(48,5% την Τρίτη) και ακολούθησαν, το φυσικό αέριο με 34,8% (39,4% ένα 24ωρο νωρίτερα), οι εισαγωγές με άλμα στο 13,6% (4% την Τρίτη), τα μεγάλα υδροηλεκτρικά αμετάβλητα με 3,5%, καθώς επίσης και ο λιγνίτης (0,1%).
Τέλος, οι εξαγωγές ανήλθαν στις 10,661 MWh και οι εισαγωγές στις 22,984 MWh, από 19.376 MWh και 6.979 MWh ένα 24ωρο νωρίτερα.
Απότομη πτώση της ΤΕΑ τον Αύγουστο – Άνοδος τον Σεπτέμβριο
Όπως έχουμε επισημάνει από το energia.gr η μείωση της συμμετοχής του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή στο 38% τον Αύγουστο, από 45% τον Ιούλιο, και η παράλληλη αύξηση της ανανεώσιμης παραγωγής στο 57% , ή στο 62% εάν προσθέσουμε τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς, σε συνδυασμό με την πτώση της ζήτησης, έφεραν τη σημαντική αποκλιμάκωση της χονδρικής τιμής στον ηλεκτρισμό και τις μειώσεις των «πράσινων» τιμολογίων από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας τον μήνα που διανύουμε.
(Διακύμανση χονδρικής τιμής στον ηλεκτρισμό, τελευταίων επτά ημερών. Πηγή: ΕΧΕ)
Σημειώνουμε ότι η μέση Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς της Αγοράς Επόμενης Ημέρας στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας, τον περασμένο μήνα, έφθασε στα 73,15 ευρώ/MWh, με υποχώρηση -27% από τον Ιούλιο, για να διαμορφωθεί σε νέα χαμηλό από την αρχή του έτους, ενώ σε ετήσια βάση, η μείωση ανήλθε σε -44% σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2024.
Τα πράγματα άλλαξαν αυτό τον μήνα, καθώς η χαμηλότερη διείσδυση των ΑΠΕ, η μειωμένη ζήτηση, ο αφανισμός του λιγνίτη από το μείγμα, οι αυξημένες εξαγωγές και η αυξημένη χρήση φυσικού αερίου έστειλαν ψηλότερα τις τιμές. Είναι ενδεικτικό ότι η μέση χονδρεμπορική τιμή της MWh την εβδομάδα 8–14 Σεπτεμβρίου αυξήθηκε +14,8%!
Και ύστερα από την «σκληρή» ελληνική πραγματικότητα στον ηλεκτρισμό, παρατηρεί κανείς την γαλλική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όπου οι τιμές κινούνται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα χάρη στην πυρηνική ισχύ και την κρατική παρέμβαση.
Συγκεκριμένα η χονδρική τιμή στον ηλεκτρισμό στην Γαλλία ήταν χθες Τρίτη, 32,1 ευρώ/MWh και σήμερα 59,35 ευρώ/MWh, ήτοι, μία από τις 4 φθηνότερες αγορές στην Ευρώπη, γεγονός που οφείλεται στο ενεργειακό μοντέλο της χώρας το οποίο διακρίνεται, αφενός από τη μεγάλη εξάρτηση από την πυρηνική ενέργεια, και αφετέρου την κυριαρχία της κρατικής, EDF στην αγορά, καθώς και την προστασία έναντι των αυξημένων τιμών σε περιόδους κρίσης που εφαρμόζει η κυβέρνηση της χώρας.
Η συνδυασμένη αυτή στρατηγική προσφέρει σταθερή, χαμηλού κόστους παραγωγή και προστατεύει τα νοικοκυριά από τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών που παρατηρούνται σε χώρες όπως η δική μας.
(Διακύμανση spot τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην Γαλλία, τελευταίων 12 μηνών. Πηγή: tradingeconomics.com)
Η Γαλλία έχει επενδύσει εδώ και πολλές δεκαετίες στην πυρηνική ενέργεια που κυριαρχεί στην ηλεκτροπαραγωγή, με χαμηλό λειτουργικό κόστος σε σχέση με τα ορυκτά καύσιμα.
Από την άλλη, η αγορά ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από την EDF που προσφέρει μεγάλο μέρος της παραγωγής της σε ρυθμιζόμενα τιμολόγια και έτσι εξασφαλίζει χαμηλές τιμές για τα νοικοκυριά.
Τέλος, η λεγόμενη «ενεργειακή ασπίδα» (Bouclier Tarifaire) της κυβέρνησης, συμπληρώνει το πλαίσιο προστασίας, μέσω του παγώματος ή του μετριασμού των επιπτώσεων από τις αυξημένες τιμές στον ηλεκτρισμό, αλλά και μέσω της επιδότησης των εγχώριων προμηθευτών προκειμένου να είναι σε θέση να απορροφούν το κόστος στις περιόδους κρίσης.
Αρνητικές τιμές
Είναι ενδεικτικό ότι τον περασμένο Μάιο, η μέση χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Γαλλία, υποχώρησε στα 72 ευρώ/MWh, ήτοι, -29% χαμηλότερη από τον Ιανουάριο. Μάλιστα τα στοιχεία δείχνουν ότι η τιμή μηδενίστηκε ή και στράφηκε αρνητική στο 90% των ημερών, με τη χαμηλότερη καταγραφή να φτάνει στα -118 ευρώ/MWh.
Η υπερπαραγωγή, κυρίως από φωτοβολταϊκά, τις μεσημβρινές ώρες δημιουργεί μια νέα συνθήκη στην αγορά, όπου οι παραδοσιακές καμπύλες τιμών εξαφανίζονται. Τα Σαββατοκύριακα και τις καθημερινές, η πρωινή αιχμή των τιμών υποχωρεί, ενώ η κορύφωση μεταφέρεται αργά το βράδυ, μετά τις 22:00.
Παράλληλα, η μεταβλητότητα αποτελεί πλέον τη νέα κανονικότητα στην αγορά. Τον μήνα Μάιο που εξετάζουμε στο άρθρο, η μέση ημερήσια διαφορά μεταξύ μέγιστης και ελάχιστης τιμής έφθασε στα 95 ευρώ/MWh, ενώ σε σύγκριση με το 2024, η μεταβλητότητα τη χρονική περίοδο Ιανουάριος–Μάιος αυξήθηκε κατά +61%.
Αυτό το απαιτητικό περιβάλλον ορθώνει σημαντικές εξισορροπητικές προκλήσεις για τους διαχειριστές δικτύου και τους προμηθευτές, με την ανάγκη για αποθήκευση και ευέλικτη ζήτηση να γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ.
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, οι ενεργοβόρες βιομηχανίες είναι σε θέση να ανασχεδιάσουν την ημερήσια δραστηριότητά τους ώστε να αξιοποιούν τις ώρες αρνητικών τιμών και έτσι να μειώνουν δραστικά το κόστος. Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της αγοράς, η αποθήκευση ενέργειας για τον βιομηχανικό-επιχειρηματικό τομέα δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ασφαλώς, οι αρνητικές τιμές επηρεάζουν και αρνητικά, όπως συμβαίνει δηλαδή και σε άλλες χώρες με το ίδιο πρόβλημα.
Η συχνότητα της εμφάνισης αρνητικών τιμών απειλεί τη βιωσιμότητα τόσο των συμβατικών μονάδων αιχμής όσο και των νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ. Έτσι, η γαλλική ρυθμιστική αρχή ενέργειας (CRE) εξετάζει μια σειρά μέτρων αντιμετώπισης του φαινομένου, όπως μεταξύ άλλων, νέα μοντέλα αποζημίωσης δυναμικότητας, δυναμικά τιμολόγια για καταναλωτές, και επιτάχυνση στήριξης της αποθήκευσης και της ευέλικτης ζήτησης.
Όμως το παραπάνω, δεν αλλάζει την ουσία. Στην Γαλλία, η ηλεκτρική ενέργεια τις μεσημεριανές ώρες είναι πλέον συστηματικά δωρεάν ή ακόμη και αρνητική. Οι παραδοσιακές καμπύλες τιμών εξαφανίζονται και υποχρεώνουν επιχειρήσεις, βιομηχανία και ρυθμιστικές αρχές να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
(Διακύμανση τιμών φυσικού αερίου στο TTF, τελευταίων έξι μηνών. Πηγή: Barchart.com)
Η εικόνα στα commodities
Ανοδικά κατά +0,54% κινείται η τιμή του προθεσμιακού συμβολαίου φυσικού αερίου στον ολλανδικό κόμβο TTF, για παραδόσεις επόμενου μήνα, και διαμορφώνεται στα 32, 329 ευρώ/MWh, με πτώση – 0,63%, με την αντίστοιχη τιμή των futures, για παραδόσεις Δεκεμβρίου 2025, να έχουν φθάσει στα 33,575 ευρώ/MWh.
Με μικρή πτώση διαπραγματεύονται οι τιμές του αργού πετρελαίου. Η τιμή του προθεσμιακού συμβολαίου του Brent, του διεθνούς benchmark, για παραδόσεις επόμενου μήνα, υποχωρεί κατά -0,18%, στα 68,35 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ εκείνη της αμερικανικής ποικιλίας, WTI, υποχωρεί -0,15%, στα 64,42 δολάρια ανά βαρέλι.
Τέλος, στην εγχώρια αγορά υγρών καυσίμων, η μέση τιμή της αμόλυβδης 95 οκτανίων στην αντλία της Νομαρχίας Αθηνών, που λαμβάνεται ως σημείο αναφοράς, παραμένει στα όρια του 1,729 ευρώ ανά λίτρο σήμερα, Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου, ενώ στα πρατήρια του Νομού Θεσσαλονίκης διατίθεται χαμηλότερα, προς 1,722 ευρώ ανά λίτρο.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) προβλέπει ότι την Πέμπτη, 18 Σεπτεμβρίου, θα πρέπει να αναμένουμε πολύ μικρές μειώσεις στις χονδρικές τιμές διυλιστηρίου για όλους τους τύπους των βενζινών, μικρή αύξηση για το πετρέλαιο κίνησης, και σημαντικές αυξήσεις για την τιμή του υγραερίου κίνησης.