Έντονη κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στον διεθνή πετρελαϊκό τομέα, διαψεύδοντας στην πράξη το ευρωπαϊκό αφήγημα περί καθολικού αποκλεισμού των υδρογονανθράκων από το μείγμα καυσίμων και περί αποκλειστικής στροφής στις ΑΠΕ

(εδώ και εδώ). Οι εξελίξεις είναι τέτοιες σε βαθμό ώστε τΤον Μάρτιο, η Σαουδική Αραβία και το Ιράν  συμφώνησαν να αποκαταστήσουν τους διπλωματικούς δεσμούς τους με τη μεσολάβηση της Κίνας. Ήταν η τελευταία από μια σειρά γεωπολιτικών ανακατατάξεων που συμβαίνουν στην Μέση Ανατολή και βρίσκει σύμφωνη την αμερικανική κυβέρνηση. Πλέον, τα δύο έθνη εμφανίζονται πρόθυμα να ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο στις μεταξύ τους σχέσεις.

Ο επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου του Ιράν (NIOC), ανέφερε με δηλώσεις του στο πρακτορείο ειδήσεων Tasnim ότι έχει ήδη ξεκινήσει η προετοιμασία για συνεργασία των δύο χωρών στον τομέα της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Ιράν και Σαουδική Αραβία θα πραγματοποιήσουν από έρευνες σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που κατέχουν από κοινού, αλλά είχαν παραμεληθεί επί σειρά ετών εξαιτίας της έντασης ανάμεσά τους.

Οι δύο χώρες μοιράζονται περισσότερα από 28 κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου τα οποία δεν έχουν αξιοποιηθεί ποτέ, λόγω διαφωνιών όσον αφορά στο ύψος της εκμετάλλευσης και το επίπεδο πρόσβασης. Αναφερόμαστε στα κοιτάσματα Farzad A και B και στο κοίτασμα φυσικού αερίου Arash, με το τελευταίο να εκτείνεται μέχρι το Κουβέιτ. Το κοίτασμα Farzad περιέχει 23 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αποθεμάτων φυσικού αερίου και συμπυκνωμάτων αερίου, ενώ το κοίτασμα Arash περιέχει 20 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αποθεμάτων φυσικού αερίου.

Η τελευταία εξέλιξη υποδηλώνει ότι οι αγορές πετρελαίου θα καταλυστούν από μια πιθανή εισροή μεγάλων ποσοτήτων ιρανικού αργού. Οι εξαγωγές αργού της χώρας ξεπέρασαν το 1,5 mb/d τον Μάιο, νέο υψηλό επίπεδο από το 2018, παρά το γεγονός ότι η Τεχεράνη υπόκειται σε αμερικανικές κυρώσεις. Τον περασμένο μήνα, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι έχουν αυξήσει την παραγωγή αργού πάνω από τα 3 εκατ. βαρέλια ημερησίως που αποτελεί, με τη σειρά του, νέο υψηλό από το 2018.

Η κυβέρνηση του Ιράν δεν κρύβει ότι σκοπεύει να αυξήσει την παραγωγή αργού σε 6 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, αν και αναγνωρίζει ότι θα απαιτηθεί πολύς χρόνος εξαιτίας της πολυετούς υποεπένδυσης στον τομέα. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της φιλοδοξίας των Ιρανών, αρκεί να σημειώσουμε ότι από το 1979, η Ισλαμική Δημοκρατία δεν μπόρεσε ποτέ να παράγει περισσότερα από 4 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως!

Οι traders και όσοι επενδύουν στην άνοδο των τιμών ανησυχούν ότι σε περίπτωση που το Ιράν καταφέρει να πλημυρίσει την αγορά με αργό παραγωγής του θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές του πετρελαίου πολύ πιο χαμηλά από τα επίπεδα που θεωρούν ανεκτά για τα συμφέροντά τους. Αλλά και ο OPEC δεν αισθάνεται ήσυχος μπροστά σε μια τέτοια προοπτική, αφού το ιρανικό πετρέλαιο μπορεί να διαταράξει την επιρροή του καρτέλ στις αγορές.

Η μηνιαία παραγωγή του Ιράν, όπως αναφέρεται από τις δευτερογενείς πηγές του ΟPEC, ήταν κατά μέσο όρο 2,679 εκατομμύρια βαρέλια ανά ημέρα τον Μάιο. Πρόκειται για αύξηση από τα 2,544 εκατ. βαρέλια ημερησίως που παρήγαγε το Ιράν τον Μάιο του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του καρτέλ, και από τον μέσο όρο των 2,455 εκατ. βαρελιών ημερησίως τον Μάιο του 2021. Πρόκειται δε για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση από τον Μάιο του 2020, όταν η παραγωγή του Ιράν ήταν 1,978 εκατομμύρια βαρέλια.

Οι αναλυτές υποστηρίζουν όμως πως αυτές οι ανησυχίες είναι έωλες, αφού ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση, είναι απίθανο το Ιράν να κατακλύσει την αγορά με αργό.

Ασφαλώς, η Τεχεράνη εξάγει πετρέλαιο κάτω από τη «μύτη» του διεθνούς ελέγχου και έχει αναμείξει το αργό παραγωγής του με ιρακινό πετρέλαιο για να αποφύγει τις κυρώσεις, οργάνωσε μεταφορές από πλοίο σε πλοίο και απενεργοποίησε τους αναμεταδότες AIS για να αποκρύψει τις εξαγωγές πετρελαίου από τις εταιρείες εντοπισμού δεξαμενόπλοιων.

Φυσικά, υοπάρχει και μια άλλη παράμετρος, καθώς μια αύξηση της παραγωγής από το Ιράν, θα βρει αντίθετη την Σαουδική Αραβία που έχει αναλάβει να συγκρατήσει την προσφορά, ενώ διακυβεύει και την επιρροή του OPEC, αφού και άλλα μέλη του θα πρέπει να μειώσουν την παραγωγή τους εφόσον η Τεχεράνη συνεχίσει να αυξάνει την παραγωγή της σε αργό

Εν τω μεταξύ, στο επίπεδο των τιμών, σε ελαφρώς ανοδική τροχιά κινούνται από σήμερα το πρωί, 4 Ιουλίου, οι τιμές του πετρελαίου στον απόηχο της είδησης ότι η Σαουδική Αραβία θα παρατείνει τις εθελοντικές περικοπές της παραγωγής αργού έως τον Αύγουστο. Συγκεκριμένα, το Ριάντ ανακοίνωσε ότι θα παράγει περίπου 9 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου τον Αύγουστο, όπως και τον μήνα που διανύουμε, την ίδια στιγμή που η Ρωσία ανακοίνωσε ότι θα μειώσει τις εξαγωγές πετρελαίου της κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως στην ίδια χρονική περίοδο.Σε ελαφρώς ανοδική τροχιά κινούνται από σήμερα το πρωί, 4 Ιουλίου, οι τιμές του πετρελαίου στον απόηχο της είδησης ότι η Σαουδική Αραβία θα παρατείνει τις εθελοντικές περικοπές της παραγωγής αργού έως τον Αύγουστο.