Διπλό σύστημα ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 1,5 GW περίπου και υλοποίηση της κατασκευής του έργου με τη Σύμπραξη Δημοσίου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), προτείνει ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) στο κείμενο με τις θέσεις του στο πλαίσιο της διαβούλευσης του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) 2016-2027 του ΑΔΜΗΕ.
Όπως επισημαίνει ο ΕΣΑΗ, η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης είναι το μεγαλύτερο έργο εκσυγχρονισμού του Ηλεκτρικού Συστήματος της χώρας και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μία μακροχρόνια και βιώσιμη μείωση του ενεργειακού κόστους, αν συνυπολογισθεί η επιβάρυνση για τους όλους τους καταναλωτές από τις χρεώσεις ΥΚΩ άνω των 300 εκατ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, προσθέτει, το γεγονός ότι στο ΔΠΑ δεν υπάρχει δέσμευση του ΑΔΜΗΕ για το χρονοδιάγραμμα κατασκευής του έργου, αποτελεί εμπόδιο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού από τη ΡΑΕ, καθώς και την ανάπτυξη ιδιωτικών επενδυτικών σχεδίων για νέα δυναμικότητα παραγωγής στο νησί.
Σε ότι αφορά την υλοποίηση της επένδυσης, ο ΕΣΑΗ προτείνει τη μέθοδο των Συμπράξεων Δημοσίου - Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), σχήμα στο οποίο θα συμμετέχουν ο ΑΔΜΗΕ και ιδιώτες επενδυτές. Με αυτόν τον τρόπο, εκτιμάται ότι θα εξασφαλισθεί ταχύτερα η διαθεσιμότητα ιδίων κεφαλαίων και θα διευκολυνθεί η πρόσβαση στα κεφάλαια του λεγόμενου «πακέτου Γιούνκερ» (Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων - EFSI), με αποτέλεσμα η υλοποίηση της επένδυσης να καταστεί άμεσα εφικτή.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι το έργο μπορεί ως τμήμα του EuroAsia Interconnector (ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας) να ενταχθεί στα ευρωπαϊκά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI's). Σε αυτή την περίπτωση, θα επιταχυνθεί η κατασκευή του, καθώς όλες οι διαδικασίες (έκδοση αδειών κ.ά.) θα γίνουν μέσω fast track. Απαραίτητη προϋπόθεση προς αυτή την κατεύθυνση είναι η συνολική ισχύς της Διασύνδεσης να είναι αρκετά μεγάλη ώστε το έργο να θεωρηθεί ως το ελληνικό τμήμα του EuroAsia Interconnector.
Τα οφέλη της Διπλής Διασύνδεσης
Με τη Διπλή Διασύνδεση (Κρήτη με Αττική και Πελοπόννησο), ο ΕΣΑΗ επισημαίνει ότι μπορεί να επιτευχθεί η πλήρης ασφάλεια για τον ενεργειακό εφοδιασμό της Κρήτης, να αντικατασταθεί το 80% με 85% της πετρελαϊκής παραγωγής για την ηλεκτροδότηση και να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό ΑΠΕ του νησιού.
Στην περίπτωση που επιλεχθεί η μονή όδευση, εκτιμά ότι η αντικατάσταση της πετρελαϊκής θα διαμορφωθεί σε 40% έως 50% περίπου, καθώς θα πρέπει για μεγάλα χρονικά διαστήματα να λειτουργεί εξαγωγικά (από την Κρήτη) ώστε να είναι δυνατή η αύξηση της έγχυσης ενέργειας από ΑΠΕ, Σε αυτά τα διαστήματα, θα είναι απαραίτητη η λειτουργία των πετρελαϊκών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, καθώς δεν θα είναι δυνατή η αντικατάσταση τους από ενέργεια που παράγεται στο ηπειρωτικό σύστημα.
Επίσης, με τη συνολική μεταφορική ικανότητα της Διπλής Διασύνδεσης να διαμορφώνεται σε 1,5 GW περίπου, καθώς και τη δημιουργία του αντίστοιχου βρόχου, ανοίγει και ο δρόμος για την ταχεία διασύνδεση των Δωδεκανήσων μέσω της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα.
Σε ότι αφορά ειδικότερα τη λεγόμενη «Διασύνδεση Εξοικονόμησης» (1 καλώδιο για τη σύνδεση Κρήτης - Πελοποννήσου), o ΕΣΑΗ αναφέρει ότι έχει πολύ περιορισμένη μεταφορική ικανότητα (200 MVA ή 170-180 MW) και δεν προσφέρει οικονομία κλίμακος. Αντ' αυτού, προτείνει για τη συγκεκριμένη όδευση διπλό καλώδιο 600 MVA (2Χ300), εκτιμώντας ότι ο χρόνος υλοποίησης θα είναι παραπλήσιος με το μονό καλώδιο.
Σε κάθε περίπτωση, ο ΕΣΑΗ εκφράζει την ανησυχία του ότι ενδεχομένως η διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες, όδευση η οποία, όπως υπογραμμίζεται, αποτελεί αναπόσπαστο σημείο του συστήματος διπλής διασύνδεσης του νησιού με το ηπειρωτικό σύστημα. Μάλιστα, εκτιμά ότι είναι απολύτως εφικτό να λειτουργήσει το 2022 και προσθέτει ότι η αύξηση της μεταφορικής ικανότητας στα 1.000 MW, αντί για τα 700 MW που προτείνει ο ΑΔΜΗΕ, θα οδηγήσει σε μεγάλες οικονομίες κλίμακος, καθώς το επιπλέον κόστος της επένδυσης θα διαμορφωθεί σε 15% με 17%.