Ήταν πριν από την πανδημία όταν τα ηλεκτρικά πατίνια άρχισαν να κάνουν δειλά δειλά την εμφάνισή τους στους δρόμους της Αθήνας, με αρκετούς τότε να κάνουν λόγο για ένα ανερχόμενο trend και μια εναλλακτική λύση για αστικές μετακινήσεις σε μικρές αποστάσεις. Ολα αυτά τα χρόνια υπήρξε έντονη κινητικότητα στην ελληνική αγορά. Αλλες εταιρείες δεν κατάφεραν να μακροημερεύσουν, άλλες επανήλθαν πρόσφατα έπειτα από χρόνια απουσίας, ενώ, σήμερα, η ζήτηση για τέτοιες υπηρεσίες τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη σημειώνει σημαντική άνοδο. «Σκεφτείτε πως τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο του 2024 είχαμε περίπου 20.000 αναβάτες, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός ανέβηκε στις 45.000 τους αντίστοιχους μήνες φέτος», επισημαίνουν στην «Κ» πηγές από την εταιρεία Lime. Μαζί όμως με τα πατίνια, ήρθε και… χάος.
Οι χρήστες τα παρατούν οπουδήποτε: σε πεζοδρόμια, δρόμους, πλατείες, πάρκα. Κάποια καταλήγουν ακόμη και σε κάδους απορριμμάτων! Για να μπει στοπ στα φαινόμενα άναρχης στάθμευσης, αλλά και επικίνδυνης οδήγησης, ο Δήμος Αθηναίων, έπειτα από σχετική διαβούλευση, προχωράει στην εφαρμογή κανονισμού κυκλοφορίας και στάθμευσης των ΕΠΗΟ, όπως ηλεκτρικά πατίνια και ποδήλατα, στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Με βάση και τις ρυθμίσεις του ΚΟΚ, το νέο πλαίσιο περιλαμβάνει προκαθορισμένα σημεία στάθμευσης, περιοχές πλήρους απαγόρευσης και χαμηλής ταχύτητας, ενώ προβλέπονται πρόστιμα και κυρώσεις για χρήστες, αλλά και για τις εταιρείες που νοικιάζουν ηλεκτρικά πατίνια.
Πλήρης απαγόρευση κυκλοφορίας και στάθμευσης ισχύει σε χώρους που έχουν έντονο πολιτιστικό ενδιαφέρον, όπως σε όλη την περιοχή πέριξ της Ακρόπολης και του ιστορικού κέντρου, καθώς και σε όλα τα άλση αλλά και στους πεζόδρομους της Ερμού και της Αιόλου.
Παράλληλα, οριοθετούνται περιοχές μειωμένης ταχύτητας (6 χλμ./ώρα).
Σε αυτές τις περιπτώσεις τα πατίνια θεωρείται ότι κυκλοφορούν ως πεζοί. Ετσι, ισχύει όριο ταχύτητας πεζού 6 χλμ./ώρα για τις περιοχές του Ψυρρή και του πεζοδρόμου του Κεραμεικού, ενώ η κυκλοφορία σε όλους τους πεζοδρόμους και κοινόχρηστους χώρους θα γίνεται με μέγιστη ταχύτητα 6 χλμ./ώρα. Ηδη, σύμφωνα και με τον ΚΟΚ, απαγορεύεται η κυκλοφορία σε όλες τις οδούς με επιτρεπόμενη ταχύτητα άνω των 50 χλμ./ώρα, όπως και σε επιπλέον οδικά τμήματα που ορίζει ο δήμος.
Φυσικά το νέο πλαίσιο για τα ΕΠΗΟ επιχειρεί να βάλει τάξη στην άναρχη στάθμευση. Οι πολίτες απαγορεύεται να σταθμεύουν σε ράμπες, διαβάσεις, εισόδους κτιρίων ή άλλες κρίσιμες προσβάσεις, ενώ δεν μπορούν να σταθμεύουν σε απόσταση μικρότερη των 20 μέτρων από αρχαιολογικούς χώρους. Σε ό,τι αφορά τις εταιρείες, το πλαίσιο έρχεται να θέσει περιορισμούς, αφού πλέον η στάθμευση θα επιτρέπεται αποκλειστικά σε προκαθορισμένες ζώνες που έχουν καθοριστεί από τον δήμο. Αυτό έχει προκαλέσει και την αντίδραση των εταιρειών ενοικίασης κοινόχρηστων ηλεκτρικών πατινιών.
Η στάθμευση επιτρέπεται μόνον εντός των 124 ειδικών χώρων στάθμευσης που έχουν χωροθετηθεί από τον δήμο σε όλες τις δημοτικές κοινότητες της Αθήνας, με συνολικά 1.574 θέσεις στάθμευσης. Ενδεικτικά, μια ζώνη μαζικής στάθμευσης μπορεί να περιλαμβάνει 10 θέσεις και έως 4 εταιρείες. Η διαμόρφωση και διαγράμμιση των χώρων θα γίνεται υπό την επίβλεψη του δήμου σε συνεργασία με τις εταιρείες. Την ίδια ώρα, καθορίζονται πρόστιμα και κυρώσεις για παραβίαση των κανόνων στάθμευσης, ενώ στο νέο πλαίσιο θα μπορεί να πραγματοποιηθεί άρση των ΕΠΗΟ που έχουν σταθμεύσει παράνομα από τον μηχανισμό της διεύθυνσης καθαριότητας.
Οι έλεγχοι
Προβλέπονται παράλληλα έλεγχοι από τη Δημοτική Αστυνομία και την ΕΛ.ΑΣ. για την ταχύτητα και τις ζώνες όπου απαγορεύεται η κίνησή τους, ενώ οι εταιρείες, με τη σειρά τους, είναι υποχρεωμένες να σημάνουν τα ΕΠΗΟ με μοναδικό σειριακό αριθμό, καθώς οι κλήσεις θα κόβονται με βάση τον σειριακό αριθμό. Υποχρεωτική επιπλέον είναι και η τήρηση μητρώου ΕΠΗΟ βάσει του μοναδικού serial number. Η υλοποίηση του κανονισμού θα συνοδευτεί με σήμανση και διαμόρφωση των ειδικών θέσεων στάθμευσης, ψηφιακή παρακολούθηση θέσεων και χρεώσεων μέσω ειδικής πλατφόρμας, καθώς και ενημερωτική καμπάνια για τους χρήστες και τις εταιρείες εκμίσθωσης.
«Οι απαγορεύσεις θα πρέπει να είναι η τελευταία εναλλακτική»
Ενστάσεις τόσο για τις θέσεις στάθμευσης όσο και για τα πρόστιμα εκφράζουν εταιρείες ενοικίασης ηλεκτρικών πατινιών, ανησυχώντας πως ο νέος κανονισμός του Δήμου Αθηναίων θα θέσει περιορισμούς στη λειτουργία τους αλλά και γενικώς στη μικροκινητικότητα. «Χρειάζεται να μπουν κανόνες, αλλά σε πλαίσιο λογικό, που θα συμβάλει στην προώθηση της μικροκινητικότητας», υποστηρίζουν στην «Κ» πηγές από την αγορά. «Οι οριοθετημένες θέσεις στάθμευσης είναι λίγες», υποστηρίζει ο Παναγιώτης Μητρόπουλος-Κουρούβανης, διευθυντής επιχειρήσεων στη Lime, υπενθυμίζοντας πως βάσει του κανονισμού η μέγιστη διεκδίκηση θέσεων στάθμευσης για κάθε εταιρεία φτάνει έως τα 2/5 των προσφερόμενων θέσεων ανά ζώνη μαζικής στάθμευσης. «Για τον λόγο αυτό και προκειμένου να υποστηριχθεί η μικροκινητικότητα, σε κάθε ακτίνα 200-300 μέτρων μέσα στον αστικό ιστό θα πρέπει οι χρήστες να μπορούν να βρουν οριοθετημένο σημείο στάθμευσης, όπου είναι δυνατόν», επισημαίνει στην «Κ».
Η εταιρεία αποφάσισε να δοκιμάσει εκ νέου την τύχη της στην ελληνική αγορά πέρυσι τον Μάιο, ξεκινώντας από τη Θεσσαλονίκη και συνεχίζοντας στην Αθήνα. Είχε ήδη κάνει μια απόπειρα απόβασης στην Ελλάδα πριν από την πανδημία, αλλά τελικά αυτή δεν ευδοκίμησε. Σήμερα διαθέτει ένα στόλο περίπου 4.000 πατινιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Μία από τις ενστάσεις της σχετίζεται και με τις χρεώσεις των θέσεων στάθμευσης. «Η χρέωση 120 ευρώ για θέση στάθμευσης ανά πατίνι στην πρώτη δημοτική κοινότητα, που πρέπει να αποδίδουμε τον χρόνο, είναι μεγάλη. Εχουμε προβάλει ενστάσεις, δεδομένου ότι πανευρωπαϊκά ο μέσος όρος των δημοτικών τελών που πληρώνουν οι εταιρείες μικροκινητικότητας στους δήμους για θέσεις στάθμευσης κυμαίνεται από 30 έως 40 ευρώ για ένα χρόνο».
Θετικό βήμα
Ειδικοί εκτιμούν πως «έχει γίνει πολλή δουλειά από την πλευρά του δήμου», αν και ορισμένοι εκφράζουν αντιρρήσεις για την απαγόρευση των ηλεκτρικών πατινιών στο ιστορικό κέντρο. «Σε μια πόλη σαν την Αθήνα που όλοι οι τουρίστες έρχονται να περιηγηθούν στο ιστορικό κέντρο, δεν νομίζω πως έχει νόημα», αναφέρει στην «Κ» συγκοινωνιολόγος. «Οι απαγορεύσεις είναι η εύκολη λύση, θα πρέπει να είναι η τελευταία εναλλακτική, όχι το σημείο εκκίνησης», επισημαίνει.
Από την πλευρά του ο Θανάσης Τσιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, δηλώνει πως η δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου, μεταξύ άλλων, με ειδικούς χώρους στάθμευσης για τα πατίνια, είναι ένα θετικό βήμα και πως θα μπορούσε, αφού εφαρμοστεί και αξιολογηθεί, να αποτελέσει παράδειγμα για την εφαρμογή κανονισμών και σε άλλους δήμους. «Παράλληλα θεωρώ πως με την αλλαγή των ορίων ταχύτητας και τη θεσμοθέτηση του ορίου των 30 χλμ./ώρα θα μπορούσε να διερευνηθεί, για λόγους οδικής ασφάλειας, η κυκλοφορία των ηλεκτρικών πατινιών μόνο σε δρόμους με το συγκεκριμένο όριο ταχύτητας», αναφέρει στην «Κ».
(από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)