Ωστόσο, η εσπευσμένη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας οδήγησε στα ύψη τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλο μέρος της Γηραιάς Ηπείρου, με συνέπεια να γονατίζουν οι οικονομίες της. Και όλα αυτά ενώ η στροφή στην πράσινη ενέργεια υποσχόταν όχι μόνο την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και την τόνωση των οικονομιών από τις πράσινες θέσεις εργασίας και τη φθηνή ηλιακή και αιολική ενέργεια.
Σήμερα η Γερμανία έχει τις υψηλότερες τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στον ανεπτυγμένο κόσμο, η Βρετανία τις υψηλότερες για τις βιομηχανίες και η Ιταλία βρίσκεται περίπου στα ίδια επίπεδα. Ο μέσος όρος των τιμών για τις βαριές βιομηχανίες της Ε.Ε. είναι διπλάσιος αυτών στις ΗΠΑ και 50% πάνω από της Κίνας. Και πέραν όλων αυτών η ακριβή ενέργεια εμποδίζει την Ευρώπη να προσελκύσει τις ενεργοβόρες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, που αναζητούν πυρετωδώς άφθονη και φθηνή ενέργεια. Προπαντός, όμως, το υψηλό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας έχει προστεθεί στην εκτόξευση του κόστους διαβίωσης των Ευρωπαίων και η δυσαρέσκειά τους τείνει να τροφοδοτεί τη δημοτικότητα ακραίων αντισυστημικών πολιτικών κομμάτων. Οι ακραίοι αυτοί πολιτικοί εμφανίζουν συχνά την πράσινη μετάβαση ως ένα σχέδιο των ευρωπαϊκών ελίτ που πλήττει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, τους περισσότερους καταναλωτές, αλλά και τις περιφέρειες πολλών χωρών.
Ο μέσος όρος των τιμών ενέργειας για τις βαριές βιομηχανίες της Ε.Ε. είναι διπλάσιος αυτών στις ΗΠΑ και 50% πάνω από της Κίνας.
Από την πλευρά τους, οι αναλυτές θεμάτων ενέργειας επιμένουν ότι για μια ήπειρο που δεν διαθέτει πετρέλαιο και φυσικό αέριο όπως οι ΗΠΑ και άλλες γεωγραφικές ζώνες, είναι εύλογη στρατηγική επιλογή η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας. Σε ορισμένες περιοχές, όπως, για παράδειγμα, στην Ισπανία, υπάρχει άφθονη ηλιοφάνεια ενώ στις σκανδιναβικές χώρες άφθονες βροχοπτώσεις και γενικώς ύδατα, ώστε να παράγεται υδροηλεκτρική ενέργεια σε μεγάλες ποσότητες. Ετσι στις περιοχές αυτές η πράσινη μετάβαση φαίνεται να υπόσχεται πολλά. Και παράλληλα σε μια χώρα όπως η Γαλλία είναι χαμηλό το κόστος της ενέργειας, επειδή η χώρα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πυρηνική ενέργεια. Σε μεγάλο μέρος της Γηραιάς Ηπείρου πάντως η πράσινη μετάβαση απειλεί να γίνει μπούμερανγκ, οδηγώντας πολλές χώρες σε οικονομική στασιμότητα ή και δυσπραγία.
Το πρόβλημα έχει γίνει ιδιαίτερα οξύ μετά την ενεργειακή κρίση που προκάλεσε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Τον Οκτώβριο, η βρετανική εταιρεία Ineos ανακοίνωσε ότι θα κλείσει δύο μονάδες της στη δυτική Γερμανία εξαιτίας του υψηλού κόστους της ενέργειας. Τις τελευταίες ημέρες, άλλωστε, η Εxxon-Mobil ανακοίνωσε ότι θα κλείσει χημική μονάδα της στη Σκωτία και απείλησε να φύγει εντελώς από τη χημική βιομηχανία της Ευρώπης, αποδίδοντας τα προβλήματά της στις πράσινες πολιτικές που έχουν διαβρώσει την ανταγωνιστικότητά της. Στο μεταξύ, τα τελευταία 15 χρόνια έχει μειωθεί η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια σε όλη την ήπειρο εν μέρει λόγω του υψηλού κόστους της ενέργειας. Και καθώς μειώνεται η παραγωγή και οι υποδομές έχουν μείνει πίσω, πολλές επιχειρήσεις που αναζητούν περισσότερη ενέργεια αντιμετωπίζουν αδιέξοδο. Στην Ιρλανδία, η κρατική εταιρεία του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας επέβαλε απαγόρευση στην κατασκευή νέων κέντρων δεδομένων έως το 2028, καθώς το περασμένο έτος τα υφιστάμενα κέντρα δεδομένων κατανάλωσαν το ένα πέμπτο της προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα.
Παρομοίως στη Γερμανία θέλησε να επεκτείνει τα κέντρα δεδομένων της εταιρείας του στη Φρανκφούρτη ο διευθύνων σύμβουλος μιας γερμανικής εταιρείας που τα διαχειρίζεται. Τότε, η τοπική εταιρεία παροχής ηλεκτρικής ενέργειας τον ενημέρωσε ότι θα χρειαστεί να περιμένει μια δεκαετία έως το 2035 προκειμένου να προμηθευτεί την απαιτούμενη ενέργεια. Ολα αυτά έχουν σχέση με το κόστος της πράσινης ενέργειας. Αν και το φως του ήλιου και ο αέρας είναι δωρεάν, η αξιοποίησή τους προϋποθέτει μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές, όπως και αποθήκευση μπαταριών για όταν δεν υπάρχει ηλιοφάνεια ή επικρατεί άπνοια. Ολα αυτά σημαίνουν ότι σε χώρες όπως η Γερμανία και η Βρετανία το κόστος της ενέργειας θα παραμείνει υψηλότερο σε σύγκριση με άλλες χώρες και για αρκετά χρόνια ακόμη. Και παρά την ευρύτερη στήριξη που έχει από τις ευρωπαϊκές κοινωνίες η πράσινη μετάβαση και γενικά οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, τα ακροδεξιά κόμματα που εναντιώνονται σε αυτές τις πολιτικές κερδίζουν έδαφος σε Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία. Τους τελευταίους μήνες έχουν υπάρξει διπλωματικά επεισόδια ανάμεσα σε ευρωπαϊκές χώρες με αντικείμενο την ενεργειακή πολιτική, ενώ ακόμη και στη Νορβηγία ο κυβερνητικός συνασπισμός κατέρρευσε εν μέσω ισχυρής αντίδρασης στους κανόνες που προτείνει η Ε.Ε. για τη μεγαλύτερη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
(από την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)