Μεταξύ άλλων στην υπ.αριθμ.1992/2020 απόφασή του το Δ' Τμήμα του ΣτΕ έκρινε ότι τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας οχημάτων στην περιοχή της Πλάκας, αλλά σε κεντρικές λεωφόρους και οδούς στο κέντρο της Αθήνας «δεν συνιστούν πράγματι μέτρα περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων και μέσων μεταφοράς επί σκοπώ άμεσης και επιτακτικής ανάγκης αποφυγής του συγχρωτισμού, αλλά αποτελούν αμιγώς κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, κατά την έννοια του ΚΟΚ, θεσπίζονται δε επ' ευκαιρία της αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης στη χώρα».
Το ΣτΕ (πρόεδρος η αντιπρόεδρος Μαρία Καραμανώφ και εισηγήτρια η πάρεδρος Χριστιάνα Μπολόφη), με την υπ΄ αριθμ. 1992/2020 απόφασή του, έκανε δεκτή την αίτηση Αθηναίου δικηγόρου που ζητούσε την ακύρωση της υπ΄ αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ.31688/21.5.2020 κοινής υπουργικής απόφασης (παρατάθηκε η ισχύς της με νεώτερη υπουργική απόφαση έως 21 Νοεμβρίου 2020).
Εκτός από την επίμαχη ΚΥΑ των υπουργών Προστασίας του Πολίτη, Υγείας, Εσωτερικών και Υποδομών («Επιβολή προσωρινών κυκλοφοριακών μέτρων και ρυθμίσεων στην περιοχή του Κέντρου της Αθήνας προς αντιμετώπιση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού Covid-19»), το ΣτΕ ακύρωσε και την απόφαση του υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών 179/21.8.2020 με την οποία παρατάθηκε η ΚΥΑ για τις περιοχές του Εμπορικού Τριγώνου και της Πλάκας.
Για την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2020, με την οποία ενέκρινε την πρόταση για την υλοποίηση του σχεδίου κυκλοφοριακών ρυθμίσεων και μέτρων στο Κέντρο της Αθήνας(παρουσιάστηκε από τον δήμαρχο Αθηναίων στην Εθνική Επιτροπή Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού) το ΣτΕ ορίζει ότι «δεν αίρει τον χαρακτήρα των προσβαλλόμενων ρυθμίσεων ως αμιγώς κυκλοφοριακών, ούτε τις καθιστά μέτρα επιβαλλόμενα λόγω επείγουσας ανάγκης για την αντιμετώπιση του Covid-19, δυνάμενα να εύρουν έρεισμα στις προαναφερθείσες εξουσιοδοτικές διατάξεις».
Σύμφωνα με το σκεπτικό, «με τις διατάξεις αυτές παρασχέθηκε στους οικείους υπουργούς η εξαιρετική αρμοδιότητα να λαμβάνουν τα απολύτως αναγκαία και επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι όμως και να προβαίνουν, επ' ευκαιρία αυτής, σε ρυθμίσεις οι οποίες, και αν ήθελε ακόμα θεωρηθεί ότι μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του συγχρωτισμού και την τήρηση των αποστάσεων (όπως αναφέρεται στο πρακτικό της Επιτροπής), δεν υπαγορεύθηκαν, πάντως, από τους ανωτέρω λόγους εξαιρετικά επείγουσας ανάγκης και, κατά συνέπεια, δύναται να θεσπισθούν με τήρηση των πάγιων νομοθετικών διατάξεων».
Το Ανώτατο Δικαστήριο συνεδρίασε στις 22 Σεπτεμβρίου προκειμένου να λάβει την συγκεκριμένη απόφασή του, που δημοσιοποιήθηκε στις 9 Οκτωβρίου.
Αναλυτικά η απόφαση του ΣτΕ
«Με τις διατάξεις της περιπτώσεως (η) της παρ. 2 του άρθρου πρώτου της ΠΝΠ τής 25.2.2020 και της παρ. 3 του άρθρου εξηκοστού ογδόου της ΠΝΠ τής 20.3.2020 παρασχέθηκε στους οικείους Υπουργούς η εξαιρετική αρμοδιότητα να λαμβάνουν τα απολύτως αναγκαία και επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, κατόπιν λήψεως υπ' όψιν της γνώμης της αρμόδιας προς τούτο Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωνοϊού COVID-19, εκφερομένης επί τη βάσει των επιστημονικών δεδομένων της ιατρικής επιστήμης για την αναγκαιότητα της λήψεως συγκεκριμένων μέτρων προς αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι όμως και να προβαίνουν, επ' ευκαιρία αυτής, σε ρυθμίσεις οι οποίες, και αν ήθελε ακόμα θεωρηθεί ότι θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του συγχρωτισμού και την τήρηση των αποστάσεων, δεν υπαγορεύονται, πάντως, από τους ανωτέρω λόγους εξαιρετικά επείγουσας ανάγκης και, κατά συνέπεια, δύνανται να θεσπισθούν με τήρηση των πάγιων νομοθετικών διατάξεων και των εκεί προβλεπόμενων διαδικασιών.
Εν προκειμένω, με την ένδικη κυα Δ1α/ΓΠ.οικ.31688/21.5.2020, η ισχύς της οποίας παρατάθηκε με την υα 179/21.8.2020, θεσπίζονται μέτρα συνιστάμενα στον περιορισμό της κυκλοφορίας των οχημάτων στην περιοχή της Πλάκας και στη μετατροπή τμημάτων οδών του Κέντρου της Αθήνας σε χώρους προοριζόμενους αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των πεζών και των μετακινούμενων με ήπια μέσα μετακίνησης. Μολονότι, όμως, τα μέτρα αυτά θεσπίσθηκαν κατ' επίκληση των ανωτέρω εξουσιοδοτικών διατάξεων των ΠΝΠ τής 25.2.2020 και τής 20.3.2020, για την αντιμετώπιση επιτακτικών λόγων δημόσιας υγείας που συνίστανται στη μείωση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID -19, δεν συνιστούν πράγματι μέτρα περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων και μέσων μεταφοράς, κατά την έννοια των εξουσιοδοτικών διατάξεων των εν λόγω ΠΝΠ, δηλαδή επί σκοπώ άμεσης και επιτακτικής ανάγκης αποφυγής του συγχρωτισμού, προκειμένου να αντιμετωπισθεί ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου και να περιορισθεί η διάδοσή της, αλλά αποτελούν αμιγώς κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, κατά την έννοια του ΚΟΚ, οι οποίες, όπως προκύπτει από την 250/11.5.2020 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, εντάσσονται στη νέα πολιτική αναβάθμισης του δημόσιου χώρου στην Αθήνα, θεσπίζονται δε επ' ευκαιρία της αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης στη χώρα. Συνεπώς, η ένδικη Δ1α/ΓΠ.οικ.31688/21.5.2020 κυα, με την οποία θεσπίζονται τα επίμαχα μέτρα, δεν ευρίσκει εξουσιοδοτικό έρεισμα στις διατάξεις των ΠΝΠ τής 25.2.2020 και τής 20.3.2020, κατ' επίκληση των οποίων εξεδόθη, και πρέπει, ως εκ τούτου, να ακυρωθεί, όπως και η υα 179/21.8.2020, με την οποία παρατάθηκε η ισχύς της».
Δήμος Αθηναίων: Η απόφαση του ΣτΕ αφορά σε διαδικαστικές συστάσεις
Ο Δήμος Αθηναίων αναφορικά με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι «Ο Μεγάλος Περίπατος συνεχίζεται με βάση τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου της Αθήνας. Η απόφαση του ΣτΕ αφορά σε διαδικαστικές συστάσεις για την πιλοτική εφαρμογή του έργου. Ο Δήμος Αθηναίων με τον υφιστάμενο προγραμματισμό του προχωρά στην κατάθεση Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και τη δημόσια διαβούλευση για την οριστική μορφή του Μεγάλου Περιπάτου».