να ετοιμάσουν τα προγράμματά τους, ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις στις χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.
Πρόκειται για δύο σημαντικές εξελίξεις, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050. Εξελίξεις που ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τη χώρα μας, αφού από το Ταμείο θα χρηματοδοτηθεί το σχέδιο για την έξοδο από τον λιγνίτη της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Η προικοδότηση του Ταμείου
Ειδικότερα, η κοινή θέση για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (επιτεύχθηκε σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων των κρατών μελών), είναι μερική γιατί δεν περιλαμβάνει την προικοδότησή του, που αποτελεί μέρος του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) της περιόδου 2021-2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης, οι διαπραγματεύσεις για τα οποία βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Το τελικό ποσό του Ταμείου θα εγκριθεί μόλις υπάρξουν αποφάσεις στις δύο παραπάνω διαπραγματεύσεις, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι θα κινείται στο πνεύμα της εισήγησης της Κομισιόν.
Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές Ιουνίου η Κομισιόν προχώρησε σε προσαρμογή της αρχικής πρότασής της για το Ταμείο, κάνοντας εισήγηση για πενταπλασιασμό της χρηματοδότησης.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης από 7,5 δισ. ευρώ προτάθηκε να αυξηθεί σε 40 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 10 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το νέο ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027 και 30 δισ. ευρώ από το προτεινόμενο Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε.
Έως και 1,7 δισ. για την Ελλάδα
Για την Ελλάδα, η αρχική πρόταση της Κομισιόν προέβλεπε νέο χρήμα ύψους 294 εκατ. ευρώ και μετακινήσεις πόρων που ήδη της αναλογούσαν από άλλα προγράμματα. Τώρα με τη νέα πρόταση οι χρηματοδοτήσεις με νέο χρήμα σχεδόν εξαπλασιάζονται, αφού θα φτάσουν το 1,7 δισ. ευρώ.
Η χρηματοδότηση θα χρησιμοποιηθεί για την άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πράσινης μετάβασης στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο, π.χ. στηρίζοντας την επανεκπαίδευση των εργαζομένων, βοηθώντας τις μμε να δημιουργήσουν νέες οικονομικές ευκαιρίες και διαφοροποιώντας συνολικά την οικονομική δραστηριότητα, επενδύοντας στο μέλλον των περιφερειών που πλήττονται περισσότερο.
Τεχνική και συμβουλευτική υποστήριξη
Αναφορικά με την πλατφόρμα που εγκαινίασαν χθες ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος αρμόδιος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς, η επίτροπος Συνοχής Ελίζα Φερέιρα και η επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, στόχος είναι να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εκπονήσουν σχέδια δίκαιης μετάβασης περιοχών, ώστε να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης.
Η διαδικτυακή πλατφόρμα θα παρέχει τεχνική και συμβουλευτική υποστήριξη σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς στις περιφέρειες εξόρυξης άνθρακα και στις περιφέρειες υψηλής έντασης άνθρακα, παρέχοντας εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες για ευκαιρίες χρηματοδότησης και πηγές τεχνικής βοήθειας.
Τα χθεσινά εγκαίνια σηματοδοτούν την έναρξη μιας εβδομάδας διαδικτυακών εκδηλώσεων αφιερωμένων στις περιοχές εξόρυξης άνθρακα, λιγνίτη, τύρφης και ασφαλτούχου σχιστόλιθου, καθώς και στις περιφέρειες υψηλής έντασης άνθρακα. Μέσα από αυτές τις εκδηλώσεις, τα ενδιαφερόμενα μέρη θα μπορέσουν να ενημερωθούν σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις της πολιτικής της Ε.Ε. και θα έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν ορθές πρακτικές.
Την πλατφόρμα για τη βιώσιμη χρηματοδότηση απαρτίζουν: εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, καθώς επίσης εμπειρογνώμονες που εκπροσωπούν συναφείς ιδιώτες ενδιαφερομένους και εμπειρογνώμονες που ορίζονται υπό την προσωπική τους ιδιότητα, με αποδεδειγμένη γνώση και πείρα.
Διοχέτευση 40 δισ. ευρώ
Η πλατφόρμα θα διασφαλίσει ότι τα 40 δισ. ευρώ (σε σταθερές τιμές του 2018) που προτείνονται στο πλαίσιο του Ταμείου Δίκαιης Ανάπτυξης διοχετεύονται στα σωστά έργα και ότι καμία περιοχή δεν θα μείνει πίσω. Όπως επισήμανε ο κ. Τίμερμανς, «η φιλοδοξία μας για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι να επιδείξουμε ένα νέο μοντέλο για μετασχηματισμό χωρίς αποκλεισμούς βασισμένο σε μια δίκαιη μετάβαση. Με την πλατφόρμα δίκαιης μετάβασης μπορούμε να αρχίσουμε να το κάνουμε πραγματικότητα».
Από την πλευρά της η κ. Φερέιρα κάλεσε τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες χρηματοδότησης του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, ενώ διαβεβαίωσε ότι καμία περιφέρεια δεν πρόκειται να μείνει πίσω.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Κομισιόν, η συνολική χρηματοδότηση από τον μηχανισμό μετάβασης θα ξεπεράσει τα 100 δισ. ευρώ την περίοδο 2021-2027. Κι αυτό γιατί στα 40 δισ. ευρώ των επιχορηγήσεων, θα πρέπει να προστεθούν και άλλα 60 δισ. ευρώ από διάφορα κοινοτικά εργαλεία, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), το ΙnvestEU (θα διαδεχθεί το 2021 το επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ) και εθνικές χρηματοδοτήσεις.
*(Από τη Ναυτεμπορική)