να υποβάλει πρόταση ύψους 1,35 δισ. ευρώ για ένα νέο πρόγραμμα ενίσχυσης και συγχρονισμού των αμυντικών δυνατοτήτων της ηπείρου στο Διάστημα. Είναι η πρώτη φορά που ο ESA, ο πολιτικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1975 και έχει αποφύγει τα στρατιωτικά προγράμματα, εισέρχεται στον τομέα αυτό.
Η Ευρώπη έχει δεσμευθεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες ως απάντηση στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και στις πιέσεις που ασκεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Ως εκ τούτου, ο γενικός διευθυντής Τζόσεφ Ασμπάχερ πρότεινε ένα πρόγραμμα με την ονομασία «Ευρωπαϊκή ανθεκτικότητα από το Διάστημα» (ΕRS) για τα κράτη-μέλη, με σκοπό την κοινή χρήση των εθνικών διαστημικών πόρων. «Αυτό που αλλάζει είναι η πηγή χρηματοδότησης», δήλωσε ο Ασμπάχερ σε συνέντευξή του. «Η χρηματοδότηση των διαστημικών δραστηριοτήτων θα προέρχεται, στο μέλλον, όλο και περισσότερο από τα υπουργεία Αμυνας, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν, τουλάχιστον στην Ευρώπη».
Το πρόγραμμα ERS προβλέπει την αξιοποίηση έργων όπως το Iris2 –την προτεινόμενη εναλλακτική λύση της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το Starlink, το δίκτυο δορυφορικών επικοινωνιών σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη που ανήκει στη SpaceX του Ελον Μασκ– καθώς και το Galileo, το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικής πλοήγησης παρόμοιο με το αμερικανικό Global Positioning System. Στόχος είναι να αξιοποιηθούν από την αμυντική κοινότητα, τις αστυνομικές δυνάμεις και τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας. Το να πεισθούν οι μεγαλύτερες χώρες να μοιραστούν τα κυριαρχικά τους διαστημικά περιουσιακά στοιχεία δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Ο Ασμπάχερ δήλωσε ότι έχει πραγματοποιήσει συζητήσεις για να εξηγήσει πώς τα κράτη-μέλη μπορούν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα και ποιοι είναι οι «κανόνες συμμετοχής». «Για την Ευρώπη είναι πραγματικά σημαντικό να ενισχύσουμε την ανεξαρτησία και την αυτονομία μας», είπε. «Αυτό είναι σίγουρα το επίκεντρο της πρότασής μου προς τους υπουργούς».
Η πρόταση θα τεθεί σε ψηφοφορία από τους επικεφαλής των διαστημικών προγραμμάτων του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Ιταλίας και άλλων χωρών, όταν θα συγκεντρωθούν στο υπουργικό συμβούλιο του ESA. Επειτα από εκκλήσεις των κρατών-μελών, ο Ασμπάχερ συναντήθηκε με υπουργούς Αμυνας από όλη την Ευρώπη για να τους πιέσει να δεσμευθούν για τη χρηματοδότηση του νέου πλαισίου. Η πίεση του επικεφαλής του ESA έρχεται σε μια στιγμή που οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεσμεύονται να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις εντείνονται και οι απειλές για την ασφάλεια αυξάνονται.
*Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ