Τα σχέδια πολλών κεντρικών τραπεζών να αλλάξουν τη σύνθεση των συναλλαγματικών τους διαθεσίμων και να περιορίσουν το μερίδιο του δολαρίου στο χαρτοφυλάκιό τους τις εξώθησε σε ιλιγγιώδεις αγορές χρυσού στη διάρκεια του περασμένου έτους. Εχει προηγηθεί η απόφαση των ΗΠΑ να «παγώσουν» όσα διαθέσιμα της Ρωσίας είναι σε δολάρια, μια απόφαση που εμπόδισε την πρόσβαση της Μόσχας σε σημαντική μερίδα του πλούτου της

Αυτά επισημαίνουν αναλυτές της αγοράς ερμηνεύοντας την επιλογή των κεντρικών τραπεζών να προχωρήσουν πέρυσι στις μεγαλύτερες αγορές χρυσού των τελευταίων 55 ετών. Μόνο οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν 1.136 τόνους. Συνολικά η διεθνής ζήτηση για το πολύτιμο μέταλλο αυξήθηκε κατά 18% το 2022 φτάνοντας στους 4.741 τόνους, σημειώνοντας τα υψηλότερα επίπεδα από το 2011.

Εν ολίγοις οι κεντρικές τράπεζες θέλησαν να μειώσουν την έκθεσή τους στο δολάριο για να προστατευτούν από αντίστοιχες κινήσεις των ΗΠΑ εναντίον τους.

Το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους οι αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες έφτασαν σε ιστορικό ρεκόρ, ενώ μόνον μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους οι αγορές τους έφτασαν στους 417 τόνους. Πρόκειται για όγκο περίπου 12 φορές πολλαπλάσιο εκείνου που αγόρασαν οι κεντρικές τράπεζες την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η περίπτωση της Τουρκίας που το περασμένο έτος ήταν πρώτη σε αγορές χρυσού μεταξύ των κεντρικών τραπεζών και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αγόρασε περίπου 400 τόνους. Στην Τουρκία όμως η αυξημένη ζήτηση για χρυσό δεν περιορίστηκε στην κεντρική τράπεζα, καθώς τα νοικοκυριά έσπευσαν να αγοράσουν το πολύτιμο μέταλλο για να προστατευθούν από τη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό που κυμαίνεται γύρω στο 85%. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, τα αποθέματα χρυσού της κεντρικής τράπεζας έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, με τον όγκο τους να φτάνει τους 542 τόνους. Το επίπεδο αυτό είναι αυξημένο κατά 148 τόνους. Η ζήτηση για κοσμήματα στη γειτονική χώρα αυξήθηκε επίσης και σημείωσε άλμα 32% σε ετήσια βάση το δ΄ τρίμηνο του 2022. Και όπως τονίζει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, παρά την άνοδο της τοπικής τιμής του χρυσού κατά τη διάρκεια του δ΄ τριμήνου η προστασία των νοικοκυριών από τον ραγδαία αυξανόμενο πληθωρισμό ήταν προφανώς το κίνητρο των επενδύσεων.

Η ζήτηση για το παγκόσμιο μέταλλο εκτοξεύθηκε κατά 18% πέρυσι, φτάνοντας στους 4.741 τόνους.

Η Τουρκία έχει εντείνει τις φιλοδοξίες της να παράγει περισσότερο χρυσό από τον υφιστάμενο μέσο όρο των 35 τόνων ετησίως κατά την τελευταία πενταετία. Το ανέφερε, άλλωστε, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την περασμένη εβδομάδα όταν τόνισε πως «μαζί με το πετρέλαιο, ο χρυσός είναι ένα από τα είδη που εισάγουμε σε μεγάλες ποσότητες», κατά τη διάρκεια των εγκαινίων μιας νέας εγκατάστασης εξόρυξης χρυσού στα δυτικά της χώρας. Παράλληλα, η Κίνα αγόρασε 62 τόνους χρυσού τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, ενώ σε σημαντικές αγορές προχώρησαν και οι χώρες της Μέσης Ανατολής.

Παράλληλα με τις αγορές από τις κεντρικές τράπεζες εκτοξεύθηκε στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων εννέα ετών η ζήτηση για χρυσό από μικροεπενδυτές. Η αυξημένη ζήτηση για το λαμπερότερο των πολύτιμων μετάλλων απέτρεψε την περαιτέρω διολίσθηση της τιμής του που έχει υποχωρήσει από τις 2.000 δολ. η ουγγιά τον Μάρτιο του περασμένου έτους σε κάτω των 1.600 δολ. η ουγγιά τον Νοέμβριο. Αιτία της υποχώρησης της τιμής του είναι οι αυξήσεις των επιτοκίων που έπεισαν τους επενδυτές να γυρίσουν την πλάτη στον χρυσό και να στραφούν σε επενδυτικά προϊόντα, καθώς αυτά μπορούν να τους προσφέρουν σημαντικές αποδόσεις μετά τις αυξήσεις των επιτοκίων. Δεδομένου ότι ο χρυσός δεν προσφέρει αποδόσεις, το μέταλλο γίνεται πιο ελκυστικό για τους επενδυτές σε περιόδους χαμηλών επιτοκίων. Τους τελευταίους τρεις μήνες η τιμή του χρυσού έχει σημειώσει άλμα και κυμαίνεται τώρα στα 1.945,30 δολ. η ουγγιά.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")