηματική
κλίμακα (36,3% δηλώνουν εισόδημα <10,000€). Η φτωχοποίηση της ελληνικής
κοινωνίας συνεχίστηκε και το 2015, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης σε
σχέση με το 2013 και το 2014.
Επίσης, πάνω από 1 στα 3 νοικοκυριά δηλώνουν ότι διαβιούν
με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που βρίσκεται στην κατώτερη εισοδηματική
κλίμακα (36,3% δηλώνουν εισόδημα <10,000€). Η φτωχοποίηση της ελληνικής
κοινωνίας συνεχίστηκε και το 2015, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς αύξησης σε
σχέση με το 2013 και το 2014.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 33,9% των νοικοκυριών, δηλαδή
πάνω από 1 εκ. νοικοκυριά έχουν στην οικογένεια ένα τουλάχιστο άτομο σε
ανεργία. Το ποσοστό της μακροχρόνιας ανεργίας αγγίζει το 80% του συνολικού
αριθμού των ανέργων.
Προκύπτει επίσης, ότι οι ανισότητες που είχαν διαμορφωθεί
καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης παραμένουν αναλλοίωτες και μέσα στο 2015, ενώ
πληθώρα νέων ρυθμίσεων του τρίτου προγράμματος έχει ήδη προσθέσει βάρη στους
οικογενειακούς προϋπολογισμούς και τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι το
80% των ελληνικών νοικοκυριών διαβιεί με πολύ χειρότερους όρους (ποσοτικούς και
ποιοτικούς) σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα.
Τα στοιχεία αποτυπώνουν με το πιο ανάγλυφο τρόπο ότι τα
ελληνικά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες στην αντιμετώπιση των
καθημερινών υποχρεώσεων. Ασφαλώς οι επιβαρύνσεις του δεύτερου μνημονίου που
διατηρήθηκαν, καθώς και άλλες που προστέθηκαν με το νέο τρίτο μνημονιακό
πρόγραμμα, επιδεινώνουν τις προοπτικές της εγχώριας ζήτησης, της κατανάλωσης
και το επίπεδο διαβίωσης. Μάλιστα, ρυθμίσεις όπως η άρση της αναστολής
πλειστηριασμών, η αύξηση των φόρων και εισφορών, οι πρόσθετες επιβαρύνσεις που
προβλέπει το νέο ασφαλιστικό αναμένεται να συρρικνώσουν περαιτέρω την δυνητική
κατανάλωση.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το εύρημα της έρευνας σύμφωνα
με το οποίο οι συντάξεις για το 51,8% των νοικοκυριών αποτελούν την κυριότερη
πηγή εισοδήματος ενώ το αντίστοιχο ποσοστό το 2012 ήταν 42,3%. Αν μάλιστα
συνδυαστεί με το γεγονός ότι τα νοικοκυριά που δηλώνουν εισοδήματα από
επιχειρηματική δραστηριότητα ως κύρια πηγή εισοδήματος ανέρχονται μόλις στο
6,1% (από 12,6% το 2012) γίνεται εμφανής η σοβαρή συρρίκνωση της
επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Το πρόβλημα της υπερχρέωσης, της φτώχειας και της
κοινωνικής αποστέρησης στην Ελλάδα υπήρξε αντικείμενο εκτεταμένου διαλόγου στην
πρόσφατη επίσκεψη εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ στη χώρα. Στις συναντήσεις με τους
κοινωνικούς εταίρους που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα στις αρχές Δεκεμβρίου
2015, υπογραμμίστηκε η ανάγκη να αποκατασταθεί σύντομα η μακροοικονομική
ισορροπία με ταχεία συμφωνία για την απομείωση του χρέους και να ληφθούν μέτρα
για την κοινωνική συνοχή και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Το επόμενο διάστημα η κυβέρνηση θα κληθεί να λάβει μέτρα
που θα πρέπει να ισορροπούν ανάμεσα στο στόχο της δημοσιονομικής σταθερότητας
και στην αδήριτη ανάγκη αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων. Όπως τονίζει
σε σχετική ανακοίνωση η Γενική Συνομοσπονδία
Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας, οι θέσεις της παραμένουν
σταθερά υπέρ της παράλληλης διαμόρφωσης ενός εθνικού σχεδίου για την ανάπτυξη
και την παραγωγική ανασυγκρότηση με κίνητρα για τη μικρομεσαία
επιχειρηματικότητα και την απασχόληση και ενός πλαισίου ρυθμίσεων που θα
διασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή και δε θα εντείνουν τον κοινωνικό
αυτοματισμό.