Νέους κανόνες για τα διόδια οδικής μεταφοράς σε όλη την Ευρώπη, προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να βασίζονται στην απόσταση και το αποτύπωμα άνθρακα των αυτοκινήτων και των φορτηγών.
Η πρόταση χρειάζεται τη στήριξη των κρατών μελώνκαι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και δεν προβλέπει τον εξαναγκασμό καμίας χώρας να εισάγει διόδια, αλλά όσες έχουν ήδη διόδια σε λειτουργία, όπως η Ελλάδα, θα πρέπει να ακολουθήσουν ορισμένες αρχές.
Οι χώρες θα πρέπει να διαθέτουν ένα σύστημα βασισμένο στην απόσταση που διανύθηκε, μετρούμενη ψηφιακά σε τυποποιημένες συσκευές πάνω στο αυτοκίνητο. Οι χρεώσεις θα βασίζονται στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα των οχημάτων, με τα αυτοκίνητα με μηδενικές εκπομπές να επωφελούνται με μείωση κατά 75%.
Τα έσοδα θα πρέπει να διατίθενται στις υποδομές, βοηθώντας να καλυφθεί ένα κενό που η Κομισιόν εκτιμά ότι είναι 60 δισ. ευρώ περίπου.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα μπορούν να συμπεριλάβουν χρεώσεις με σκοπό τον περιορισμό του θορύβου, της κυκλοφοριακής συμφόρησης ή/και της ρύπανσης σε συγκεκριμένα μέρη.
Οι μεταβατικές περίοδοι θα ισχύουν έως το 2023 για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα και μέχρι το 2027 για τα άλλα οχήματα.
Οι προτάσεις αποτελούν τμήμα της αναθεώρησης της Οδηγίας για την κινητικότητα και τθς μεταφορές στην Ευρώπη, η οποία θα περιλαμβάνει επίσης νέους κανόνες για τους ξένους οδηγούς φορτηγών και την προώθηση της ψηφιοποίησης. Οι επόμενες προτάσεις αναμένεται στην να επικεντρωθούν στα πρότυπα εκπομπών.
Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση της Κομισιόν, η κινητικότητα έχει μεγάλη επίδραση στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων πολιτών και απασχολεί άμεσα περισσότερα από 11 εκατομμύρια άτομα. Ωστόσο, ο τομέας υφίσταται αρκετές τεχνολογικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές, με ρυθμό που επιταχύνεται. Η αξιοποίηση των αλλαγών αυτών είναι ουσιαστικής σημασίας για τη δημιουργία μιας
Ευρώπης που προστατεύει, ισχυροποιεί και αμύνεται- πολιτική προτεραιότητα της Επιτροπής Γιούνκερ. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή ενέκρινε στις 31 Μαΐου μία μακροπρόθεσμη στρατηγική για να μετατρέψει τις προκλήσεις αυτές σε ευκαιρίες και να επιτύχει έξυπνη, κοινωνικά δίκαιη και ανταγωνιστική κινητικότητα έως το 2025.
Η ΕΕ τονίζει ότι θα δώσει ώθηση στην εν λόγω μετάβαση με στοχευμένη νομοθεσία και μέτρα στήριξης, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων σε έργα υποδομής, έρευνας και καινοτομίας. Αυτό εκτιμάται ότι θα εξασφαλίσει ότι οι καλύτερες λύσεις καθαρής, συνδεδεμένης και αυτοματοποιημένης κινητικότητας, ο καλύτερος εξοπλισμός μεταφορών και τα καλύτερα οχήματα θα αναπτύσσονται, θα προσφέρονται και θα κατασκευάζονται στην Ευρώπη.
Η εν λόγω στρατηγική συνοδεύεται από μια πρώτη σειρά 8 νομοθετικών πρωτοβουλιών που αφορούν ειδικά τις οδικές μεταφορές. Ο τομέας αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός, δεδομένου ότι απασχολεί άμεσα 5 εκατομμύρια Ευρωπαίους, ενώ παράλληλα συμβάλλει σχεδόν στο ένα πέμπτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ. Οι προτάσεις θα βελτιώσουν τόσο τη λειτουργία της αγοράς οδικών εμπορευματικών μεταφορών όσο και τις κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες για τους εργαζομένους. Αυτό θα γίνει με ενίσχυση της επιβολής του νόμου, καταπολέμηση των παράνομων πρακτικών απασχόλησης, μείωση του διοικητικού φόρτου των επιχειρήσεων και αποσαφήνιση των ισχυόντων κανόνων, για παράδειγμα όσον αφορά την εφαρμογή των εθνικών νόμων περί κατώτατων μισθών.
Η Επιτροπή προωθεί επίσης λύσεις αδιάλειπτης κινητικότητας, ούτως ώστε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να μπορούν να μετακινούνται ευκολότερα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Εκεί αποσκοπεί, για παράδειγμα, η πρόταση για την αύξηση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των συστημάτων διοδίων, που θα επιτρέπει στους χρήστες του οδικού δικτύου να οδηγούν σε ολόκληρη την ΕΕ χωρίς να τους απασχολούν διαφορετικές διοικητικές διατυπώσεις. Οι κοινές προδιαγραφές για τα δεδομένα των δημόσιων συγκοινωνιών θα επιτρέπουν επίσης στους επιβάτες να σχεδιάζουν καλύτερα τη μετακίνησή τους και να ακολουθούν την καλύτερη διαδρομή, ακόμη και αν διασχίζει σύνορα.
Η πρώτη δέσμη των 8 προτάσεων θα συμπληρωθεί κατά τους επόμενους 12 μήνες με άλλες προτάσεις, μεταξύ άλλων πάνω στα πρότυπα εκπομπών για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά μετά το 2020, καθώς και πάνω στα πρώτα πρότυπα εκπομπών για τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα, σε συνέχεια της σημερινής πρότασης για την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές CO2 και με την κατανάλωση καυσίμων από τα βαρέα επαγγελματικά οχήματα. Οι προτάσεις αυτές εκτιμάται από την Κομισιόν ότι θα συμβάλουν στην περαιτέρω προώθηση της καινοτομίας, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, στη μείωση των εκπομπών CO2, στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και της δημόσιας υγείας και στην αύξηση της ασφάλειας των μεταφορών.
Ιστορικό
Οι μεταφορές και η κινητικότητα έχουν ζωτική σημασία για την ευρωπαϊκή οικονομία και ανταγωνιστικότητα. Αυτή τη σημασία καταδεικνύει το ευρύ φάσμα άλλων πλαισίων πολιτικής της ΕΕ που επηρεάζουν αποφασιστικά τον τομέα.
Η επιτυχία καθεμίας από τις προτεραιότητες της Επιτροπής Γιούνκερ, για την Ενεργειακή Ένωση, την ψηφιακή ενιαία αγορά και την ατζέντα για την απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, συμβάλλει στις μεταφορές και την κινητικότητα.
Η στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση του Φεβρουαρίου 2015 αναγνώρισε τη μετάβαση προς έναν ενεργειακά αποδοτικό τομέα μεταφορών, απαλλαγμένο από εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ως έναν από τους βασικούς τομείς δράσης. Τα μέτρα που ήδη σκιαγραφήθηκαν στη στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2016, τώρα πλέον θα υλοποιηθούν. Οι επενδύσεις σε υποδομές στο πλαίσιο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη παρέχουν ισχυρό κίνητρο για τη δημιουργία της ευρωπαϊκής καθαρής, ανταγωνιστικής και συνδεδεμένης κινητικότητας του μέλλοντος.