Η δύσκαμπτη γραφειοκρατία των Βρυξελλών σε συνδυασμό
με την ελλιπή προετοιμασία της ελληνικής κυβέρνησης φαίνεται να οδηγούν σε
αδιέξοδο την υπόθεση της εξαγοράς του ΔΕΣΦΑ από τη
Socar. Το Αζερμπαϊτζάν επιδιώκει να έχει
ειδική σχέση με την Ε.Ε. χωρίς τα βαρίδια μιας Συμφωνίας Σύνδεσης και σε αυτό
το πλαίσιο δεν είναι διατεθειμένη να απεμπολήσει την ισχυρή εξουσία που θα της
έδινε το 66% του ΔΕΣΦΑ.
Παράγοντες που μίλησαν στο
energia.
gr επισημαίνουν ότι θα έπρεπε η
Ελλάδα να προβλέψει το πρόβλημα που θα ανέκυπτε με το μοναδικό, επί της ουσίας,
υποψήφιο επενδυτή για το ΔΕΣΦΑ, που προέρχεται από τρίτη χώρα, καθώς ήδη είχε
προηγηθεί το παράδειγμα της ΔΕΠΑ και να ξεκαθάριζε έγκαιρα τις προθέσεις της
Κομισιόν. Την ίδια στιγμή καταλογίζεται αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην Ε.Ε. για
τη στάση της στο όλο θέμα, με συνέπεια οι ρυθμίσεις που προτείνονται εκ των
υστέρων να μην γίνονται αποδεκτές. Η διαχείριση του θέματος αυτού θεωρείται ως
δείγμα της αποτυχημένης, όπως χαρακτηρίζεται, γενικότερης πολιτικής στον
ενεργειακό τομέα που ακολούθησε η απελθούσα Κομισιόν, με ενδεικτικότερο
παράδειγμα τη στρατηγική της για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, που οδήγησε σε
ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των ΑΠΕ και τη συνακόλουθη εκτίναξη των τιμολογίων
ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των επιδοτήσεων τους, γεγονός που επιβαρύνει την
ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και δυσχεραίνει την κάλυψη των
νοικοκυριών. Ανάλογη εικόνα αποτυχίας καταλογίζεται και στο στόχο
διαφοροποίησης των πηγών τροφοδοσίας της Ευρώπης.
Είναι σαφές πλέον, όπως διαμηνύεται από τις
Βρυξέλλες, ότι η Ε.Ε. δεν θα ήθελε μια εταιρία τρίτης χώρας, τη
Socar, να διαθέτει ρυθμιστικό
έλεγχο επί του ΔΕΣΦΑ. Οι λόγοι είναι
προφανείς. Στο βάθος καραδοκεί η
Gazprom
για τον
South
Stream. Μία λύση που θα μπορούσε να είχε
επιλεγεί είναι η υπογραφή δεσμευτικής συμφωνίας με το ελληνικό δημόσιο, που διατηρεί
το 34% , ώστε η λήψη αποφάσεων να είναι κοινή, με το δίκτυο του φυσικού αερίου
να παραμείνει υπό τον έλεγχο του πρώτου και οι επιχειρηματικές αποφάσεις να
είναι ευθύνη των αζέρων. Υπάρχει και μία ακόμη δυνατότητα, όπως υποστηρίζεται.
Να ακολουθηθεί το μοντέλο του βελγικού Διαχειριστή του Δικτύου, της
Fluxys
Belgium, όπου το βελγικό δημόσιο
διαθέτει μία μετοχή στην εταιρία, αλλά με αποφασιστικό λόγο για την ανάπτυξη
του και οι υπόλοιποι μέτοχοι, στους οποίους περιλαμβάνονται και Καναδοί (Caisse de dépôt et placement du Québec)
να αποφασίζουν για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρίας. Με τη
μοναδική, συμβολική, αυτή μετοχή το βελγικό δημόσιο έχει τη δυνατότητα να
μπλοκάρει οποιαδήποτε τυχόν απόφαση θα ήταν ασύμβατη με τα συμφέροντα και τις
ανάγκες του βελγικού συστήματος φυσικού αερίου.
Οι αζέροι, πάντως,
φαίνεται ότι χάνουν την υπομονή τους κι αυτό προκύπτει από τη συνέντευξη του
πρέσβη στην Αθήνα Ραχμάν Μουσταφάγιεφ σε κυριακάτικη εφημερίδα (
Realnews). Ούτε λίγο ούτε πολύ η
Socar
εμφανίζεται ως «σωτήρας» του ΔΕΣΦΑ, καθώς ο κ. Μουσταφάγιεφ υποστήριξε
ότι «έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομία της Ελλάδας» και ότι «καμία άλλη
ευρωπαϊκή εταιρία δεν πήρε το ρίσκο, δεν έλαβε μέρος στο διαγωνισμό για το
ΔΕΣΦΑ». Ο ίδιος ανέφερε ότι το
Αζερμπαϊτζάν δεν ενδιαφέρεται να ενταχθεί στην Ε.Ε., δεν επιδιώκει να
ακολουθήσει το μοντέλο μιας Συμφωνίας Σύνδεσης, όπως κάνουν άλλες χώρες, και
παρά το γεγονός ότι δήλωσε την προσήλωση της χώρας του στην ευρωπαϊκή νομοθεσία
και το τρίτο ενεργειακό πακέτο διαμήνυσε ξεκάθαρα ότι «δεν θα δεχθούμε κανένα
όρο με διακρίσεις εις βάρος μας, που θα περιόριζε τα δικαιώματα μας στο ΔΕΣΦΑ
και τον έλεγχο μας πάνω στα στρατηγικά ζητήματα της ανάπτυξης του». Κι ακόμη
πιο κατηγορηματικά είπε ότι «είναι μη αποδεκτό» η υποβάθμιση της
Socar
στο επίπεδο του ιδιοκτήτη με περιορισμένα δικαιώματα στο ΔΕΣΦΑ.
Σε κάθε περίπτωση, το
τι πρόκειται να συμβεί θα φανεί στις 29 Ιουλίου, οπότε αναμένεται η έγκριση από
την Κομισιόν της πιστοποίησης του ΔΕΣΦΑ. Θα δοθεί «πράσινο φως» ή θα υπάρξουν
υποσημειώσεις που θα μπλοκάρουν την πώληση;