Την πρόταση για επιτάχυνση των διαδικασιών απεξάρτησης της ναυτιλίας από τον άνθρακα υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μία κίνηση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, βρήκε υποστηρικτές και μέσα στη ναυτιλιακή βιομηχανία (The Call to Action) και έχει φτάσει περίπου να υποστηρίζεται από περισσότερα από 40 κράτη. Θέμα που αναμένεται να τεθεί στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) μέχρι τον Νοέμβριο και για το οποίο το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS) έχει θέσει τα προαπαιτούμενα

Ειδικότερα, ο στόχος που έχει τεθεί σε επίπεδο ΙΜΟ είναι η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 50% μέχρι το 2050, με έτος βάσης το 2008. Ένας στόχος ο οποίος όταν είχε τεθεί χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα φιλόδοξος, σε σχέση με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα, τόσο σε επίπεδο τεχνολογίας όσο και σε επίπεδο υποδομών. Ωστόσο, επειδή ο καθορισμός του στόχου σε πολλές περιπτώσεις καθορίζει και τον ρυθμό των εξελίξεων, η νέα συνθήκη που θα επιχειρηθεί να υιοθετηθεί σε επίπεδο ΙΜΟ είναι η πλήρης απανθρακοποίηση της ναυτιλίας μέχρι το 2050.

Σύμφωνα με τη θέση που εκφράζει η Ε.Ε., η υπάρχουσα στρατηγική του ΙΜΟ θα πρέπει αναθεωρηθεί σύντομα.

Στόχος, σύμφωνα με την Ε.Ε., η αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη διεθνή ναυτιλία το συντομότερο δυνατό, σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού.

«Αυτό είναι απαραίτητο για να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα στην αγορά και να τονώσουμε περαιτέρω την παραγωγή, την ανάπτυξη και την απορρόφηση ανανεώσιμων και μηδενικών ή χαμηλών εκπομπών καυσίμων και τεχνολογιών παγκοσμίως».

Οι ΗΠΑ, μαζί με την Κόστα Ρίκα, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Νορβηγία υπέβαλαν πρόταση στις 17 Σεπτεμβρίου, υποστηρίζοντας ότι ο στόχος του 2050 θα πρέπει να είναι πιο φιλόδοξος και να περιλαμβάνει περισσότερες βραχυπρόθεσμους στόχους.

Το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο

Επισημαίνεται ότι το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, που εκπροσωπεί το 80% της παγκόσμιας ναυτιλίας, εμφανίζεται θετικό στην αλλαγή του στόχου για μηδενικούς ρύπους μέχρι το 2050, κάτω όμως από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Προϋποθέσεις που θεωρεί η ναυτιλιακή βιομηχανία ότι πρέπει να «λάβουν σάρκα και οστά», προκειμένου να είναι εφικτός ο νέος στόχος. Αυτές αφορούν τη δημιουργία ενός ταμείου έρευνας και ανάπτυξης που θα χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη τεχνολογιών μηδενικού άνθρακα, αλλά και την επιβολή ενός τέλους άνθρακα στα πλοία, ώστε να μειωθεί το χάσμα μεταξύ των τιμών των νέων καυσίμων και των συμβατικών που χρησιμοποιεί σήμερα η ναυτιλία.

«Η ναυτιλία αποδέχεται τη ζωτική ανάγκη για επιτάχυνση των χρονοδιαγραμμάτων απαλλαγής της βιομηχανίας από τον άνθρακα» επισημαίνει το ICS, αλλά τονίζει ότι αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν οι κυβερνήσεις λάβουν τα απαραίτητα μέτρα. Η υιοθέτηση από τον ΙΜΟ ενός καθαρού μηδενικού στόχου θα στείλει το ισχυρό μήνυμα που επιδιώκει η βιομηχανία, έτσι ώστε οι επενδύσεις σε πράσινα καύσιμα και νέες τεχνολογίες να επιταχυνθούν και να κλιμακωθούν.

Δεδομένου του 25ετούς κύκλου ζωής ενός ποντοπόρου πλοίου, χιλιάδες πλοία μηδενικών εκπομπών θα πρέπει να βρίσκονται στη θάλασσα έως το 2030, σημειώνει το ICS. Και προσθέτει ότι για τον σκοπό αυτό θα είναι κρίσιμο να υιοθετήσει ο ΙΜΟ τα επείγοντα μέτρα που απαιτούνται. Ως ένα βασικό βήμα χαρακτηρίζει την έγκριση σύστασης του Ταμείου Ναυτιλιακής Έρευνας υπό τον IMO, ύψους 5 δισ. δολαρίων, στο πλαίσιο των συνεδριάσεων του ΙΜΟ μέσα στον Νοέμβριο. Το ταμείο αυτό θα παρέχει εγγυημένα επίπεδα χρηματοδότησης για την επιτάχυνση της ανάπτυξης πλοίων μηδενικών εκπομπών, χωρίς να απαιτείται από τις κυβερνήσεις να χρησιμοποιούν τα χρήματα των φορολογουμένων, αφού θα χρηματοδοτηθεί από τις ναυτιλιακές εταιρείες.

Παράλληλα το ICS υπέβαλε επίσης μια ολοκληρωμένη πρόταση που καθορίζει την αρχιτεκτονική για μια ευρύτερη εισφορά άνθρακα που θα ισχύει για τη ναυτιλία. Αυτή η παγκόσμια εισφορά άνθρακα θα βοηθήσει να κλείσει το χάσμα τιμών μεταξύ μηδενικού άνθρακα και συμβατικών καυσίμων και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση ανάπτυξης ουσιαστικών νέων υποδομών ανεφοδιασμού.

Η πρωτοβουλία Call to Action

Πριν από την ανακοίνωση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, προηγήθηκε η πρωτοβουλία Call to Action for Shipping Decarbonization. Το μήνυμα των περισσότερων από 150 οργανισμών και εταιρειών που συμμετέχουν στον ευρύτερο ναυτιλιακό κλάδο, ναυτιλιακές εταιρείες, ενέργεια, λιμάνια, ναυλωτές, τράπεζες, υποδομές, είναι: «Μια πλήρης και δίκαιη απανθρακοποίηση της ναυτιλίας είναι επείγουσα και επιτεύξιμη». Σε ανακοίνωσή του το Global Maritime Forum, αναφορικά με το Call to Action, αναφέρει ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου για την απανθρακοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Είναι τώρα η σειρά των κυβερνήσεων να εφαρμόσουν τις πολιτικές εκείνες που θα διευκολύνουν τη μετάβαση αυτή και θα καταστήσουν τη ναυτιλία μηδενικών εκπομπών τη μοναδική επιλογή.

Τα μέλη του Call to Action for Shipping Decarbonization εν όψει και των διαπραγματεύσεων για την κλιματική αλλαγή, στο πλαίσιο του COP26 τον προσεχή Νοέμβριο, καλούν τις κυβερνήσεις:

- Να δεσμευτούν για την απανθρακοποίηση της διεθνούς ναυτιλίας έως το 2050.

- Να υποστηρίξουν ναυτιλιακά projects μέσω εθνικών πρωτοβουλιών.

- Να εφαρμόσουν πολιτικές οι οποίες θα καταστήσουν τη ναυτιλία μηδενικών εκπομπών τη μοναδική επιλογή έως το 2030.

(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")