Το νέο κτίριο, συνολικής επιφανείας 2.500 τ.μ., ανεγέρθηκε σε ιδιόκτητο χώρο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην Πεντέλη και εγκαινιάστηκε στις 11 Απριλίου. Η πλήρης λειτουργία του αναμένεται μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς πρέπει να τοποθετηθεί ο εξοπλισμός του. Πρόκειται για ένα μοντέρνο κτίριο με όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές, με πρόνοια για την προσβασιμότητα όλων των πολιτών και περιλαμβάνει γραφεία, χώρους σεισμογράφων, βιβλιοθήκη, αίθουσα ανάλυσης σεισμολογικών δεδομένων, κυλικείο, μικρό συνεδριακό χώρο και εκπαιδευτικούς χώρους για το κοινό. Στην πλήρη του ανάπτυξη θα αποτελεί το κομβικό σημείο του Εθνικού Σεισμολογικού Δικτύου. Το κόστος για την ανέγερσή του έφθασε τα οκτώ εκατομμύρια ευρώ και καλύφθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης.
«Με το νέο κτίριο, τον εξοπλισμό εντός του και στο πεδίο και την αξιοποίηση νέων τεχνολογικών μεθόδων, το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο πραγματοποιεί ένα μεγάλο άλμα προς την πρόοδο, με στόχο τη σεισμολογική και γεωδυναμική παρακολούθηση κάθε σημείου της ρηξιγενούς ζώνης», λέει στην «Κ» ο Βασίλης Καραστάθης, διευθυντής του Ινστιτούτου.
«Το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο την περίοδο αυτή, αξιοποιώντας προγράμματα από το Ταμείο Ανάκαμψης, αναπτύσσεται σημαντικά και το νέο κτίριο θα υποδεχθεί σημαντικότατες υποδομές, που δίνουν νέα πνοή στην έρευνα αλλά και στην πολιτική προστασία της χώρας. Ενας πολύ μεγάλος αριθμός νέων σεισμογράφων, αλλά και διαφόρων άλλων γεωφυσικών και γεωδαιτικών σταθμών θα εγκατασταθεί στο ελληνικό τόξο, αλλά και στα ηφαιστειακά κέντρα της χώρας. Ολα αυτά τα σήματα θα καταλήγουν στο νέο κτίριο του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, που έχει ήδη τις κατάλληλες υπολογιστικές υποδομές και χώρους να τα υποδεχθεί», σημειώνει ο κ. Καραστάθης.
Νέα εργαλεία
Θα εγκατασταθούν στο πεδίο 38 νέοι σεισμικοί πολυπαραμετρικοί σταθμοί με συνδυασμένους ευρυζωνικούς και ισχυρής εδαφικής κίνησης αισθητήρες. Θα εγκατασταθούν τρία συστήματα (10 σταθμών έκαστο) παρακολούθησης τοπικής σεισμικότητας ηφαιστείων, με τους αισθητήρες τους τοποθετημένους σε γεωτρήσεις μικρού βάθους. Επίσης, στα σημαντικά ηφαίστεια της χώρας θα γίνει η εγκατάσταση βαρυτόμετρων υπερυψηλής ακρίβειας. «Αυτά είναι συστήματα μικροβαρυτομετρίας νέας γενιάς για συνεχή παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο ηφαιστειακά ενεργών περιοχών. Θα εντοπίζουν μεταβολές οι οποίες μπορούν να οφείλονται σε φυσικές διεργασίες στο εσωτερικό ηφαιστείων, όπως μετακινήσεις μάγματος ή υδροθερμικών ρευστών. Θα τοποθετήσουμε ακόμη μαγνητομετρικούς σταθμούς για τη συνεχή παρακολούθηση των μεταβολών του μαγνητικού πεδίου σε πραγματικό χρόνο στα κύρια ενεργά ηφαίστεια. Τα μαγνητόμετρα στα ηφαίστεια είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στον εντοπισμό της ανόδου του μάγματος. Θα εγκαταστήσουμε επίσης σύγχρονους ραδιομετρικούς σταθμούς σωματιδίων-α και ακτινοβολίας-γ για την παρακολούθηση των ηφαιστείων. Ακόμη, έχει προβλεφθεί για ηφαίστεια η τοποθέτηση σύγχρονων κλισιομέτρων», εξηγεί ο κ. Καραστάθης.
Σημαντικό βήμα αποτελεί η εγκατάσταση τεσσάρων υπερσύγχρονων συστημάτων κατανεμημένης ακουστικής ανίχνευσης (DAS), τα οποία στην πράξη θα μπορούν να μετατρέπουν τις υποθαλάσσιες οπτικές ίνες σε διατάξεις σεισμικών αισθητήρων, βοηθώντας σημαντικά στη σεισμογραφική κάλυψη των εκτεταμένων θαλασσίων περιοχών της χώρας. Από το ένα εξ αυτών θα λαμβάνονται και μετρήσεις παραμόρφωσης και ρυθμού παραμόρφωσης (DxS). Τα συστήματα αυτά θα συμβάλλουν σημαντικότατα στην παρακολούθηση της σεισμικότητας και των ηφαιστείων.
Στο υπάρχον δίκτυο του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου θα προστεθούν 28 μόνιμοι γεωδαιτικοί σταθμοί αναφοράς GNSS υψηλού ρυθμού καταγραφής για συνεχή παρακολούθηση εδαφικής παραμόρφωσης. Η υποδομή Γεωδυναμικού Ινστιτούτου θα ενισχυθεί επίσης με πολλά άλλα γεωφυσικά όργανα, όπως π.χ. σεισμογράφους ωκεάνιου πυθμένα (OBS), παλιρροιογράφους, σταθμούς ισχυρής κίνησης, ασύρματο σεισμικό σύστημα κ.λπ.
«Ολοι αυτοί οι σταθμοί θα έρχονται σε πραγματικό χρόνο σε ένα τελευταίας τεχνολογίας υπολογιστικό κέντρο. Επίσης σημειώνουμε ότι στο υπόγειο του νέου κτιρίου θα φιλοξενηθεί ένας υπερυπολογιστής HPC με υπολογιστική ισχύ μεγαλύτερη των 800 teraflops, με υβριδικά συστήματα επεξεργασίας και αποθήκευσης», συμπληρώνει ο κ. Καραστάθης.
Μουσείο η ιστορική έδρα
Σήμερα η έδρα του Γεωδυναμικού είναι στο ιστορικό κτίριο στο Θησείο. Βρίσκεται εκεί από τα τέλη του 19ου αιώνα. Εκεί λειτουργεί και σήμερα ο σεισμολογικός σταθμός Αθηνών, ο οποίος θα παραμείνει σε λειτουργία με τον σεισμογράφο του. «Το κτίριο του Θησείου θα γίνει μουσείο, με πλούσια εκθέματα από την πορεία της σεισμογραφικής και γεωδυναμικής έρευνας στη χώρα μας. Ταυτόχρονα, όμως, το κτίριο θα είναι και λειτουργικό. Η βάρδια 24ωρης παρακολούθησης θα είναι διπλή, θα υπάρχει και στο Θησείο και στην Πεντέλη. Γενικά, η μεταφορά των λειτουργιών από το Θησείο στο νέο κτίριο θα γίνει πολύ προσεκτικά και αφού βεβαιωθούμε πως όλα λειτουργούν στην εντέλεια», διευκρινίζει ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")