Μίνι Ενεργειακή Κρίση σε Ευρώπη και Ελλάδα λόγω Μειωμένων Παραδόσεων Ρωσικού Αερίου

Μίνι Ενεργειακή Κρίση σε Ευρώπη και  Ελλάδα λόγω Μειωμένων  Παραδόσεων Ρωσικού Αερίου
του Κ. Ν. Σταμπολή
Δευ, 6 Φεβρουαρίου 2012 - 14:54
Καθώς η Ευρώπη ευρίσκεται για μια ακόμα φορά αντιμέτωπη με αντίξοες καιρικές συνθήκες και πολικές θερμοκρασίες, σε σημείο που να διερωτάται κανείς εάν ισχύουν οι θεωρίες περί αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, η ασφαλής και αδιάκοπη παροχή ενέργειας αποκτά κεφαλαιώδη σημασία.

Καθώς η Ευρώπη ευρίσκεται για μια ακόμα φορά αντιμέτωπη με αντίξοες καιρικές συνθήκες και πολικές θερμοκρασίες, σε σημείο που να διερωτάται κανείς εάν ισχύουν οι θεωρίες περί αύξησης της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, η ασφαλής και αδιάκοπη παροχή ενέργειας αποκτά κεφαλαιώδη σημασία. Οι ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες που κυριαρχούν τις τελευταίες 10 ημέρες όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στην Ευρασία είχαν ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση στην ζήτηση φυσικού αερίου σε Ρωσία και Ουκρανία με αποτέλεσμα η Gazprom, η Ρώσικη εταιρεία παραγωγής και παροχής αερίου, να μειώσει τις παραδώσεις στους περισσότερους πελάτες της στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η Ε. Επιτροπή την περασμένη Παρασκευή (3/2) η παροχή αερίου από την Gazprom την περασμένη εβδομάδα ήτο μειωμένη περίπου κατά 20% μέσο όρο με την Αυστρία να έχει πληγεί ιδιαίτερα με μείωση 30% των παραδοτέων όγκων και με την Γερμανία και Ιταλία να ακολουθούν με μειώσεις 24%. Έπονται Πολωνία με 8% και Σλοβακία, Ουγγαρία, Ρουμανία και Ελλάδα με την μείωση να κυμαίνεται μεταξύ 5% και 20%. Σε σύγκριση πάντως με τις περιόδους των Ρωσω-Ουκρανικών κρίσεων του 2006 και 2009 οι Ευρωπαϊκές χώρες εμφανίστηκαν τώρα να είναι πολύ καλύτερα προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν μειωμένες ροές αερίου αφού εν τω μεταξύ έχουν κατασκευασθεί και ενεργοποιηθεί μια σειρά από διασυνδετήριους αγωγούς ( interconnectors) κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη, ενώ παράλληλα έχει αυξηθεί η χωρητικότητα των αποθηκευτικών χώρων. Κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα στην περίπτωση της Αυστρίας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας οι οποίες στην παρούσα κατάσταση άντλησαν σημαντικές επιπλέον ποσότητες από τους αποθηκευτικούς τους χώρους.

Σύμφωνα με δηλώσεις του κου. Sergei Komlev, διευθυντή συμβάσεων και τιμολόγησης της Gazprom, «η εταιρεία έχει συμφωνίες για παραδώσεις συγκεκριμένων όγκων αερίου ανά ημέρα και μήνα στους πελάτες της στην Ευρώπη στις οποίες και ανταποκρίνεται πλήρως. Όμως λόγω του δριμύ ψύχους οι πελάτες μας επιθυμούν την παράδοση επιπλέον όγκων τους οποίους εμείς δε έχουμε υποχρέωση να παρέχουμε». Όμως πολλοί πελάτες της Gazprom υποστηρίζουν ότι λόγω τεχνικών προβλημάτων διέλευσης του αερίου μέσω της Ουκρανίας και μεγαλύτερης ζήτησης στην ίδια την Ρωσία, η Gazprom έχει μειώσει αισθητά τις παραδώσεις κάτω του συμφωνηθέντος ορίου. Ο Γενικός Διευθυντής της Gazprom Export, κος Alexander Medvedev παρατηρεί ότι η εταιρεία του έχει έτσι και αλλιώς αυξήσει τις εξαγωγές αερίου προς την Ευρώπη οι οποίες συνολικά έφθασαν τις 180 Δισεκ. Κυβικά μέτρα τον χρόνο για το 2011 σε σύγκριση με 150 Δισεκ. Κυβικά μέτρα που ήτο το 2010. Εντωμεταξύ, σύμφωνα με τον κ. Medvedev, η Ουκρανία μέσω της οποίας διέρχονται οι Ρωσικοί εξαγωγικοί αγωγοί της Gazprom προς την Ευρώπη έχει η ίδια αυξημένες ανάγκες, ύψους 60 Δισεκ. Κυβικών μέτρων, οι οποίες και ικανοποιούνται πλήρως αυτή την στιγμή. Μια θέση που αντικρούει ο υπουργός ενέργειας της Ουκρανίας κος. Yuriy Boiko ο οποίος υποστηρίζει ότι οι Ρωσικές παραδώσεις αερίου είναι μειωμένες στα 415 κυβικά μέτρα την ημέρα από τα 490 κυβικά μέτρα ημερησίως που προβλέπει η πιο πρόσφατη Ρωσω-Ουκρανική συμφωνία.

Η Ελλάδα έχει και αυτή πληγεί από τις μειωμένες παραδώσεις Ρωσικού αερίου τόσο μέσω του κυρίως αγωγού που εισέρχεται στην χώρα μας μέσω των Ελληνο-Βουλγαρικών συνόρων στην θέση «Πάτημα» όσο και μέσω του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού ο οποίος κανονικά μεταφέρει Αζέρικο αέριο στο Ελληνικό σύστημα. Η Τουρκία, η οποία εισάγει σημαντικές ποσότητες αερίου από την Ρωσία, περί τα 16 Δισεκ. Κυβικά μέτρα, που καλύπτουν το 50% των αναγκών της, έχει υποστεί και αυτή μειωμένες παραδώσεις. Λόγω όμως των δικών της αυξημένων αναγκών, αφού και αυτή πλήττεται από πολικό ψύχος, κατακρατεί υποχρεωτικά το Αζέρικο αέριο για δικές της ανάγκες στερώντας έτσι την Ελλάδα από 0,75 Δισεκ. Κυβικά μέτρα τον χρόνο που προβλέπει η ισχύουσα σύμβαση. Προκειμένου να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες η ΔΕΠΑ έχει προσφύγει σε μη προγραμματισμένες εισαγωγές ( spot cargoes) υγροποιημένου αερίου στο τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας ο οποίος όμως ως γνωστό έχει περιορισμένη χωρητικότητα στα 120.000 κυβικά μέτρα.

Για μία ακόμα φορά καθιστάται φανερή τραγική η έλλειψη οργανωμένων αποθηκευτικών χώρων φυσικού αερίου για την κάλυψη των αναγκών του εθνικού συστήματος αλλά και για λόγους εξισορρόπησης φορτίου. Σύμφωνα με Ευρωπαίους ειδικούς που γνωρίζουν το Ελληνικό σύστημα μεταφοράς αερίου, είναι επιεικώς απαράδεκτο για ένα σύστημα που έχει πλέον μεγαλώσει και διαθέτει περισσότερα από 1,300 χλμ. κυρίων αγωγών και κλάδων και χιλιάδες πελάτες στην μέση και χαμηλή πίεση, να μην διαθέτει ένα βασικό χώρο αποθήκευσης πέρα των δεξαμενών του σταθμού LNG στην Ρεβυθούσα. Είναι δε λογικό όπως ο χώρος αυτός να ευρίσκεται στην Βόρειο Ελλάδα λόγω γειτνίασης των εισόδων ( gates) των κυρίως αγωγών φυσικού αερίου στην χώρα. Η δε πρόταση της Energean, της εταιρείας που διαχειρίζεται το κοίτασμα του Πρίνου, που αρχικά υπεβλήθει το 2010 περί δημιουργίας οργανωμένου αποθηκευτικού χώρου στο εξαντλημένο πεδίο της Ν. Καβάλας, - μια επένδυση ύψους 400 εκ. ευρώ, που για ακατανόητους λόγους, που έχουν όμως να κάνουν με τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και πελατειακές υποχρεώσεις του σημερινού πολιτικού συστήματος- απορρίφθηκε πανηγυρικά από την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ η οποία για το συγκεκριμένο project προσβλέπει στην νιρβάνα των αποκρατικοποιήσεων.