Στις κορυφαίες υποθέσεις με τις οποίες ασχολήθηκε το
2014 η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν συγκαταλέγεται η πώληση του
ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη
Socar.
Στην ετήσια αναφορά της για τα πεπραγμένα του 2014, η
DG
Comp επισημαίνει ότι η ενδεχόμενη
πώληση του ΔΕΣΦΑ, που είναι ο Διαχειριστής του εθνικού δικτύου μεταφοράς
φυσικού αερίου και λειτουργός του μοναδικού τέρμιναλ
LNG, προσκρούει στους κοινοτικούς
κανόνες περί ανταγωνισμού και ενδέχεται να οδηγήσει σε ακριβότερες τιμές φυσικού
αερίου για τους καταναλωτές. Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η παράλληλη συμμετοχή
της κρατικής
Socar
στην κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ, που θα τροφοδοτήσει με φυσικό αέριο την Ευρώπη
από το 2019, συνιστά εμπόδιο σε αυτήν την προοπτική, καθώς η αζέρικη εταιρία συνδυάζει
και το ρόλο του προμηθευτή και του λειτουργού των υποδομών δικτύων. Με αυτό το
σκεπτικό η
DG
Comp
αιτιολογεί
την εις βάθος έρευνα που ξεκίνησε στα τέλη του περασμένου έτους και η οποία
συνεχίζεται, χωρίς να δίνει άλλες λεπτομέρειες.
Επί της ουσίας, αυτό που προκύπτει από τη
συγκεκριμένη αναφορά της
DG
Comp
είναι η αταλάντευτη βούληση της να μην επιτρέψει να προχωρήσει η πώληση του
ΔΕΣΦΑ, με τα δεδομένα του αρχικού διαγωνισμού.
Σύμφωνα με την Έκθεση, οι κύριες προκλήσεις με τις
οποίες ήρθε αντιμέτωπη το 2014 η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού στον τομέα της
ενέργειας, ήταν οι αυξημένες τιμές, ο αργός ρυθμός των επενδύσεων και η
ασφάλεια του εφοδιασμού, ως συνέπεια της έλλειψης ανταγωνισμού, με αιχμή την
ανεπαρκή διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, ειδικά στην Ανατολική Ευρώπη, όπως
προέκυψε κι από τα
stress
test.
Αντίθετα, διαπιστώνεται σημαντική πρόοδος στην ενοποίηση της ηλεκτρικής αγοράς,
καθώς 16 κράτη-μέλη έχουν υιοθετήσει ήδη το μοντέλο σύζευξης των αγορών, το
οποίο διασφαλίζει την αποδοτικότερη χρήση των διασυνοριακών υποδομών και
διευκολύνει τη σύγκληση των τιμών. Ωστόσο, επισημαίνεται η ανάγκη να ενισχυθούν
περαιτέρω οι επενδύσεις σε διασυνοριακές υποδομές, ώστε να αξιοποιηθούν πλήρως
τα οφέλη από την ενοποίηση των αγορών.
Η αρμόδια Επίτροπος Ανταγωνισμού Margrethe Vestager
στο εισηγητικό σημείωμα της για την Έκθεση τονίζει ότι «γνωρίζουμε ότι πολλοί
ευρωπαίοι πολίτες αλλά και επιχειρήσεις ταλαιπωρούνται από τις συνέπειες που
συνεπάγεται η έλλειψη ανταγωνισμού στην ενέργεια, σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα
επιλογής προμηθευτή και των τιμών». Για το λόγο αυτό κύρια προτεραιότητα της
DG
Comp είναι η προώθηση της Ενεργειακής
Ένωσης και προς αυτήν την κατεύθυνση διαμηνύει ότι θα λειτουργήσει ως ανάχωμα
σε εθνικές πολιτικές που δεν προσαρμόζονται στην επίτευξη του στόχου αυτού,
αλλά και σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, που μπορεί, επίσης, να σταθούν
εμπόδιο.
Ως ενδεικτικά παραδείγματα της πολιτικής της Γενικής
Διεύθυνσης παρατίθενται: η παρέμβαση της για τον έλεγχο των μηχανισμών διασφάλισης
ισχύος σε κράτη-μέλη, τον περασμένο Απρίλιο, ώστε να ελεγχθεί αν νοθεύουν τον
ανταγωνισμό μεταξύ των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και το
διασυνοριακό εμπόριο. Η έρευνα αυτή συνεχίζεται. Επίσης, υπενθυμίζεται η
έγκληση της
Gazprom
για ενδεχόμενη κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στις αγορές της Κεντρικής
και Ανατολικής Ευρώπης, υπόθεση που, επίσης, συνεχίζεται να ερευνάται.
Στις παρεμβάσεις της
DG
Comp
πέρυσι
καταγράφονται και τα εξής:
-Πρόστιμο σε δύο Χρηματιστήρια Ενέργειας, το
Epex
Spot (Γαλλία) και το
Nord
Pool
Spot (Νορβηγία), με την αιτιολογία ότι
είχαν συμφωνήσει να μην ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τις υπηρεσίες
διαπραγμάτευσης άμεσης παράδοσης ηλεκτρικής ενέργειας στον ευρωπαϊκό οικονομικό
χώρο.
-Πρόστιμο στο ρουμανικό Χρηματιστήριο Ενέργειας
Opcom, γιατί έκανε κατάχρηση της
δεσπόζουσας θέσης του στην τοπική αγορά, εμποδίζοντας την είσοδο εμπόρων
ηλεκτρισμού εγκατεστημένων στην Ε.Ε. και δημιουργώντας τεχνητούς φραγμούς στην
είσοδο για περισσότερα από πέντε χρόνια.
-Κοινοποίηση αιτιάσεων στην
Bulgarian
Energy
Holding για υπόνοια κατάχρησης
δεσπόζουσας θέσης στη χονδρεμπορική αγορά, ενώ παράλληλα εξετάζεται κατά πόσο η
εταιρία, μαζί με τις θυγατρικές της,
Bulgargaz και
Bulgartransgaz, εμποδίζουν την
πρόσβαση ανταγωνιστών σε βασικές υποδομές φυσικού αερίου στη Βουλγαρία.
-Έρευνα σε εξέλιξη για τις δυνητικά παράνομες
πρακτικές, που σχετίζονται με τις τιμές αναφοράς για τα προϊόντα πετρελαίου και
βιοκαυσίμων που έχει θεσπίσει το
Platts.