Χρειάστηκε να φθάσουμε στο τέλος Ιανουαρίου για να κάνει ο χειμώνας αισθητή την παρουσία του στην Αττική και σε άλλες περιοχές της χώρας. Επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα  αναμένεται να παρατηρηθούν και αύριο, Παρασκευή, με κύρια χαρακτηριστικά, τις έντονες βροχοπτώσεις, το χιόνι στα ημιορεινά και ορεινά και τους θυελλώδεις νότιους ανέμους που θα ξεπεράσουν τα 8-9 μποφόρ στο Αιγαίο. Κάπως, έτσι, το πρώτο από τα σενάρια της καταστροφής στην ενέργεια και την οικονομία μοιάζει να έχει διαψευτεί, αμβλύνοντας τους φόβους για γενικευμένη κρίση στον απόηχο της κρίσης τιμών στο φυσικό αέριο και των υπέρμετρων αυξήσεων στα τιμολόγια της ηλεκτρικής ενέργειας.

Ήδη σήμερα, οι τιμές των futures φυσικού αερίου, για παραδόσεις Φεβρουαρίου, στον ολλανδικό κόμβο αναφοράς κινούνται τις πρώτες απογευματινές ώρες στα 56,6 ευρώ/MWh, ήτοι, χαμηλότερα και από τα επίπεδά τους τον δεύτερο μήνα του 2022, πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.  

(Ετήσια μεταβολή τιμών TTF. Πηγή: Barchart.com)

Ακόμη, τα τελευταία στοιχεία για το δ’ ττρίμηνο του περασμένου έτους,  φανερώνουν ότι το πλήγμα στην οικονομία της ευρωζώνης από τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης ήταν σαφώς πιο ήπιο από το αναμενόμενο αρχικά, με τις αυτές τις συνθήκες να εκτιμάται ότι θα διατηρηθούν και στο α΄τρίμηνο του έτους που διανύουμε. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία η υποχώρηση του ΑΕΠ της περιοχής θα συγκρατηθεί στο μόλις 0,3%, κάτι που σημαίνει ότι η ευρωζώνη είναι πολύ πιθανό, πλέον, να αποφύγει την ύφεση που της επιφύλλασαν οι αναλυτές, πριν από πολλούς μήνες.

Παράλληλα με την κατάσταση της οικονομίας, η εικόνα στις αγορές χονδρικής ρεύματος στην Ευρώπη είναι, μ τη σειρά της, σαφώς καλύτερη από εκείνη που προδιέγραφαν οι ζοφερές προβλέψεις του περασμένου καλοκαιριού, αν και αισθητά επιδεινωμένη από την εικόνα που παρατηρούταν ένα έτος νωρίτερα.

Η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί την ακριβότερη μέση τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, με 179,80 ευρώ/MWh όταν πέρυσι την ίδια περίοδο η τιμή χονδρικής βρισκόταν στα 190,82 ευρώ/MWh, με την Ιταλία να βρίσκεται στη δεύτερη θέση του καταλόγου της ακρίβειας με 176,.02 ευρώ/MWh.

Όπως ήταν όμως επόμενο, η επιδείνωση των καιρικών συνθηκών ώθησε σε άνοδο την Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας. Έτσι διαμορφώνεται στα 210,77 ευρώ/MWh με ποσοτιαία αύξηση 17% από τη σημερινή. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ενεργειακό μείγμα το καύσιμο με τη μεγαλύτερη συμμετοχή είναι εκ νέου οι εισαγωγές, με 33,5%, και ακολουθούν το φυσικό αέριο μ 24,2%, οι ΑΠΕ με 13,9% και τα υδροηλεκτρικά μ 13,4%.

Όμως, το καύσιμο που συμμετέχει με σαφώς εντυπωσικά αυξημένο μερίδιο στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής, αυτά τα τελευταία 24ωρα, είναι ο λιγνίτης που βρίσκεται ήδη στο 11,6%

Μάλιστα, τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το γ’ τρίμηνο του περασμένου έτους, δείχνουν ότι το «βρώμικό» καύσιμο επιστρέφει δυναμικά στο ενεργειακό προσκήνιο των 27, με κύριο εκφραστή αυτής της αύξησης, την χώρα μας. Η Ελλάδα που έχει βάλει σε εφαρογή το πιο ολιστικό πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης, είναι σήμερα η χώρα που λόγω της ανάγκης της να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια και επάρκεια, κυριαρχεί στην παραγωγή λιγνίτη σε ετήσια βάση. Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Επιτροπής, η εγχώρια λιγνιτική παραγωγή εμφανίζεται αυξημένη σε ποσοστό 34% από το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Παράλληλα, η συμμετοχή των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με λιγνίτη στο ευρωπαϊκό μείγμα αυξήθηκε κατά μία ποσοστιαία μονάδα το γ’ τρίμηνο του 2022 (9% από 8% το ίδιο χρονικό διάστημα το 2021).

Επίσης, η παραγωγή σε μηνιαίο επίπεδο έφθασε στο αποκορύφωμά της τον περασμένο Αύγουστο ( 19 TWh), με την παραγωγή στην Γερμανία να αυξάνεται σε 12%, σε ετήσια βάση το γ’ τρίμηνο του 2022. Ανάλογη εικόνα εμφανίζει και η παραγωγή στην Τσεχία που αυξήθηκε κατά 21%, ενώ η παραγωγή λιγνίτη στην Πολωνία παρέμεινε αμετάβλητη. Πρόκειται για τις τρείς χώρες που αντιπροσωπεύουν το 81% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση λιγνίτη μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.