Δεν είναι τυχαίον ότι, με βάση πληροφορίες, παλαιές χρηματοδοτήσεις πρασίνων έργων, που είναι και ακριβά στην κατασκευή, αλλά και συνδέονται με παλαιές «ταρίφες», που έχουν τύχει και αναθεωρήσεως (μικρά έργα) ή συχνά «κόβονται» από την συμμετοχή στο εθνικό μείγμα (μεγάλα έργα), τυγχάνουν της ιδιαιτέρας προσοχής των τραπεζικών επιτελείων. Ήδη, στις διοικήσεις των τραπεζών υπάρχει, με βάση πληροφορίες, η ανάπτυξις του προβληματισμού για τα ποια έργα είναι βιώσιμα και ποια όχι, και βεβαίως ποια στο μέλλον θα πρέπει να τύχουν χρηματοδοτήσεως. Όπως αναφέρουν γνώστες της όλης καταστάσεως, οι μηδενικές ή αρνητικές τιμές στις ΑΠΕ ενδεχομένως, σε όσους δεν έχουν προχωρήσει σε εναλλακτικές κινήσεις, με παρουσία τόσο στην κατασκευή έργων, όσο και στην παραγωγή ή σε PPAs με μεγάλους καταναλωτές, ώστε να «κλειδώσουν» ποσότητες και ταρίφες, θα οδηγήσουν σε... λουκέττα.
Να σημειωθεί ότι ο συνδυασμός υψηλής πρασίνης παραγωγής ενεργείας και περιορισμένης ζητήσεως, χωρίς βεβαίως την ύπαρξη αποθηκεύσεως, ή ακόμη και «μεγάλων» εναλλακτικών μπαταριών, όπως οι μεγάλοι στόλοι ηλεκτρικών οχημάτων, ή βιομηχανίες με υψηλές απαιτήσεις ηλεκτρικής ενεργείας, με παράλληλα περιορισμένες εξαγωγές, δημιουργεί το πρόβλημα, που φέρνει αρνητική επίπτωση στα έσοδα των φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων.
Περικοπές στις ΑΠΕ
Άλλος ένας «πονοκέφαλος» είναι οι υποχρεωτικές περικοπές εγχύσεως. Είναι ενδεικτικόν ότι οι περικοπές εγχύσεως έφθασαν τον περασμένο Μάιο στο 10%, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ).
Μάλιστα, με επιστολή του προς την ΡΑΑΕΥ, στο πλαίσιο της διαβουλεύσεως επί της εισηγήσεως του ΑΔΜΗΕ σχετικώς με τον περιορισμό εγχύσεως των μονάδων ΑΠΕ, ο Σύνδεσμος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Ζητεί, δε, την διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου ρυθμιστικού πλαισίου για τις περικοπές παραγωγής ΑΠΕ, που θα αντιμετωπίζει, σύμφωνα με τις επιταγές του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 219/943, ως διακριτή υπηρεσία προς το Σύστημα και το Δίκτυο, και θα προβλέπει εύλογη και πλήρη αποζημίωση προς τους παραγωγούς ΑΠΕ που θα την προσφέρουν, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να θέτει τον παραγωγό σε οικονομικώς ουδέτερη θέση.
Και αυτό την ώρα που ο Σύνδεσμος σημειώνει ότι, σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις, αναμένεται μεγάλη επιδείνωση του προβλήματος και των περικοπών ΑΠΕ από το φθινόπωρο και μετά. Αναφέρει, δε, ως παράδειγμα το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, όταν η ζήτησις ήταν πολύ χαμηλή και η παραγωγή των μονάδων ΑΠΕ σε υψηλά επίπεδα, ενώ οι υποχρεωτικές περικοπές που έγιναν από τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ έφθασαν ακόμη και το 10% της παραγωγής, γεγονός που προεκάλεσε σημαντικές οικονομικές απώλειες για τους παραγωγούς, απώλειες που, όπως αναφέρεται, εντείνονται από την έλλειψη αποζημιώσεων.
Ο ΕΣΗΑΠΕ παράλληλα θέτει θέμα στρεβλώσεων ανταγωνισμού, καθώς ο Κανονισμός της ΕΕ προβλέπει ότι η περικοπή της παραγωγής από ΑΠΕ πρέπει να είναι το τελευταίο καταφύγιο του Διαχειριστού του Συστήματος. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σύνδεσμος στην επιστολή του, σε αντίθεση με το πνεύμα του Ευρωπαϊκού Κανονισμού, η ελληνική νομοθεσία προβλέπει περικοπές παραγωγής ενεργείας μόνο στις περιπτώσεις των μονάδων παραγωγής ενεργείας από ΑΠΕ, ενώ δεν προβλέπονται περικοπές σε μονάδες παραγωγής από ορυκτά καύσιμα. Τονίζει, δε, ότι με τον τρόπο αυτόν το ελληνικό ρυθμιστικό μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, καθώς παρέχει πλεονεκτήματα στις θερμικές μονάδες. Πολύ, δε, περισσότερο που οι θερμικές μονάδες συμμετέχουν στην αγορά και μπορούν να λάβουν αποζημίωση για την παροχή υπηρεσίας ευελιξίας.
Οι προτάσεις
Τούτων δοθέντων, ο ΕΣΗΑΠΕ ζητεί το ΥΠΕΝ, η ΡΑΕ, ο ΑΔΜΗΕ και ο ΔΕΔΔΗΕ να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου:
- Να γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις στο θεσμικό πλαίσιο, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι περικοπές ΑΠΕ και κατά προτεραιότητα να αποσυρθεί το άρθρο 10 του Ν. 4951/2022, που προβλέπει την προς τα πάνω επέκταση αυτού του ορίου.
- Να αποσυνδεθεί το όριο 5% από δικαίωμα των παραγωγών ΑΠΕ σε αποζημίωση για τις υποχρεωτικές περικοπές.
- Να μεριμνήσουν ώστε να εισαχθεί άμεσα πρόβλεψις στην νομοθεσία για τα κριτήρια με βάση τα οποία γίνονται οι περικοπές και να οριστεί το ύψος της αποζημιώσεως που θα δικαιούνται οι περικοπτόμενες μονάδες, ώστε να καλύπτονται οι προϋποθέσεις του σχετικού Κανονισμού της ΕΕ.