Μετά από μία εβδομάδα βίαιων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων
που συγκλονίζουν το Ιράν, χθες είδαμε για πρώτη φορά δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτών
να κατακλύζουν τους δρόμους της χώρας, αυτή τη φορά όμως για να εκφράσουν την
υποστήριξή τους στην κυβέρνηση.
Το κύμα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων ξέσπασε πριν από
μία εβδομάδα κυρίως ως διαμαρτυρία κατά της κυβέρνησης και των οικονομικών
δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι Ιρανοί.
Συνολικά 21 άνθρωποι, στην πλειοψηφία τους διαδηλωτές,
σκοτώθηκαν στις ταραχές που ξέσπασαν στο πλαίσιο των διαδηλώσεων αυτών, οι
οποίες είναι οι μεγαλύτερες που γίνονται στο Ιράν μετά το κίνημα αμφισβήτησης
που είχε ξεσπάσει κατά της επανεκλογής του υπερσυντηρητικού πρώην προέδρου
Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ, το 2009. Εκατοντάδες άλλοι συνελήφθησαν αυτές τις
μέρες.
Πώς όμως εκτυλίσσεται το χρονικό των διαδηλώσεων αυτών;
28 Δεκεμβρίου:
Μασχάντ
Η σπίθα των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων ‘άναψε’ στις 28
Δεκεμβρίου, όταν εκατοντάδες πολίτες διαδήλωσαν στην Μασχάντ, τη δεύτερη μεγαλύτερη
πόλη της χώρας στο βορειοανατολικό Ιράν -αλλά και αλλού- κατά των ανεβασμένων
τιμών, της ανεργίας και της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με βίντεο που μεταδόθηκαν, οι διαδηλωτές φώναζαν «θάνατος
στον Ροχανί», αναφερόμενοι στον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ροχανί, και επέκριναν τη
δέσμευση της κυβέρνησης σε άλλες περιφερειακές υποθέσεις κι όχι στο εσωτερικό
μέτωπο.
29 Δεκεμβρίου: Καταδίκη
από την Ουάσινγκτον
Στις 29 Δεκεμβρίου εκατοντάδες άνθρωποι διαδηλώνουν στην
Κομ, στο βόρειο Ιράν, με σύνθημα κυρίως «Θάνατος στον δικτάτορα» ή ακόμη «Αφήστε
ελεύθερους τους πολιτικούς κρατούμενους», σύμφωνα με βίντεο που μεταδόθηκαν από
ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Εσχάκ Τζαχανγκιρί κατηγορεί
τους αντιπολιτευόμενους ότι βρίσκονται πίσω από αυτές τις διαμαρτυρίες.
«Οι Ιρανοί ηγέτες μετέτρεψαν μια χώρα που ευημερούσε (...)
σε ένα κράτος παρία που έχει χάσει τον έλεγχο», σχολιάζει η αμερικανική
διπλωματία.
Την επομένη ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι «τα
καταπιεστικά καθεστώτα δεν μπορούν να διαρκέσουν για πάντα».
30 Δεκεμβρίου: «Παράνομες
συγκεντρώσεις»
Στις 30 Δεκεμβρίου η κυβέρνηση κινητοποιεί δεκάδες χιλιάδες
ανθρώπους να κατέβουν στους δρόμους για την επέτειο της μεγάλης
φιλοκυβερνητικής συγκέντρωσης που σήμανε το 2009 το τέλος του κινήματος
αμφισβήτησης κατά της επανεκλογής του Αχμαντινεζάντ στην προεδρία.
Το υπουργείο Εσωτερικών ζητεί από τον πληθυσμό να μην
μετάσχει σε «παράνομες συγκεντρώσεις».
Δεκάδες φοιτητές συγκεντρώνονται μπροστά από την κύρια πύλη
του πανεπιστημίου της Τεχεράνης και οι δυνάμεις της τάξης χρησιμοποιούν
δακρυγόνα για να διαλύσουν το πλήθος. Στη συνέχεια εκατοντάδες φιλοκυβερνητικοί
φοιτητές καταλαμβάνουν την περιοχή.
31 Δεκεμβρίου: Θάνατος
διαδηλωτών
Στις 31 Δεκεμβρίου το υπουργείο Εσωτερικών εκδίδει
προειδοποίηση προς αυτούς που «κάνουν χρήση βίας». Αυτοί «οφείλουν να
λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους», αναφέρει.
Η πρόσβαση στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης Telegram
και Instagram από τα κινητά τηλέφωνα περιορίζεται ξανά. Οι αρχές κατηγορούν
ομάδες που τάσσονται «κατά της επανάστασης» στο εξωτερικό ότι χρησιμοποιούν
τους ιστοτόπους αυτούς για να καλέσουν τον κόσμο να κατέβει στους δρόμους κατά
της ιρανικής κυβέρνησης.
Ο πρόεδρος Ροχανί αναγνωρίζει ότι το Ιράν πρέπει να δώσει «χώρο»
για να μπορέσει ο πληθυσμός να εκφράσει τις «ανησυχίες του για την
καθημερινότητα», αλλά καταδικάζει τα βίαια επεισόδια.
Οι διαδηλωτές επιτίθενται και ορισμένες φορές πυρπολούν, σε
πολλές πόλεις, δημόσια κτίρια, θρησκευτικά κέντρα, τράπεζες και περιπολικά της
αστυνομίας. Οκτώ διαδηλωτές σκοτώνονται στο δυτικό Ιράν.
1η Ιανουαρίου: «Ταραξίες»
Την 1η Ιανουαρίου 2018 ο Ροχανί δηλώνει ότι ο ιρανικός λαός
θα απαντήσει στους «ταραξίες» και χαρακτηρίζει τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές
μια «μικρή μειονότητα».
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, 9 άνθρωποι σκοτώνονται σε
πολλές πόλεις της επαρχίας Ισφαχάν, στο κεντρικό Ιράν, οι 6 από τους οποίους
είναι διαδηλωτές.
2 Ιανουαρίου: «Εχθροί»
του Ιράν
Στις 2 Ιανουαρίου ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ
Αλί Χαμενεΐ, κατηγορεί τους «εχθρούς» του Ιράν για επίθεση στην κυβέρνηση της
χώρας.
Η κύρια ομάδα των μεταρρυθμιστών, με επικεφαλής τον πρώην
πρόεδρο Μοχαμάντ Χαταμί, καταδικάζει τη βία και την «μεγάλη εξαπάτηση» από τις
ΗΠΑ.
Ο πρόεδρος Ροχανί ζητεί από τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ
Μακρόν να πάρει μέτρα κατά των δραστηριοτήτων μιας ιρανικής «τρομοκρατικής
οργάνωσης» που έχει έδρα στη Γαλλία και εμπλέκεται, σύμφωνα με τον ίδιο, στις
διαδηλώσεις. Η Τεχεράνη κατηγορεί κυρίως τους Μουτζαχεντίν του Λαού ότι
τροφοδοτούν τη βία και ότι συνδέονται με την Σαουδική Αραβία.
Ο ΟΗΕ ζητεί «να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα του ιρανικού
λαού να πραγματοποιεί ειρηνικές συγκεντρώσεις και να εκφράζεται ελεύθερα».
Η πρέσβειρα των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Νίκι Χάλεϊ ζητεί τη διεξαγωγή
έκτακτων συνόδων στα Ηνωμένα Έθνη.
3 Ιανουαρίου: Φιλοκυβερνητικές
διαδηλώσεις
Χθες 3 Ιανουαρίου δεκάδες χιλιάδες φιλοκυβερνητικοί
διαδηλωτές συγκεντρώνονται σε πολλές πόλεις. Κρατώντας πανό που καταγγέλλουν
τους «ταραξίες», οι διαδηλωτές φωνάζουν συνθήματα υπέρ του ανώτατου ηγέτη της
χώρας τους, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, αλλά και «θάνατος στην Αμερική» ή «θάνατος
στο Ισραήλ».
Ο Χασάν Ροχανί ελπίζει πως οι διαδηλώσεις θα τελειώσουν «σε
μερικές ημέρες», όπως δηλώνει ο ίδιος σε τηλεφωνική συνομιλία που έχει με τον
Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Την ίδια στιγμή, ο αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης, ο
στρατηγός Μοχάμαντ Αλί Τζαφαρί, διαβεβαίωσε χθες ότι βρίσκεται σε θέση να
ανακοινώσει «το τέλος της ανταρσίας», αναφερόμενος στις αντικυβερνητικές
διαδηλώσεις.
Ο στρατηγός Τζαφαρί διατύπωσε επίσης την εκτίμηση ότι
χιλιάδες άνθρωποι «εκπαιδεύτηκαν» από τις ΗΠΑ για να «υποκινήσουν ταραχές στο
Ιράν».
«Θα πρέπει να ευχαριστούμε τον μεγάλο ιρανικό λαό διότι, από
τη στιγμή που οι πολίτες κατανόησαν ότι ενεπλάκη η χείρα των ξένων και των
στασιαστών, διαχώρισαν τη θέση τους παρά τα οικονομικά προβλήματα, προκειμένου
να υπερασπιστούν τις αξίες της επανάστασης και του ισλαμικού Ιράν» σημείωσε ο
Ιρανός αξιωματικός.
Νέες διαδηλώσεις αναμένεται να πραγματοποιηθούν σήμερα στο
Ισφαχάν και το Μασάντ υπέρ της κυβέρνησης και κατά των βίαιων επεισοδίων των
τελευταίων ημερών.