Καθώς οι ηγέτες του κόσμου συναντώνται σήμερα στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη στη Σύνοδο για την Κλιματική Αλλαγή, η προδημοσίευση της έρευνας του ΟΟΣΑ με τίτλο "Φορολογώντας την Χρήση της Ενέργειας 2019" (Taxing Energy Use 2019 - βλ. εδώ) δείχνει ότι σε 44 χώρες, που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80% των ενεργειακών εκπομπών, οι φόροι απέχουν πολύ από το επίπεδο που είναι απαραίτητο για την μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων που προέρχονται από την κλιματική αλλαγή και την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Οι φόροι στα οδικά καύσιμα είναι σχετικά υψηλοί, αλλά δεν συμπεριλαμβάνουν πλήρως το κόστος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ιδίως όταν σε ορισμένες μορφές οδικών μεταφορών επιβάλλεται ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Οι φόροι επί του άνθρακα - ο οποίος ευθύνεται σχεδόν για το ήμισυ των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που προέρχονται από την ενέργεια - είναι μηδενικοί ή σχεδόν μηδενικοί στις περισσότερες χώρες. Μάλιστα, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, οι φόροι είναι συχνά υψηλότεροι στο φυσικό αέριο, το οποίο αποτελεί καθαρότερο καύσιμο. Για τις διεθνείς πτήσεις και τη ναυτιλία, οι φόροι επί των καυσίμων είναι μηδενικοί, πράγμα που σημαίνει ότι οι αεροπορικές εταιρείες που εκτελούν συχνά δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων και οι ναυτιλιακές εταιρείες μεταφοράς φορτίων δεν πληρώνουν το μερίδιο που τους αναλογεί, υπογραμμίζει η έκθεση του Οργανισμού.
Διάγραμμα: Οι φόροι άνθρακα στους τομείς εκτός των οδικών μεταφορών
Η έκθεση - η οποία εξετάζει τρεις τύπους φόρων επί της ενέργειας (φόροι κατανάλωσης καυσίμων, φόροι άνθρακα και φόροι χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος) σε τομείς όπως η θέρμανση και ηλεκτροπαραγωγή, η βιομηχανία και οι μεταφορές - τονίζει ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει διασφαλίσουν ότι οι αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς δεν θα πλήξουν τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Η αύξηση των φόρων επί του άνθρακα θα αύξανε κατά 1% του ΑΕΠ τα φορολογικά έσοδα
Το 85% των εκπομπών CO2 που σχετίζονται με την ενέργεια πραγματοποιούνται εκτός του τομέα των οδικών μεταφορών. Όπως τονίζει το Balkan Green Energy News, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, οι φόροι καλύπτουν μόνο το 18% αυτών των εκπομπών, αφήνοντας χωρίς φορολόγηση το υπόλοιπο 82% των μη οδικών εκπομπών.
Μόνο τέσσερις χώρες (η Δανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία) επιβαρύνουν τη χρήση ενέργεια εκτός των οδικών μεταφορών αξίας άνω των 30 ευρώ / τόνο CO2, και η οποία θεωρείται ένα χαμηλό επίπεδο εκτίμησης του κόστους που έχουν στο κλίμα οι εκπομπές του άνθρακα. Πολλές χώρες έχουν μάλιστα πρόσφατα μειώσει τους ενεργειακούς φόρους, αναφέρει η έκθεση του Οργανισμού.
Όσον αφορά τις οδικές μεταφορές, εκεί τα πράγματα είναι καλύτερα, κυρίως λόγω των σχετικά υψηλών ειδικών φόρων κατανάλωσης καυσίμων. Μόνο τρεις χώρες δεν φορολογούν τις εκπομπές άνθρακα στις οδικές μεταφορές κατά τουλάχιστον 30 ευρώ ανά τόνο CO2: η Βραζιλία, η Ινδονησία και η Ρωσική Ομοσπονδία.
Σύμφωνα με την έκθεση, μία αύξηση των πραγματικών φόρων άνθρακα στα 30 ευρώ ανά τόνο CO2 για όλες τις σχετικές με την ενέργεια εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, θα επιφέρει αύξηση στα φορολογικά έσοδα ίση με 1% του ΑΕΠ στις 44 χώρες που εξετάζονται (ή, εναλλακτικά, θα διπλασιάσει τα τρέχοντα έσοδά τους).
Η νέα ανάλυση του ΟΟΣΑ θα παρουσιαστεί στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ.