Εδώ και τρεις εβδομάδες, οι τιμές του αργού πετρελαίου στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων αυξάνονται σταθερά, έχοντας ανατιμηθεί κατά $10 το βαρέλι. Σήμερα το πρωί, το Brent, το διεθνές benchmark, διαπραγματεύετο στα $82,5 στο ICE του Λονδίνου για παραδόσεις Φεβρουαρίου, ενώ το WTI, η βασική Αμερικανική ποικιλία αργού, πωλείτο στα $79 το βαρέλι, αγγίζοντας σχεδόν το επίπεδο του περασμένου Οκτωβρίου. Αν και οι τρέχουσες τιμές υστερούν από τα υψηλά του περασμένου Σεπτεμβρίου, όπου το Brent είχε εκτοξευθεί στα $85 το βαρέλι, εντούτοις κινούνται

σταθερά πάνω από τα $75 από τις 20/12 και μετά, δηλαδή κατά την περίοδο που ξεδιπλωνόταν το μεγάλο κύμα της μετάλλαξης Όμικρον με εκατομμύρια νέα κρούσματα, δημιουργώντας τεράστιο κύμα ανασφάλειας, ακυρώσεις εκδηλώσεων και χάος στις αερομεταφορές.

Η τελευταία αυτή εμπειρία ως προς την ανθεκτικότητα των τιμών του αργού, παρά την εξαιρετικά γρήγορη μετάδοση της νέας μετάλλαξης και των πρόσθετων υγειονομικών μέτρων που λαμβάνονται, είναι ενδεικτική του νέου σκηνικού που βιώνουμε στον χώρο της ενέργειας, όπου παράλληλα με τις σοβαρές ανατιμήσεις σε φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό παρατηρούμε ότι η ζήτηση δεν μειώνεται, όπως θα ανέμενε κάποιος ως συνέπεια των περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις και στην εργασία. Όπως παρατηρούν παράγοντες του πετρελαϊκού χώρου, «η αγορά φαίνεται να έχει συμπεράνει ότι κανονικότητα με τους παλαιούς όρους δεν υφίσταται πλέον με την κρίση του Sars-Cov-2 να αποτελεί πλέον μόνιμο υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα επικρατούν οι διάφορες κατά καιρούς μεταλλάξεις και τους καταναλωτές να προσαρμόζονται στη νέα αυτή πραγματικότητα». Υπ´ αυτή την έννοια, η ζήτηση για πετρελαϊκά προϊόντα εντός του 2022 εκτιμάται ότι θα εμφανίσει περαιτέρω ανάκαμψη, με τον ΙΕΑ να κάνει λόγο για +3.3 εκατ. βαρ./ημέρα, έτσι που το Β’ εξάμηνο του 2022 αυτή να φθάσει, και ίσως ξεπεράσει, το επίπεδο των 99.5 εκατ. βαρ./ημέρα που είχε διαμορφωθεί το 2019, που θεωρείται το τελευταίο κανονικό έτος. Να σημειωθεί ότι το 2021 η συνολική πετρελαϊκή ζήτηση αυξήθηκε κατά 5.4 εκατ. βαρ./ημέρα, φθάνοντας συνολικά τα 96.2 εκατ. βαρ./ημέρα.  

Διάγραμμα 1: Διακύμανση τιμών πετρελαίου τύπου Brent τους τελευταίους 6 μήνες

 

Πηγές: ICE, Financial Times

Εάν, παράλληλα με τις αυξητικές τάσεις της ζήτησης, λάβουμε υπόψη και την καθοδική πορεία των αποθεμάτων των χωρών του Ο.Ο.Σ.Α., δηλ. των βασικών πετρελαιοεισαγωγικών χωρών, όπου σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του ΙΕΑ τον περασμένο Οκτώβριο είχαν διαμορφωθεί στα 2,737 εκατ. βαρέλια, δηλαδή στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5 ετών (βλέπε γράφημα), και την απόφαση της τελευταίας συνάντησης (4/1) του OPEC+ να κρατήσει την παραγωγή σε σταθερά επίπεδα αυξάνοντάς την μόνο συντηρητικά κατά 400,000 βαρέλια την ημέρα (βάσει της απόφασης του καρτέλ του Απριλίου 2021), τότε καθίσταται φανερό ότι καθώς θα προχωράμε μέσα στο 2022 η διαφορά μεταξύ προσφοράς και ζήτησης θα στενεύει ωθώντας τις τιμές ακόμα υψηλότερα. Όμως, λόγω της υψηλής σχετικά εφεδρικής αποθηκευτικής δυνατότητας, δηλ. του spare capacity, του καρτέλ που σήμερα φθάνει τα 6,87 εκατ. βαρ. την ημέρα, οι τιμές δεν αναμένεται να εκτροχιαστούν, αν και δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι πολύ σύντομα, δηλ. πριν το Ορθόδοξο Πάσχα, το Brent θα έχει ξεπεράσει τα $100 το βαρέλι. 

Διάγραμμα 2: Συνολικά βιομηχανικά αποθέματα πετρελαίου των χωρών του ΟΟΣΑ

 

Πηγή: ΙΕΑ Oil Market Report, December 14, 2021

Όμως, ο μεγάλος φόβος παραμονεύει και δεν είναι άλλος από την συστηματική υποεπένδυση στο Oil & Gas τα τελευταία 8 χρόνια (όπως επανειλλημένα έχουμε αναφερθεί μέσω της στήλης), με αποτέλεσμα να έχουν μειωθεί κατακόρυφα οι ανακαλύψεις νέων κοιτασμάτων, όπως αποκάλυψε πρόσφατη έκθεση της Νορβηγικής Rystad. Σύμφωνα με τον εν λόγω οργανισμό, τα νέα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν το 2021, όπου το 66% αφορούσε υγρά καύσιμα, φθάνουν μόλις τα 4,7 δισεκ. βαρελιών πετρελαίου (boe), σημαντικά πιο κάτω από τα 12,5 boe που ανακαλύφθηκαν το 2020 και το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 75 ετών! Ο μειούμενος αυτός ρυθμός ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων θεωρείται ως ένα λίαν ανησυχητικό στοιχείο εξέλιξης του τομέα υδρογονανθράκων παγκοσμίως και είναι ενδεικτικό της επενδυτικής στροφής των μεγάλων δυτικών πετρελαϊκών εταιρειών που, υπό την πίεση του πράσινου κύματος και των πολιτικών ανάσχεσης της Κλιματικής Αλλαγής, έχουν αρχίσει να βλέπουν το μέλλον τους μακριά από τους υδρογονάνθρακες.

Με δεδομένη την ανελαστικότητα της ζήτησης, όπως περίτρανα απέδειξε η πρόσφατη περιπέτεια της πανδημίας του κινεζοιού, η παραγωγή από τα υπάρχοντα κοιτάσματα και τα νέα λίγα που θα τεθούν σε λειτουργία εντός του τρέχοντος έτους, θα αδυνατούν να καλύψουν την αυξανόμενη ζήτηση. Για αυτό, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές στην Wall Street που προβλέπουν τεράστιες ανατιμήσεις μέσα στους επόμενους 18 μήνες, σε σημείο να ομιλούν για $150 και $200 το βαρέλι. Κάτι που ασφαλώς θα συμπαρασύρει και τις τιμές του φυσικού αερίου, αφού οι περισσότερες ποσότητες που διακινούνται διεθνώς (cross border) βασίζονται σε oil-indexed contracts.

Διάγραμμα 3: Παγκόσμιες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων το 2021

 

Πηγή: Rystad Energy