ένας από τους βασικούς παράγοντες που καθορίζουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Η δημιουργία ενός σταθερού, λειτουργικού και επενδυτικά προβλέψιμου πλαισίου για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα είναι κρίσιμη για την επίτευξη της απανθρακοποίησης με όρους βιωσιμότητας για τις επιχειρήσεις. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει εργαστεί με συνέπεια και τεχνική επάρκεια στη διαμόρφωση του σχεδίου νόμου. Η βελτίωση ορισμένων διατάξεων θα συμβάλει στη μείωση του ενεργειακού κόστους, στην άρση στρεβλώσεων και στην προσέλκυση περισσότερων και ποιοτικότερων επενδύσεων, καθιστώντας την πρωτοβουλία αυτή ένα ουσιαστικό εργαλείο ενεργειακής και βιομηχανικής πολιτικής».
Το υπόμνημα
Στο υπόμνημά του, το ΕΒΕΑ αναγνωρίζει τη σημαντική θεσμική πρωτοβουλία του υπουργείου, τονίζοντας ότι το υπό επεξεργασία νομοσχέδιο αποτελεί κρίσιμο βήμα για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης και την ενίσχυση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας, ειδικά για κλάδους με περιορισμένες εναλλακτικές απανθρακοποίησης.
Όπως αναφέρεται, η ανάπτυξη των τεχνολογιών CCS/CCUS αποτελεί ουσιαστικό συμπλήρωμα στην εθνική κλιματική στρατηγική, ενώ η ορθή ρύθμιση της αγοράς ενέργειας - ιδίως της αποθήκευσης και της πρόσβασης σε φθηνή ενέργεια από ΑΠΕ - αποτελεί προϋπόθεση για τη μείωση του κόστους και την ομαλή λειτουργία του συστήματος. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η επιτυχία του νομοσχεδίου θα εξαρτηθεί από την αποσαφήνιση ορισμένων κρίσιμων σημείων, την αποφυγή ρυθμιστικών ασυμμετριών και την απλούστευση διαδικασιών ώστε να διασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση όλων των επιχειρήσεων. Για τον λόγο αυτό, προτείνει στοχευμένες διορθώσεις που θα επιτρέψουν τη δημιουργία ενός λειτουργικού, δίκαιου και επενδυτικά ώριμου πλαισίου, εστιάζοντας στη μείωση του ενεργειακού κόστους.
Οι κυριότερες παρατηρήσεις και προτάσεις του ΕΒΕΑ περιλαμβάνουν:
1. Απλούστευση και ασφάλεια δικαίου
• Αποφυγή διπλών διαδικασιών: Απαιτείται πλήρης εναρμόνιση της άδειας χρήσης διοξειδίου του άνθρακα με την περιβαλλοντική αδειοδότηση (ΑΕΠΟ), ώστε να αποφευχθούν οι διπλές διαδικασίες.
• Διαφάνεια μεταφοράς: Τυποποίηση και ψηφιοποίηση του πιστοποιητικού μεταφοράς CO₂, με ενιαίο μητρώο υπό την εποπτεία της ΡΑΑΕΥ και της ΕΔΕΥΕΠ.
• Μείωση ρίσκου: Θέσπιση μηχανισμών έγκαιρης αδειοδότησης και αντιμετώπισης διοικητικών καθυστερήσεων.
• Δικαίωμα οροτεραιότητας: Σαφής αποσαφήνιση του δικαιώματος προτεραιότητας, ώστε να συμπεριλαμβάνονται οι κοινοπραξίες (βιομηχανικά clusters).
2. Ρεαλιστικό πλαίσιο κόστους και εγγυήσεων
• Αναθεώρηση Ειδικού Τέλους: Ρεαλιστική αναθεώρηση του ειδικού τέλους των 2 Euro/τόνο υπέρ ΟΤΑ (προτείνεται μείωση σε 0,5 Euro/τόνο για τα πρώτα 10 έτη), καθώς και συνοδευτικοί μηχανισμοί αντιστάθμισης.
• Καθορισμός εγγυήσεων: Θέσπιση ανώτατων ορίων στις χρηματικές εγγυήσεις, καθώς η απουσία προσδιορισμού τους δημιουργεί αβεβαιότητα και εμπόδια εισόδου.
• Ρύθμιση κόστους: Σαφής πλαισίωση της τιμολόγησης και κοστολόγησης των υπηρεσιών μεταφοράς και αποθήκευσης υπό την εποπτεία της ΡΑΑΕΥ.
• Υδρογόνο: Απαιτείται ολοκληρωμένος εθνικός οδικός χάρτης για το υδρογόνο, με συγκεκριμένες χωροθετήσεις και χρονοδιαγράμματα.
3. Μείωση ενεργειακού κόστους μέσω αποθήκευσης
• Ενεργειακή αποθήκευση: Νομοθετική ρύθμιση για τη δυνατότητα εγκατάστασης Συστημάτων Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΑΗΕ) σε επιχειρήσεις χωρίς προσθήκη νέας ισχύος ΑΠΕ. Αυτό θα επιτρέψει την απορρόφηση φθηνής ενέργειας σε ώρες χαμηλής τιμής και την αυτοκατανάλωσή της, με μόνη προϋπόθεση την ένταξη στο δυναμικό τιμολόγιο.
Συνολικά, όπως τονίζεται στο υπόμνημα, το ΕΒΕΑ αντιμετωπίζει το σχέδιο νόμου ως μια σημαντική θεσμική παρέμβαση με πολλαπλά οφέλη για την ενεργειακή πολιτική και την κλιματική στρατηγική της χώρας.
Το επιμελητήριο εκτιμά ότι η βελτίωση ορισμένων διατάξεων θα συμβάλει στο σταθερό, δίκαιο και λειτουργικό πλαίσιο που χρειάζονται οι ελληνικές επιχειρήσεις και που θα επιτρέψει την αξιοποίηση της φθηνής ενέργειας, τη μείωση του κόστους και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και δηλώνει ότι παραμένει στη διάθεση της πολιτείας για κάθε περαιτέρω τεχνική ή νομοθετική επεξεργασία.