Η τελευταία επίθεση των Χούθι - σε σκάφος που εχει ναυλωθεί από την Trafigura στον Κόλπο του Άντεν - έχει αυξήσει τις τιμές των δεξαμενόπλοιων καυσίμων και τις τιμές του ντίζελ, με αποτέλεσμα στελέχη της ναυτιλίας και αναλυτές της αγοράς πετρελαίου να προβλέπουν περαιτέρω αυξήσεις και στα δύο. Οι ναύλοι έχουν ήδη εκτιναχθεί σε επίπεδα που δεν είχαν προηγουμένως βρεθεί εκτός από μια σύντομη άνοδο 

στο απόγειο της πανδημίας Covid-19. Οι τιμές ναύλωσης για τα μεγαλύτερα δεξαμενόπλοια που χρησιμοποιούνται για προϊόντα πετρελαίου - όπως το ντίζελ, η βενζίνη και τα καύσιμα αεροσκαφών - υπερδιπλασιάστηκαν την περασμένη εβδομάδα στα 101.500 δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της Gibson. Οι αριθμοί τον Νοέμβριο ήταν κατά μέσο όρο μόλις 22.750 δολάρια την ημέρα.

Πολλά δεξαμενόπλοια προϊόντων πετρελαίου είχαν αρχίσει να ακολουθούν τη μεγαλύτερη διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας αντί να περνούν από την επικίνδυνη Ερυθρά Θάλασσα μετά την επίθεση στο Marlin Luanda, ένα δεξαμενόπλοιο που μετέφερε το διυλισμένο προϊόν πετρελαίου, την περασμένη Παρασκευή.

Ο Jacob Meldgaard, διευθύνων σύμβουλος της Torm, μιας εταιρείας εκμετάλλευσης 80 δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν προϊόντα πετρελαίου με έδρα την Κοπεγχάγη, είπε ότι οι εκτροπές στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας θα ενισχύσουν την αγορά, προσθέτοντας 5% στην παγκόσμια ζήτηση για δεξαμενόπλοια προϊόντων. Αύξηση «πολύ σημαντική» σε μια εποχή που η χρήση του υπάρχοντος στόλου ήταν πολύ υψηλή, τόνισε.

Μια εκτροπή μέσω του Ακρωτηρίου αυξάνει τη διάρκεια ενός ταξιδιού από τον Κόλπο στη βόρεια Ευρώπη κατά περίπου 70% σε σύγκριση με το ταξίδι μέσω του Σουέζ.

Η επίθεση ώθησε επίσης τις παγκόσμιες τιμές του ντίζελ σε υψηλό σχεδόν τριών μηνών, καθώς οι έμποροι φοβούνται υψηλότερο κόστος και διαταραχές στον εφοδιασμό των ζωτικών προμηθειών από την Ασία στην Ευρώπη.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου, το παγκόσμιο σημείο αναφοράς, έχουν αυξηθεί 15% από τα μέσα Δεκεμβρίου, στα 845 δολάρια ο μετρικός τόνος, αντανακλώντας τις αυξανόμενες ανησυχίες των επενδυτών ότι η Ευρώπη θα πιεστεί από ζητήματα που θα δημιουργηθούν στην εφοδιαστική αλυσίδα τους επόμενους μήνες.

Η ΕΕ είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές προϊόντων διύλισης πετρελαίου στον κόσμο και έχει βασιστεί σε εισαγωγές από την Ασία και τις ΗΠΑ τον περασμένο χρόνο, αφότου απαγόρευσε την εισαγωγή ρωσικού ντίζελ στο μπλοκ, ενώ  οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η συντήρηση των διυλιστηρίων στις ΗΠΑ θα μειώσει περαιτέρω τις προμήθειες σε όλο τον Ατλαντικό και θα ανεβάσει περαιτέρω την τιμή.

Στη ναυτιλιακή αγορά, η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα θα συνεχίσει να προσθέτει αστάθεια. Υψηλόβαθμο στέλεχος της ναυτιλίας είπε ότι η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα θα ανέβαζε τους ναύλους, όσο η ζήτηση για προϊόντα πετρελαίου παραμένει στα σημερινά επίπεδα. Μόνο λίγα δεξαμενόπλοια νέων προϊόντων πρόκειται να παραδοθούν φέτος, πράγμα που σημαίνει ότι η προσφορά πλοίων δεν θα αυξηθεί.
Αναλυτές και στελέχη της ναυτιλίας αναμένουν επίσης περαιτέρω εκτροπές που θα ενισχύσουν τα επί του παρόντος μέτρια ποσοστά για τα δεξαμενόπλοια αργού πετρελαίου.

Ενώ τα δεξαμενόπλοια αργού ναυλώνονται εβδομάδες ή μήνες πριν από τα ταξίδια, οι μεγαλύτερες αποστάσεις που αναλαμβάνονται θα αυξήσουν τα ποσοστά. Τα Suezmaxes, τα οποία μεταφέρουν 1 εκατομμύριο βαρέλια πετρελαίου και είναι το μεγαλύτερο είδος που μπορεί να χρησιμοποιήσει το κανάλι πλήρως φορτωμένο, αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ωφελούμενα.

Το ντίζελ δοκιμάζει τις ευρωπαϊκές οικονομίες

Την ίδια ώρα, πιθανή αύξηση των τιμών στο ντίζελ θα δοκιμάσει περαιτέρω την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Το ντίζελ, χρησιμοποιείται ευρέως στις εμπορευματικές και αεροπορικές μεταφορές καθώς και για τη θέρμανση πολλών σπιτιών, σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Οι τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης για το φυσικό αέριο παραμένουν μακριά από το επίπεδο των 1.600 δολαρίων ανά μετρικό τόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά κινήθηκαν υψηλότερα εν μέρει για να πληρώσουν τα επιπλέον 6.000 μίλια και δύο εβδομάδες κόστους μεταφοράς.

Η ήπειρος βασιζόταν συνήθως στις ρωσικές εισαγωγές, αλλά αυτές απαγορεύτηκαν από την ΕΕ μετά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία. Αρχικά, η Μέση Ανατολή άνοιξε τη χαλάρωση, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 60% του ντίζελ της Ευρώπης πέρυσι. Μετά τον πόλεμο στη Γάζα, αυτό μειώθηκε περίπου στο ένα τρίτο, σύμφωνα με στοιχεία της S&P Global Commodity Insights.

«Η προοπτική του ακριβότερου ντίζελ». . . επιδεινώνει τις οικονομικές προκλήσεις, συμβάλλοντας σε μια αυξανόμενη κρίση κόστους ζωής», δήλωσε ο James Noel-Beswick, αναλυτής εμπορίας διυλισμένων προϊόντων στη Sparta Commodities.

Οι επιθέσεις των ανταρτών Χούτι άλλαξαν περαιτέρω τους υπολογισμούς των εμπόρων, καθώς τα πλοία αναγκάζονται να παρακάμψουν την κύρια οδό διέλευσης από τη Σιγκαπούρη στο Ρότερνταμ μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και να περιφέρουν τη νότια αφρικανική ακτή.

Οι τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του πετρελαίου παραμένουν πολύ μακριά από το επίπεδό τους των 1.600 δολαρίων ανά μετρικό τόνο στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά έχουν αυξηθεί εν μέρει για να πληρώσουν τα επιπλέον 6.000 μίλια και δύο εβδομάδες στα έξοδα αποστολής.

Τις τελευταίες εβδομάδες, οι εναλλακτικές προμήθειες από τις ΗΠΑ βοήθησαν την Ευρώπη να καλύψει το έλλειμμα, καθώς τα διυλιστήρια εκεί διπλασίασαν τις αποστολές στα 10 εκατομμύρια βαρέλια τον Ιανουάριο, από 4 εκατομμύρια βαρέλια τον Νοέμβριο.

Ωστόσο, πολλά διυλιστήρια στις ακτές του Κόλπου των ΗΠΑ μειώνουν απότομα την παραγωγή καθώς αναβαθμίζουν τις εγκαταστάσεις τους και οι αναλυτές λένε ότι θα υπάρχει λιγότερο πλεόνασμα ντίζελ διαθέσιμο για την Ευρώπη. Αυτή την περίοδο, υπάρχουν εκτιμήσεις ότι η παραγωγική ικανότητα θα μειωθεί κατά ένα δέκατο, ή 1 εκατ. βαρέλια, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο. Αυτό συγκρίνεται με τον μέσο όρο των 100.000 ημερησίως που ήταν εκτός σύνδεσης λόγω εργασιών συντήρησης τον Δεκέμβριο και είναι περίπου το ένα δέκατο της συνολικής ικανότητας διύλισης των ΗΠΑ, δηλαδή περίπου 10 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα.

Επίσης οι αναταράξεις στην Ερυθρά Θάλασσα συνέπεσαν με τη μείωση των αποθεμάτων στην κρίσιμη περιοχή Άμστερνταμ-Ρότερνταμ-Αμβέρσα, γνωστή ως ARA, καθιστώντας την Ευρώπη ακόμη πιο ευάλωτη σε μείωση της προσφοράς καθώς τα δικά της διυλιστήρια υποβάλλονται σε συντήρηση.

Η ΕΕ δημιούργησε τα αποθέματά της ντίζελ στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, με τα αποθέματα στον κόμβο της ARA να έχουν φτάσει στο κατώτατο σημείο της πενταετούς εμβέλειάς τους, σύμφωνα με τη Sparta Commodities, έναν πάροχο δεδομένων αγοράς.

Η ικανότητα διύλισης έχει επίσης μειωθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προσπάθησαν να διευκολύνουν τη στροφή σε πιο πράσινες πηγές ενέργειας και η ζήτηση μειώθηκε λόγω της στροφής των πελατών προς τα ηλεκτρικά οχήματα.

Ωστόσο, ο Ντέιβιντ Μάρτιν, ανώτερος αναλυτής πετρελαίου στη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας, είπε ότι οι κυβερνήσεις στον ΟΟΣΑ έχουν αρκετά αποθέματα έκτακτης ανάγκης για να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε κρίση εφοδιασμού. «Θα υποστήριζα ότι οι αγορές ντίζελ και οι κυβερνήσεις στον ΟΟΣΑ είναι καλά προετοιμασμένες», είπε.

Όμως οι αναλυτές φοβούνται ότι οι παγκόσμιες προμήθειες διυλισμένων προϊόντων στην Ευρώπη θα μπορούσαν να δοκιμαστούν περαιτέρω από την αστάθεια στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία.

Ηδη η JPMorgan προειδοποίησε την Τρίτη ότι οι επιθέσεις με drones της Ουκρανίας στη ρωσική ενεργειακή υποδομή - οι οποίες έχουν αυξηθεί φέτος - αποτελούν μια «νέα, λιγότερο εκτιμώμενη, αλλά δυνητικά πιο επιζήμια απειλή» για τις παγκόσμιες ισορροπίες πετρελαϊκών προϊόντων από τις διακοπές στις ναυτιλιακές μεταφορες από την Ερυθρά Θάλασσα.

«Ενώ η Ευρώπη δεν αγοράζει πλέον προϊόντα πετρελαίου από τη Ρωσία, το ντίζελ είναι μια παγκόσμια αγορά και εάν η Ρωσία παράγει και εξάγει λιγότερα, θα έχει αντίκτυπο στις παγκόσμιες ισορροπίες», δήλωσε η Natasha Kaneva, επικεφαλής της τράπεζας για τα παγκόσμια εμπορεύματα.

Ν. Παλ.