Καθώς το 2021 πλησιάζει στο τέλος του, η παγκόσμια αγορά πετρελαίου φαίνεται να στέκεται πλέον σε πιο στέρεες βάσεις από ό,τι εδώ και αρκετό καιρό, επισημαίνει στην τελευταία μηνιαία Έκθεσή του ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ), η οποία αναφέρεται στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και δημοσιεύτηκε χθες (14/12). Η αναγκαία χαλάρωση της εν λόγω «σφιχτής» αγοράς βρίσκεται σε εξέλιξη, με την παγκόσμια 

προσφορά πετρελαίου να ξεπερνά τη ζήτηση από αυτόν τον μήνα (Δεκέμβριος 2021). Η εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον της πανδημίας του κορωνοϊού στα τέλη Νοεμβρίου πυροδότησε ένα απότομο ξεπούλημα πετρελαίου, με την αρχική απαισιοδοξία να έχει δώσει πλέον τη θέση της σε μια πιο προσεκτική αντίδραση.  

Η αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού αναμένεται να επιβραδύνει προσωρινά, αλλά όχι να ανατρέψει, την ανάκαμψη της ζήτησης πετρελαίου που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, αναφέρει ο ΙΕΑ. Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου προβλέπεται να αυξηθεί κατά 5.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2021 και επιπλέον κατά 3.3 εκατ. βαρέλια την ημέρα το επόμενο έτος, όταν θα ανακάμψει στα προ κορωνοϊού επίπεδα στα 99.5 εκατ. βαρέλια την ημέρα. Αξίζει να αναφερθεί ότι η παγκόσμια πετρελαϊκή ζήτηση ανήλθε στα 98.6 εκατ. βαρέλια την ημέρα το δ’ τρίμηνο του 2021, κινούμενη ανοδικά κατά περίπου 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Τα νέα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της πανδημίας είναι πιθανό να έχουν πιο περιορισμένο αντίκτυπο στην οικονομία σε σχέση με τα προηγούμενα κύματα του κορωνοϊού, κυρίως λόγω των εκτεταμένων εκστρατειών εμβολιασμού. Ως αποτέλεσμα, ο ΙΕΑ αναμένει ότι η ζήτηση για τα καύσιμα των οδικών μεταφορών και τα πετροχημικά θα συνεχίσει να σημειώνει αύξηση. Ωστόσο, λόγω των νέων περιορισμών στις διεθνείς μετακινήσεις, ο ΙΕΑ αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου τόσο για το 2021 όσο και για το 2022 κατά 100 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα κατά μέσο όρο, προκειμένου να λάβει υπόψη τη μειωμένη χρήση καυσίμων των αεροσκαφών.  

 

Ταυτόχρονα, η παγκόσμια πετρελαϊκή προσφορά αυξάνεται, με την παραγωγή πετρελαίου να αυξάνεται κατά 970 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα τον περασμένο Νοέμβριο. Για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, η μεγαλύτερη μεμονωμένη αύξηση προήλθε από τις ΗΠΑ, ενώ η παραγωγή του OPEC+ αυξήθηκε κατά 450 χιλιάδες βαρέλια την ημέρα. Καθώς η ανοδική τάση της πετρελαϊκής προσφοράς επεκτείνεται έως το 2022, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Βραζιλία πρόκειται να αυξήσουν την παραγωγή τους στα υψηλότερα ετήσια επίπεδα που είχαν ποτέ, αυξάνοντας την πετρελαϊκή παραγωγή των χωρών εκτός OPEC+ κατά 1.8 εκατ. βαρέλια την ημέρα το 2022. Η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία θα μπορούσαν επίσης να σημειώσουν ρεκόρ, εάν οι εναπομείνασες περικοπές του OPEC+ αποκατασταθούν πλήρως. Σε αυτή την περίπτωση, η παγκόσμια πετρελαϊκή προσφορά αναμένεται να εκτοξευθεί κατά 6.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το επόμενο έτος, σε σύγκριση με μία αύξηση της τάξεως των 1.5 εκατ. βαρελιών την ημέρα το 2021.

Βραχυπρόθεσμα, επιπλέον βαρέλια πετρελαίου θα μπορούσαν να προέλθουν από στρατηγικά αποθέματα. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν στις 23 Νοεμβρίου την απελευθέρωση μέχρι και 50 εκατ. βαρελιών πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθέματά τους, με παράλληλες ενέργειες από την Κίνα, την Ινδία, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας. Αν και οι λεπτομέρειες σχετικά με τους όγκους και τα χρονικά διαστήματα που αφορούν εξακολουθούν να είναι περιορισμένες, η συνδυασμένη απελευθέρωση πετρελαίου από στρατηγικά αποθέματα θα μπορούσε ενδεχομένως να ανέλθει σε 70 εκατ. βαρέλια, εκτιμά ο ΙΕΑ. Αυτοί οι όγκοι, εάν απορροφηθούν από την αγορά, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αναπλήρωση των εξαντλημένων αποθεμάτων. Τα βιομηχανικά αποθέματα του ΟΟΣΑ μειώθηκαν κατά 21 εκατ. βαρέλια τον Οκτώβριο στα 2,737 εκατ. βαρέλια, περίπου 240 εκατ. βαρέλια κάτω από τον πιο πρόσφατο μέσο όρο της πενταετίας. Επίσης, τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν μία ακόμη μείωση κατά 23 εκατ. βαρέλια τον περασμένο Νοέμβριο.

Η σταθερή αύξηση της πετρελαϊκής προσφοράς σε συνδυασμό με τη «χαλάρωση» της ζήτησης έχει μειώσει σημαντικά τα ισοζύγια που υπολογίζει ο ΙΕΑ για το α’ τρίμηνο του 2022, σε σύγκριση με την αντίστοιχη Έκθεση του προηγούμενου μήνα. Αν υποθέσουμε ότι ο OPEC+ συνεχίζει να μειώνει τις περικοπές του, τότε ένα πλεόνασμα της τάξεως των 1.7 εκατ. βαρελιών την ημέρα θα μπορούσε να επιτευχθεί το α’ τρίμηνο του 2022 και των 2 εκατ. βαρελιών την ημέρα το β’ τρίμηνο του 2022, εκτιμά ο ΙΕΑ